روان درمانی با خنده و شوخی - بلاگ پو

از باور های رایج درباره شوخ طبعی و خندیدن، تاثیر آن بر روحیه، یاری به سلامتی، و بهترکردن حال آدمی است.

ادعا ها و باور های علمی و غیرعلمی زیادی درباره مزایای سلامتی مرتبط با شوخی و خندیدن وجود دارد. مثال قدیمی و معروف خنده بر هر درد بی درمان دواست در زمره چنان باور هایی است که به باوری عمومی بدل شده است.

بعضی از باور ها و تصورات رایج دیگر نیز از تاثیر شوخی و خنده بر تقویت سیستم ایمنی فرد حکایت دارد؛ از جمله این باور که افراد دارای طبع شوخ، بهتر می توانند از عهده حل مسائل و فشار های ذهنی و روانی در زندگی شان برآیند. این ادعا، اکنون از نظر علمی نیز ثابت شده است.

هربرت لفکور، نویسنده و پژوهشگر، در کتابی با عنوان شوخ طبعی، روانشناسی زندگی شناورانه (2001)، می نویسد: در فرهنگ معاصر غربی، شوخ طبعی و شوخ و شنگ بودن، به عنوان یک ویژگی شخصیتی بسیار مطلوب مورد توجه قرار می گیرد و افرادی که حس شوخ طبعی بیشتری دارند، بهتر با استرس زندگی روزمره خود کنار می آیند، روابط بهتری با دیگران دارند و حتی از سلامت روحی و جسمی بهتری برخوردارند.

شوخی می تواند به صورت کلامی و غیرکلامی رخ دهد. بعضی از افراد حتی با ایماء و اشاره و حرکات بدن و دست ها یا حالت های صورت می توانند به خوبی پیغام طنز آمیز و روحیه شوخ طبع خود را ابراز نمایند.

بعضی نیز کلامشان آغشته به طنز است و روحیه ای شوخ طبعانه همراه با خنده دارند و در تعاملات بین فردی شان با دیگران، بسیار پیروز اند و اطرافیان شان انرژی خوبی از آن ها می گیرند و به قول معروف، شمع هر محفل و مجلسی هستند.

دکتر رود مارتین، روانشناس بالینی و استاد دانشگاه اونتاریو کانادا، در تحقیقی که درباره طنز و شوخ طبعی در سال 2003 انجام داده است، شوخ طبعی را توانایی فرد در ایجاد طنز و شوخی و لذت بردن از چیز هایی که برای فرد خنده آور است، تمایل فرد به سرگرم کردن دیگران و توانایی و قابلیت خنداندن دیگران تعریف نموده است.

نتیجه آن تحقیق، در مجله جورنال آو ریسرچ این پرسونالیتی منتشر شده است که نشریه ای علمی و دانشگاهی در حوزه روانشناسی شخصیت است و از سوی الزویر (مجموعه شرکت هایی دربرگیرنده مهمترین ارایه دهندگان اطلاعات علمی، فنی و پزشکی دنیا) منتشر می گردد.

مارتین سلیگمن، روانشناس آمریکایی و استاد بازنشسته و نامدار دانشگاه استنفورد، در کتابی با عنوان نقاط قوت و فضایل (2004) آورده است: در اواخر سال 1990شوخی و طنز گویی در فهرست نقاط قوت اصلی شخصیت یا ویژگی های مثبت انسانی نهاده شد و از منظر روانشناسی، مثبت معین شناسایی شده است.

همچنین، بر اساس طبقه بندی های مندرج در وی آی اِی اینوِنتوری او استرنگت، معیار ارزیابی روانشناختی که برای شناسایی معینات فردی و نقاط قوت شخصیت طراحی شده است، شوخ طبعی یکی از 24 مولفه ای است که به رشد بهینه فرد یاری می نماید و به عنوان نقاط قوت شخصیت شناسایی شده است.

بعضی از مولفه های دیگر در آن طبقه بندی، شامل شجاعت، انسانیت، عدالت، خویشتن داری، قدردانی، امید و معنویت است.

تحقیقات متعدد دیگری نیز در زمینه تاثیر خنده و شوخی بر سلامت روان اجرا شده است. به عنوان نمونه، نتایج تحقیقات دکتر لورا فونزی، پژوهشگر در حوزه سلامت و فعالیت های جسمی، در پیوند با خندیدن و افسردگی، نشان می دهد که در دوره افسردگی، تعداد دفعات خندیدن کاهش می یابد.

این پژوهشگر در تحقیق خود به این نتیجه رسیده است که می توان از خنداندن فرد افسرده و افزودن بر شمار دفعات خنده، برای بهبود بالینی افسردگی بهره برد.

نتایج این تحقیق در مجله ریویستا دی پیسکیاتریا منتشر شده است که از جمله مجلات معتبر علمی و روانپزشکی در ایتالیاست و تحقیقات و مطالعات به روز را در زمینه روانپزشکی و تشخیص و درمان، منتشر می نماید.

تحقیق دیگری نیز در سال 2010 از سوی دکتر آری کن، پژوهشگر در زمینه تراما در آمریکا، در پیوند با شوخ طبعی انجام شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شوخی و لبخند زدن همراه با شوخ طبعی که باعث ایجاد تفریح و سرگرمی گردد، می تواند به ایجاد حالات روحی و خلق و خوی مثبت بینجامد.

نتایج این تحقیق، در مجله یوروپز جورنال آو ساکولوژی منتشر شده است که یک ماهنامه معتبر علمی الکترونیکی است و مطالب و تحقیقات به روزی در زمینه پژوهش ها و مصاحبه ها و مرور و آنالیز کتاب ها دارد و با مطالبی به قلم روانشناسان سراسر دنیا منتشر می گردد.

در مطلبی که در نشریه لایو ساینس منتشر شده است، هس کلایا، پژوهشگر روانشناسی در دانشگاه شمال غربی اوانستون، ایلنیویز، در پاسخ به این پرسش که چرا بعضی از افراد شوخ طبع و خنده رو و بعضی دیگر سرد هستند و یا کمتر تمایل به شوخ طبعی و خندیدن دارند، می گوید: فرهنگ و نوع شخصیت افراد در خنده رویی و شوخ طبعی آنان تاثیر دارد.

این پژوهشگر به اهمیت نقش دی. ان. ای. اشاره می نماید، و نیز معتقد است که شادی، خندیدن و شوخ طبعی، منجر به افزایش ترشح سروتونین مغز می گردد که خلق و خو و اشتهای فرد را تعدیل می نماید و تاثیر مثبتی دارد.

لایو ساینس یک روزنامه آنلاین خبری علمی است که در سال 2004 پایه گذاری شده است و پژوهش ها و مقالات علمی را تفسیر و منتشر می نماید.

فروید، روانکاو مشهور، در یکی از مقالات خود با عنوان شوخ طبعی در مجله علمی روانکاوی اینترنشنال جورنال آو سایکوآنالیسیس، از جمله مجلات معتبری که در سال 1920منتشر می شد، نوشته است که شوخی های کلامی و غیرکلامی به صورت خودآگاه به کار برده می شوند و فرد در شوخی به راحتی مسایلی را مطرح یا ابراز می نماید که در حالت عادی، بیان و مطرح کردن آن ها با افراد دیگر و در جامعه چندان معمول نیست و حتی باعث ناراحتی افراد دیگر می گردد. فروید معتقد است که شوخی، به بیان احساسات و افکار یاری می نماید و حتی می تواند باعث آرامش افراد دیگر گردد.

اما گاهی اوقات شوخی ها بسیار طعنه آمیز است و حتی می تواند مسائلی در روابط بین فردی ایجاد کند. فروید معتقد است که شوخی های طعنه آمیز، حاصل احساسات و هیجانات و خشم سرکوب شده فرد است و فرد از شوخی به عنوان ابزاری برای بیان خشم خود استفاده می نماید.

گاهی نیز افراد افکار و احساسات خود را بسیار رک و صریح ابراز می نمایند، و در مواقعی نیز به لغزش های کلامی یا تپق زدن در هنگام سخن گفتن دچار می شوند و حرف هایی را، در زمان و مکانی می زنند که برای بیان آن ها مناسب نیست.

لغزش های کلامی که معمولا می تواند همراه با شوخ طبعی ابراز گردد، نیات و انگیزه های درونی فرد را آشکار می نماید و حتی باعث شرمندگی فرد می گردد. فروید معتقد است که لغزش های کلامی ناشی از خشمی فروخورده و حسادتی درونی است که فرد سعی در پنهان نگهداشتن آن دارد و همچنین، حاصل آرزو های ناخودآگاه فرد است.

با توجه به نکات مطرح شده و نظریات روانکاوانه، می توان گفت که شوخ طبعی و خنده ای که طعنه آمیز و از روی خشم نباشد، می تواند موجب کاهش تعارض و اضطراب افراد گردد و در نهایت، به آرامش فرد بینجامد.

منبع: ایندیپندنت

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا