نقش آمریکا و کانادا در آشفتگی حقوق بین الملل - بلاگ پو

برای دریافت خدمات ویزای توریستی کانادا با مجربترین کارشناسان کشور همراه باشید.

به گزارش خبرنگاران، اصل حاکمیت ملی و استقلال کشورها ایجاب می نماید که آنها نسبت به انجام امور داخلی خود اقدام نموده و متقابلا در حوزه منافع دیگر کشورها دخالتی نکنند. آنچه ما به عنوان اصولی مثل عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها در حقوق بین الملل داریم، اشاره به همین نکته است که براساس اصل صلاحیت هر کشوری در حوزه داخلی، کشورهای دیگر حق ورود به آن را ندارند.

البته استثنائاتی برای فرامرزی شدن صلاحیت ها وجود دارد که بسیار محدود است و به عنوان نمونه می توان به صلاحیت رسیدگی به تعقیب و پیگیری جرائمی مثل دزدی دریایی اشاره نمود. در این زمینه همه دولت ها توافق نموده اند درباره این پدیده فارغ از صلاحیتشان اقداماتی را انجام دهند، ولی صلاحیت ها در این باره بسیار محدود است و اصل بر صلاحیت سرزمینی هر دولت است و هیچ دولتی نمی تواند نسبت به دولت دیگری در محاکم داخلی خودش اقدام به رسیدگی و صدور رای کند.

تنها مورد تخلف از این اصل را در کشور آمریکا شاهدیم که به اموال کشورمان دستبرد زد و اخیرا در کانادا نیز چنین مساله ای رخ داده است که یک دادگاه داخلی با نادیده دریافت بحث صلاحیت دولت خودشان و همچنین با نادیده دریافت اصل استقلال و حاکمیت دولت های دیگر اقدام به صدور رای علیه دولت دیگری- یعنی ایران- نموده است. این امر نه در تاریخ حقوق بین الملل سابقه داشته و نه مورد قبول کشورهای دیگر است، چون پذیرش این موضوع به یک هرج و مرج در نظام بین الملل منجر می گردد. طبیعتا از این پس دیگر نمی توان انتظار نظمی را در عرصه بین الملل داشت و هر روز باید منتظر باشیم یک دولت علیه دولت دیگری به استناد اسناد خودساخته در دادگاه داخلی، اقدام قضایی انجام دهد. این مساله ثبات و پایداری نظام بین الملل را برهم خواهد زد و بنابراین، این گونه اقدامات هیچ توجیه حقوقی از نظر نظام بین الملل ندارد. در حالی که پیشنهاداتی درباره اقدام متقابل ایران علیه احکام دادگاه های آمریکایی و کانادایی مطرح می گردد، باید به این نکته توجه داشت که انجام اقدام متقابل نیازمند آنالیز حقوقی بیشتر و مراجعه به معاهدات دوجانبه با کانادا یا هر کشور دیگری است، اما در عین حال نکته قابل تامل این است که معمولا این حق برای دولت قربانی درنظر گرفته شده که اگر دولتی اقدامی خارج از روند متعارف حقوق و روابط بین الملل انجام دهد و هیچ گونه اقدامی برای جلوگیری از آن متصور نباشد، دولت قربانی می تواند اقدام متقابل انجام دهد که این اقدام متقابل در حقوق بین الملل امری پذیرفته شده است.

استاد حقوق بین الملل