گروه زبان فارسی در حال از بین رفتن یا ادغام با زبان های دیگر است - بلاگ پو

من در شروع به فارسی هیچ علاقه ای نداشتم. هنگامی که به دانشکده آمدم و برای لیسانس فارسی را انتخاب کردم، اولین بار بود که با فارسی آشنا شدم. این شیرینی فارسی است که کرشمه دامن دل می کشد و من هم مثل عاشق این شیرینی در مقطع فوق لیسانس زبان و ادبیات فارسی ثبت نام کرد و در سال 1996میلادی دانشجوی اول شدم و مدال طلا گرفتم. در سال 2008میلادی به سمت مربی در گروه فارسی، دانشگاه اسلامیه استخدام شدم. در سال 2009 میلادی دکتری گرفتم و موضوع رساله من غزل فارسی در پاکستان بود در سال 2012 میلادی استادیار شدم و درسال 2019 میلادی بہ درجه دانشیاری رسیدم۔ چندماہ است که رئیس گروہ زبان و ادبیات فارسی، دانشگاہ اسلامی بهاول پور هستم.

از نظر شما چرا گسترش زبان فارسی در دانشگاه های کشور پاکستان اهمیت دارد؟

گسترش زبان فارسی در دانشگاہ های پاکستان اهمیت زیادی دارد که این فقط زبانی نیست، تاریخ و فرهنگ و تمدن ماست و جهت آشنا کردن نسل جدید با هویت ملی ماست، یا برای حفظ و نگهداری این میراث ملی و هویت ملی ما به زبان و ادب فارسی نیازمندیم. ما بدون زبان فارسی اصلا نمی توانیم زبان ملی مان که اردوست را بیاموزیم. غیر از این، برای روابط علمی با کشورهای همسایه پاکستان که بیشتر فارسی زبانان هستند، انجام کارهای مشترک پژوهشی، تبادل استاد و دانشجو، روابط بازرگانی و سفارتی و نیز دانشگاہ های ما نیز نیازمند این زبان هستند.

چه موانع و مسائلی بر سر راه گسترش زبان فارسی در دانشگاه های پاکستان وجود دارد و شما چه پیشنهادی برای برطرف این مسائل دارید؟

در دانشگاہ های پاکستان، کارهای زیادی انجام می گردد، مانند تدریس، چاپ کتب، سمینار، کنفرانس و پژوهش و... ولی به نظر بندہ مشکل عظیمی که بر سر راہ گسترش این زبان وجود دارد این است که آن عدہ دانشجویان که از رشته فارسی فارغ التحصیل می شوند، در بازار شغل نمی یابند و علت توجه کم به این رشته در این روزها همین است. از این رو، بیشتر مسئولین دانشگاہ ها در کوشش برای از بین بردن یا ادغام کردن این گروہ با گروہ زبان اردو و دیگر زبانان هستند(مثل دانشگاہ سرگودا) و دیگر این است که دولت ایران به گسترش زبان ملی خود در پاکستان اهمیتی نمی دهد. راہ حل های بسیاری وجود دارد، ولی دولت ایران و پاکستان، این مسئله را نادیدہ گرفته اند.

اهمیت راه اندازی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه بهاولپور در چیست؟ و تا به امروز چه اقداماتی در مورد زبان فارسی در این دانشگاه صورت گرفته است و چه برنامه ای برای آینده دارد؟

امارت بهاول پور با حکمرانان عباسی نژاد از 1747 میلادی تا 1947میلادی یکی از نواب نشین های شبه قارہ در جنوب پنجاب است که زبان رسمی اش تا آخر قرن نوزدهم میلادی زبان فارسی بود. نوابان این امارت دوست دار علم و فرهنگ و مشوق شاعران و نویسندگان بودہ اند و تاسیس کردن کتابخانه ها را دوست داشتند و دربار آنان همواره بزمی از شاعران و ادیبان بود و در نتیجه شعر و ادب فارسی در این دورہ پیشرفت قابل توجهی نمود. بعضی نوابان نیز به زبان فارسی شعر می سرودند و با ایران روبط محبت آمیز داشتند. این دانشگاہ، که اکنون دانشگاہ اسلامیه نام دارد، در سال 1925 میلادی از دست نوابان به اسم جامعه عباسیه تاسیس شد و به زبان فارسی پیشینه خاصی دارد.

در این دانشگاہ گروہ فارسی در سال 1985 تاسیس شد و در آن موقع تعداد دانشجویان خیلی زیاد بود. یواش یواش اهمیت این زبان کاهش یافت و الان سه سال شده است که ما در این بخش هیچ دانشجویی نداشتیم. سال جاری رئیس دانشگاہ ما، مهندس اطهر محبوب، که عاشق اقبال لاهوری و علاقه مند زبان و ادبیات فارسی است، به علت این علاقه اجازہ دادند که ما کلاس ها را در گروہ برگزار کنیم و اگر فقط تنها یک دانشجو آمد، تدریس کنیم تا رشته زبان فارسی قطع نگردد۔ این قدم مثبتی در رشد زبان فارسی در بهاول پور است. اطهر محبوب می خواهند که همچنان دانشگاہ های دیگر در کشور، گروہ این دانشگاہ را فعال نمایند و با دانشگاه های ایران کارهای مشترک پژوهشی انجام دهند و قراردادهایی امضا نمایند و تبادل استاد و دانشجو انجام دهند. در بخش فارسی ما مقطع فوق لیسانس، پیش دکتری و دکتری داریم و اکنون در کوششیم که دوره های کوتاہ مدت شروع گردد زیرا علاقه مندان فارسی دراین منطقه بسیار هستند.

به نظر شما بهتر است استادان بومی پاکستانی در رشته زبان و ادبیات فارسی تدریس نمایند؟ یا از استادان ایرانی برای تدریس زبان فارسی استفاده گردد؟

قبلا استادان اعزامی از ایران نیز در دانشگاه های پاکستان حضور داشته بودند، که اکنون قطع شدہ است. حالا در پاکستان استادان بومی زیاد هستند که برای تدریس ادب فارسی بسیار خوب هستند ولی به نظر من بهتر است که برای آموزش زبان فارسی از اساتید ایرانی هم استفادہ گردد.

مردم کشور پاکستان با کدام آثار از نویسندگان ایرانی بیشتر ارتباط برقرار نموده اند و بیشتر چه آثاری از کتاب های نویسندگان یا شعرای مورد توجه واقع شده است؟

مردم کشور پاکستان عاشق سعدی، حافظ و رومی هستند. در زمان قدیم در دبیرستان ہا گلستان سعدی، دیوان حافظ، مثنوی مولانا رومی، کریما و پندنامه به دانشجویان تدریس می شد و بسیار این آثار را دوست داشتند. اکنون هم مردم پیر و عظیم عطار را دوست دارند و شعر حافظ و رومی و حکایت سعدی را می خوانند و لذت می برند. همچنین لغت نامه دهخدا و فرهنگ مشخص و دیگر فرهنگ های ایرانی مورد توجه دانشجویان واقع شدہ است و از بین آثار ادبیات مدرن، با آثار دکتر شفیعی کدکنی و علی شریعتی و فروزانفر ارتباط برقرار کردہ اند.

آیا شبکه های اجتماعی مجازی مثل تلگرام یا اینستاگرام یا واتساپ و سایر شبکه های اجتماعی مجازی تاثیری بر پیشرفت زبان فارسی برای غیرفارسی زبانان داشته است؟ یا خیر؟

در پاکستان از همه شبکه های اجتماعی مجازی استفادہ می گردد. مثل فیس بوک، واتس آپ، اینستاگرام و تلگرام و ... ما صفحات بسیاری در فیس بوک و در واتس آپ چندین گروہ داریم که در آموزش فارسی خیلی فعال هستند و مباحث خوبی در آن مطرح می گردد. تعداد زیادی از غیرفارسی زبانان هم استقبال و استفادہ می نمایند. همچنین اینستاگرام و تلگرام که در ارتباط استادان و علاقه مندان دیگر کشورها هم یاری می نمایند و حتما تاثیری بر پیشرفت زبان فارسی برای غیرفارسی زبانان هم داشته است.

pariha.com: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.