تله دولت بایدن برای ایران
به گزارش بلاگ پو، پایگاه اینترنتی شبکه راشا تودی در یادداشتی به قلم اسکات ریتر مأمور اطلاعاتی سابق آمریکا آورده است، اگر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به دنبال بازگشت به برجام است نباید برای آن پیش شرط معین کند.
ریتر در این یادداشت می نویسد، ایران زیر بار درخواست های غیر واقع بینانه و غیر منطقی دولت بایدن درخصوص بازگشت به برجام نخواهد رفت؛ بنابراین رئیس جمهور آمریکا باید با عمل گرایی و انعطاف پذیری پیش برود.
ریتر با اشاره به رأی اعتماد مجلس سنای آمریکا به وندی شرمن به عنوان قائم مقام وزارت امور خارجه نوشت، او با اجرای ژیمناستیک کلامی، از درخواست های فراحزبی درخصوص گسترش ابعاد برجام حمایت کرد. دولت بایدن در حال حاضر دامی برای خود پهن نموده که مشابه آن در دولت باراک اوباما رئیس جمهور اسبق آمریکا نیز مشاهده شد.
در ادامه این یادداشت آمده است، در سال 2014 دولت اوباما اصرار داشت ایران باید به عنوان پیش شرطی برای برطرف تحریم ها، غنی سازی اورانیوم را به طور کامل متوقف کند. در نهایت ایران زیر بار نرفت و حتی ابعاد و ظرفیت غنی سازی بومی خود را نیز افزایش داد. اومابا خود را به انزوایی برد که تنها راه خروج از آن جنگی غیر قابل برد بود که عواقب ویرانگری برای غرب آسیا و اقتصاد جهانی داشت. در نهایت اوباما مجبور به عقب نشینی شد و غنی سازی محدود از سوی ایران را پذیرفت. این همان برجامی است که شرمن در آن نقش مهمی ایفا کرد.
ریتر می افزاید، به نظر می رسد دولت بایدن همان بحث های خط قرمز محور را درخصوص بازگشت به برجام پیش گرفته است. به این صورت که یا ایران باید پیش شرط های به اصطلاح بازگشت به برجام را بپذیرد یا هیچ توافقی رخ نخواهد داد. نتیجه چنین رویکردی از همین حالا تعیین است؛ هیچ توافقی صورت نخواهد گرفت.
وی در ادامه می نویسد، پیشنهاد دولت بایدن برای پیوستن ایران به مذاکره مستقیم با آمریکا و دیگر طرف های برجام با مخالفت تهران روبرو شد. تصمیم ایران برای رد چنین مذاکره ای این است که هیچ تضمینی وجود ندارد که مصاحبه ها به برجام محدود شوند. ایران اعلام نموده حاضر به شرکت در مذاکراتی خواهد بود که بازگشت بی قید و شرط آمریکا به برجام و برطرف تمامی تحریم ها را شامل گردد. تهران نگران است، دولت بایدن و متحدان اروپایی اش از هرگونه ملاقات رسمی، برای بازتعریف شروط بازگشت آمریکا به برجام استفاده نمایند و به این شروط رسمیت ببخشند. پیشنهاد دولت بایدن یک تله بود، اما ایرانی ها از پیش متوجه شده و آن را عقیم گذاشتند.
در این یادداشت آمده است، ایران توانست کوشش دیگر دولت بایدن برای اعمال شروطی جهت بازگشت به برجام به وسیله شورای حکام را خنثی کند. آمریکا با همراهی انگلیس، آلمان و فرانسه قطعنامه ای را در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه کردند که برای ایران بسیار مهم بود. این قطعنامه پیشنهادی، نگرانی های رافائل گروسی مدیر کل آژانس را در بیانیه ای به شورای حکام را منعکس می کرد.
ریتر در یادداشت خود می نویسد، گروسی نگرانی از تصمیم ایران درخصوص توقف اجرای پروتکل الحاقی و توافقات پادمانی و همچنین پیدا شدن ذرات اورانیوم با تغییرات ایزوتوپی در ایران را اعلام نموده بود. آنچه ناگفته ماند این بود که تمام مسائل عنوان شده، در برجام لحاظ شده بود، اما گروسی آن ها را در خارج از این چارچوب بیان نمود که از دید ایران سیاسی سازی مسائل کاملاً فنی بود. علاوه بر این، با تهدید پیش کشیدن این مسائل به صورت قطعنامه ای در شورای حکام، تهران بیم این را داشت که اقدامات آمریکا در سال های 2005 و 2006 تکرار گردد. در آن موقع نیز نگرانی های فنی به مسائلی سیاسی بدل شد و به شورای امنیت سازمان ملل رسید.
وی می افزاید، قطعاً یکی از خواسته های اصلی ایران در برجام انتقال پرونده این کشور از شورای امنیت به شورای حکام آژانس بود. ایران در روبروه با تکرار تاریخ، هشدار داد اگر شورای امنیت این قطعنامه را بپذیرد، تمام همکاری های برجامی با آژانس متوقف می شوند و این به منزله مرگ برجام خواهد بود. در نهایت انگلیس، آلمان و فرانسه با نظر به چنین واقعیتی، به حمایت از این قطعنامه آمریکایی انتها دادند.
ریتر در ادامه این یادداشت می نویسد، در حال حاضر ایران و آژانس به این توافق رسیده اند که زیرساخت مربوط به راستی آزمایی های مندرج در برجام در چارچوبی نظارتی پابرجا بماند و ایران درصورت برطرف تحریم ها فوراً به پیروی از تعهدات برجامی بازگردد. سریع ترین راه برای رسیدن به این هدف، بازگشت بدون قید و شرط آمریکا به برجام است. در عین حال توافق ایران و آژانس سه ماهه بوده و پس از آن ایران به طور دائم نظارت های چارچوب های نظارتی تعلیق شده را به طور کامل متوقف می نماید. ایران به روشنی اعلام نموده از خواسته های خود عقب نشینی نمی نماید.
در انتها این یادداشت آمده است، دولت بایدن همانند دولت اوباما، با مطرح کردن پیش شرط های غیر واقع بینانه خود را در گوشه ای منزوی نموده است. جلسه استماع رأی اعتماد شرمن بر این واقعیت تأکید داشت که هرگونه بازگشت به برجام به همین شکلی که دارد، مورد مخالفت کنگره آمریکا قرار خواهد گرفت. در نهایت، دولت بایدن با دو گزینه روبرو است؛ بر مواضع خود پافشاری کند و شاهد فروپاشی برجام باشد و خطر رویارویی با ایران افزایش یابد، یا اینکه دستوری اجرایی صادر نموده و آمریکا را بدون پیش شرط به برجام بازگرداند. این ها حقایق میدانی هستند و هیچ میزانی از نوستالژی نمی تواند آن ها را تغییر دهند.
منبع: فرارو