راهکارهایی برای تشخیص دست غالب - بلاگ پو

دست غالب (تمایل به کار بردن یک دست بیش از دست دیگر) یا همان چپ دستی و راست دستی یک ویژگی رایج است که از میلیون ها سال قبل در میان انسان های نخستین نیز رایج بوده است.

مسئله دست غالب، همواره فکر انسان را به خود مشغول نموده است. بر اساس آمار، نزدیک به 70 تا 90 درصد از انسان ها راست دست و تقریباً باقی افراد همه چپ دست هستند. درصد بسیار اندکی نیز افرادی هستند که دارای قابلیت استفاده از هر دو دست هستند. دست غالب یک پدیده تک بعدی نیست که در نتیجه نقص در مهارت ها یا تغییری در ساختار ژن ها یا مغز باشد بلکه این مسئله یک سری حرکت های قابل کنترل و مستقل است که براساس کارها و فعالیت های بخصوص صورت می گیرد.

نوشتن و طراحی کردن

تمرین کنید ابزار نوشتن مانند مداد، اتوماتیک، قلم مو یا هرچیزی شبیه به اینها را با دست خود نگه دارید. در یادداشتی بنویسید که کدام دستتان در گرفتن این ابزار احساس راحتی بیشتری داشته است.

یک جمله بنویسید.

با استفاده از یکی از دستان خود جمله ای بر روی کاغذ بنویسید. سپس همین کار را با دست دیگرتان تکرار کنید. در یادداشت خود ذکر کنید که به وسیله کدام دست جمله را واضح تر و خواناتر نوشته اید.

برای تکرار این تمرین، بهتر است که هربار جمله جدیدی را سعی کنید با هر دو دست خود بنویسید و البته یادداشت کردن نتیجه را نیز نباید فراموش کنید. اغلب افراد از دوران کودکی تحت فشارهای محیط اطراف یاد گرفته اند که برای نوشتن همواره از یک دست خود استفاده نمایند. طبیعتاً این افراد در انجام کارهای خود همان دست را ترجیح می دهند؛ اکنون، سعی کنید برای تمرین بیشتر دستی را به کار گیرید که کمتر مجبور به استفاده از آن بوده اید.

چندین طرح متفاوت رسم کنید.

با یک دست شکل هایی مانند دایره، مربع و مثلث بکشید و با دست دیگرتان هم این کار را تکرار کنید. اکنون، در یادداشت خود بنویسید که با کدام دست توانسته اید نقش های واضح تر، خطوطی تمیز و شکل هایی دقیق بکشید.

تکمیل فعالیت های دستی

شیئی را با یک دست خود بلند کنید.

چند وسیله را در کنار هم و مستقیماً در مقابل خودتان قرار دهید؛ بدون اینکه قصد یا انتخابی داشته باشید، هربار به یاری یکی از دست ها وسایل را از روی میز تک تک بلند کنید. انجام این کار به تمرین های مکرر و صرف مدت زمان بیشتری احتیاج خواهد داشت تا به مرور از حرکت های اتفاقی کاسته گردد و هر دو دست با تسلط بیشتری قادر به بلند کردن اشیا شوند. در یادداشت خود بنویسید که از کدام دستتان برای بلند کردن اشیا بیشتر استفاده نموده اید.

از وسایل و ظرف های غذاخوری بهره ببرید.

با استفاده از وسایل غذاخوری مانند کارد و چنگال یا قاشق، خوراکی به دهان خود بگذارید. برای این کار، هر بار از یک دست خود بهره ببرید. در یادداشت خود بنویسید با یاری کدام دستتان پیروز شده اید خوراکی را در دهان خود بگذارید. اگر در استفاده از هر کدام از وسایل یعنی چنگال، کارد یا قاشق، ارجحیتی به کار برده اید، (به عنوان مثال با دست چپ برداشتن قاشق برایتان راحت تر بوده، پس قاشق را بیشتر ترجیح داده اید)، سعی کنید آنقدر تمرین را تکرار کنید تا این ارجحیت رفع گردد و از تمام وسایل به طور یکسان بهره ببرید.

نقاشی ها را رنگ کنید.

ابتدا طرح های ساده ای را برای رنگ کردن انتخاب کنید. سپس، هر بار با یکی از دست های خود درون این شکل ها را پر کنید. پر کردن شکل ها و از خط بیرون نزدن رنگ ها احتیاج به مهارت های حرکتی دارد که شما برای این تمرین باید به کار گیرید. همان شکل ها را کپی کنید و این بار با دست دیگر خود آغاز به رنگ کردن آنها بکنید؛ دقت داشته باشید که نباید رنگ ها از خطوط بیرون بزنند. در یادداشت خود بنویسید که در انجام این تمرین با کدام دست خود آسان بودن کار را احساس نموده اید.

با استفاده از قیچی دوسویه شکل ها را برش بزنید.

برای انجام این تمرین باید از قیچی دوسویه (قیچی که هم افراد چپ دست بتوانند با آن کار نمایند و هم افراد راست دست) بهره ببرید. استفاده از این نوع قیچی نتیجه دقیق تری از تمرین را به شما ارائه می دهد. با یاری قیچی شکل های دایره، مربع و مثلث را برش بزنید. نتیجه کار هر دو دست خود را مقایسه و یادداشت کنید.

یک هدف یا نشانه را در نظر بگیرید.

نشانه ای برای خود در نظر بگیرید یا از شخصی به عنوان گیرنده یاری بخواهید. هر بار با یک دست خود توپ را پرتاب کنید. مقایسه کنید که کدام دستتان دقت و سرعت بیشتری در پرتاب توپ و نشانه گیری هدف داشته است. اگر فردی به عنوان گیرنده وجود داشت، دقت کنید زمانی که توپ به سمت شما بازپرتاب می گردد، کدام دستتان برای گرفتن آن بالا می رود. برای تشخیص فزونی دست هایتان در دقت و سرعت پرتاب و دریافت توپ، به تمرینات بیشتری احتیاج خواهید داشت.

نتیجه گیری در خصوص تسلط و فزونی یک دست

با توجه به یادداشت های خود، فهرستی از فزونی های هر دست و عملنمودهای آن تهیه کنید.

تعداد دفعاتی که از یک دست برای نوشتن یا نقاشی کردن استفاده نموده اید را معین کنید. با آنالیز این فهرست به یک مقایسه کلی از ارجحیت های خود در به کارگیری هر دو دست خواهید رسید.

با توجه به این فهرست و نتیجه به دست آمده متوجه خواهید شد که کدام دستتان دست مسلط و غالب است.

با مقایسه عملکرد هر کدام از دست ها خواهید دانست که دست غالب شما مربوط به کدام دست می گردد. به عبارت دیگر، اگر قادر به انجام هر کدام از تمرین های فوق با هر دو دست خود بوده اید، با این حال با مراجعه به یادداشت ها و آنالیز آن متوجه خواهید شد که یک دستتان بر دست دیگر غالب است.

ملاحظه کنید که آیا در به کارگیری هر دو دست عملکردی نزدیک به هم یا مساوی داشته اید.

اگر همین طور باشد، به احتمال زیاد شما جزو آن دسته از افرادید که قادر به استفاده از هر دو دست خود هستید.

بر اساس یک نتیجه گیری کلی به این مسئله خواهیم رسید که راست دست یا چپ دست بودن امری درونی و فکری است و به سادگی انتخابی از روی اختیار یا ارجحیت دادن نیست.

نکته ها

با توجه به این حقیقت که دست فزونی حاصل یک سری مهارتهای جنبشی و عملنمودهای حرکتیست، بنابراین امکان وجود قابلیت بکارگیری هر دو دست نیز عقلانی بنظر میرسد.

ارجحیت در استفاده از یک دست و اولویت گذاری در دوران کودکی نمایان می گردد و به تدریج در طول دوره رشد فرد شدت پیدا می نماید.

دست غالب به هیچ عنوان به غالب تر بودن یک نیم کره مغز به دیگری مربوط نمی گردد. به عبارت دیگر، از نظر عصب شناسی، دست غالب در نتیجه عدم تقارن نیم کره های مغز نیست.

هشدارها

زمان استفاده از قیچی دوسویه دقت کنید که به خود صدمه ای وارد نکنید. سعی کنید از قیچی هایی که مختص افراد راست دست یا چپ دست است استفاده نکنید زیرا این کار مهارت به کارگیری هر دو دست را کم می نماید.

زمان انجام تمرین پرتاب توپ مراقب باشید به بازوی خود آسیب نرسانید.