سفر در زمان جشن دیوالی؛ جشن نورها و شکوه سنت های هندوستان - بلاگ پو

جشن دیوالی با روشن کردن فانوس ها، آتش بازی ها و انجام مراسم مذهبی در سراسر هند و سایر کشورهای آسیایی جشن گرفته می گردد.

جشن دیوالی یکی از بزرگترین و مهم ترین جشن های مذهبی در هند و کشورهای آسیایی است که هر ساله در ماه آبان یا نوامبر برگزار می گردد. این جشن، که به جشنواره نورها نیز معروف است، نماد پیروزی نور بر تاریکی و خوبی بر بدی است. دیوالی به ویژه در میان هندوها و بعضی دیگر از اقلیت های مذهبی هند به طور گسترده ای جشن گرفته می گردد. دیوالی بعلاوه فرصتی برای ملاقات با خانواده و دوستان است و بسیاری از مردم در این ایام به خانه های یکدیگر می روند تا این جشن بزرگ را در کنار هم تجربه نمایند. دیوالی نه تنها در هند بلکه در بسیاری از کشورهای آسیایی و حتی در جوامع هندی خارج از هند نیز جشن گرفته می گردد.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

اگر مسافر تور هند هستید و قصد شرکت در جشن دیوالی هند را دارید، این مطلب را از دست ندهید.

جشن دیوالی چیست؟

جشن دیوالی، که به عنوان جشن نور شناخته می گردد، یکی از بزرگ ترین و مهم ترین جشن های مذهبی هند است که به نماد پیروزی نور بر تاریکی و نیکی بر بدی تبدیل شده است. این جشن پنج روزه، در ماه کارتیک (معادل مهر یا آبان در تقویم هجری شمسی) برگزار می گردد و مردم در این روزها خانه های خود را تمیز نموده و با چراغ ها و شمع ها تزئین می نمایند. در شب اصلی دیوالی، مردم به پرستش الهه لاکشمی، الهه ثروت و سعادت، پرداخته و دعا می نمایند تا در سال تازه برکت و خوشبختی به خانه هایشان بیاید. آتش بازی ها و فشفشه ها نیز بخش مهمی از این جشن هستند و فضای جشن را پر از شادی و هیجان می نمایند.

دیوالی نه تنها یک جشن مذهبی است، بلکه فرصتی برای همبستگی اجتماعی و تقویت روابط خانوادگی به شمار می آید. در این جشن، مردم با دادن هدایا به یکدیگر، شادی و محبت را تقسیم می نمایند و از آن به عنوان زمانی برای پاکسازی روح و شروع فصلی تازه در زندگی استفاده می نمایند. این جشن دنیای، نمادی از اتحاد، خوشبختی و امید به آینده است که در آن همه چیز به سمت سلامت، سعادت و ثروت حرکت می نماید.

تاریخ جشن دیوالی هند چه زمانی است؟

جشن دیوالی که به طور معمول در ماه کیشاو (معادل شهریور یا مهر در تقویم هجری شمسی) و مطابق با تقویم هندی در ماه کارتیک برگزار می گردد، تاریخ دقیق آن هر سال بر اساس تقویم قمری هندی تغییر می نماید. این جشن در روز ماه تازه از ماه کارتیک (که معمولاً در ماه های اکتبر یا نوامبر میلادی است) برگزار می گردد.

تاریخ جشن دیوالی در سال 2024 در 25 اکتبر (4 آبان 1403) بود اما در سال 2025 در 27 اکتبر (5 آبان 1404) برگزار خواهد شد. این تاریخ ها بر اساس تغییرات تقویم قمری هند است که هر سال زمان متفاوتی برگزار می گردد.

جشن دیوالی چگونه اجرا می گردد؟

جشن دیوالی یک جشن پنج روزه است که به طور سنتی در هند برگزار می گردد و هر روز آن با مراسم خاصی همراه است. این جشن که به نام جشن نور نیز شناخته می گردد، نماد پیروزی نور بر تاریکی و نیکی بر بدی است. در اینجا، مراحل و آیین های هر یک از پنج روز جشن دیوالی را آنالیز می کنیم:

روز اول، دواولی

روز اول دیوالی به نام دواولی (Dhanteras) شناخته می گردد. این روز به ویژه به خرید و تمیزکاری خانه ها اختصاص دارد. مردم در این روز خانه های خود را تمیز می نمایند و به خرید اقلام تازه مانند طلا، نقره و وسایل منزل می پردازند، زیرا اعتقاد بر این است که خرید در این روز خوشبختی و برکت به همراه دارد. در شب این روز، مردم چراغ ها و شمع هایی را روشن می نمایند تا خانه های خود را به نماد روشنی و سعادت تزئین نمایند. بعضی افراد در این شب به عبادت خداوند لکشمی، الهه ثروت و سعادت، می پردازند.

روز دوم، نِروَدیا

روز دوم جشن دیوالی به نام نِروَدیا یا ناراک چاتورداشی (Narak Chaturdashi) شناخته می گردد. این روز به ویژه در بخش های جنوبی هند جشن گرفته می گردد و یادآور پیروزی کریشنا بر ناراکاسورا (یک شیطان) است. در این روز، مردم به حمام سنتی می روند و خود را از گناه ها و پلیدی ها پاک می نمایند. در بعضی منطقه ها، مردان و زنان با رنگ ها و پودرهای رنگی خود را تزئین می نمایند و آتش بازی های کوچکی نیز اجرا می گردد.

روز سوم، دیوالی

روز سوم دیوالی (Main Diwali) روز اصلی و بزرگ ترین روز جشن است. در این روز، مردم چراغ ها و شمع ها (دیپ ها) را در خانه ها و خیابان ها روشن می نمایند تا نماد پیروزی نور بر تاریکی و خیر بر شر باشد. خانه ها با گل ها، چراغ ها و تزئینات رنگارنگ آراسته می گردد و آتش بازی های بزرگ برگزار می گردد. این روز بعلاوه روز عبادت الهه لکشمی (الهه ثروت) است و مردم در این شب به پرستش او پرداخته و دعا می نمایند تا در سال تازه خوشبختی و ثروت به خانه هایشان وارد گردد. خانواده ها در این شب با یکدیگر دور هم جمع می شوند، غذاهای خوشمزه می خورند و هدایا می دهند.

روز چهارم، گودرین

روز چهارم دیوالی به نام گودرین (Govardhan Puja) شناخته می گردد و بیشتر در شمال هند برگزار می گردد. در این روز، مردم به یاد گودرین هیل (کوهی که کریشنا در آن موقع، به منظور محافظت از مردم، بر آن کوه ایستاده بود) و به احترام الهه آنداهی عبادت می نمایند. در این روز، بسیاری از مردم نمادهایی از کوه گودرین را می سازند و معابد و خانه ها را به نمادهای گودرین تزئین می نمایند. بعضی از خانواده ها نیز به یاد کریشنا، غذاهای مخصوص را تهیه نموده و به همدیگر هدیه می دهند.

روز پنجم، بهی دوج

روز پنجم دیوالی به نام بهی دوج (Bhai Dooj) شناخته می گردد که یک جشن ویژه برای خواهران و برادران است. در این روز، خواهران برای برادران خود دعای طول عمر و خوشبختی می نمایند و با تهیه غذا و هدیه برای آنان، به آن ها احترام می گذارند. برادران نیز در مقابل، از خواهران خود قدردانی نموده و هدایای ویژه ای به آنان می دهند. این روز نمادی از پیوند محبت و عشق میان خواهران و برادران است.

دیوالی در کجا جشن گرفته می گردد؟

دیوالی در کشورهای مختلفی از جمله هند، نپال، سریلانکا، مالزی، سنگاپور و بالی که هندوئیسم در آن ها رایج است جشن گرفته می گردد. این جشن در کشورهای دیگر نیز با جمعیت زیادی از هندی ها مانند بریتانیا (United Kingdom)، ایالات متحده (USA)، کانادا (Canada)، کارائیب (Caribbean) و بخش هایی از آفریقا برگزار می گردد و شامل جشن های عمومی و آتش بازی در دیوالی می باشد.

برترین مکان ها در هند برای جشن دیوالی

با توجه به اینکه دیوالی یکی از بزرگ ترین جشن های هند است، شما در انتخاب مقاصد برای جشن این رویداد شانس زیادی دارید. شهرها، روستاها و منطقه ها مختلف کشور با نور و هنرهای رنگی تزئین می شوند. اگر در پی جایی خاص برای جشن دیوالی هستید، اینجا انتخاب های ما از پنج مقصد برتر در هند است:

• جیپور (Jaipur) برای لذت بردن از خوراکی های ویژه دیوالی و خرید در بازار
• واراناسی (Varanasi) برای دیوالی به معنای واقعی معنویت
• کلکته (Kolkata) برای مراسم مذهبی و کالاپوجا (Kali Puja)
• امرِتسار (Amritsar) برای معابد سیک بزرگ که شب ها روشن می شوند
• گوا (Goa) برای جشن دیوالی کنار ساحل و تندیس های شیطان

دیوالی، جشن نورها، با نمایش های بزرگ روشنایی، آتش بازی و آیین های سنتی جشن گرفته می گردد. این جشن، شهرها را به مکان های درخشان تبدیل می نماید، با خانه ها و خیابان هایی که با چراغ های برقی تزئین شده اند. نمایش های آتش بازی آسمان شب را پر می نماید و جوی مجذوب کننده به وجود می آورد.

جشن معمولاً با تمیز کردن خانه ها و ساخت رنگین کمان های رنگی (rangolis) شروع می گردد و پس از آن نمازهایی به درگاه ایزدان برای رونق و برکت خوانده می گردد. بازارها پر از مردم می گردد که برای خرید شیرینی ها، هدایا و لوازم تزئینی می روند که به جو جشن می افزاید. فضاهای عمومی و معابد تبدیل به مراکز فعالیت می شوند، جایی که خانواده ها گرد هم می آیند تا از روحیه جشن لذت ببرند، برنامه های فرهنگی دیدن نمایند و با هم غذا بخورند.

غذاهای جشن دیوالی

غذا نقش مهمی در جشن های دیوالی دارد و چندین دسر و خوراکی وجود دارند که در این مناسبت مبارک ضروری هستند. شیرینی ها، که به آن ها میت هایی (mithai) گفته می گردد، نقش محوری دارند زیرا میان دوستان و خانواده ها رد و بدل می شوند. از میت هایی محبوب در دیوالی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• جلبی (Jalebi) خمیر آردی که به شکل حلقه های پِرِتزل سرخ شده و در شربت شکر خیسانده می گردد.
• گلاب جامن (Gulab Jamun) شیرینی های سرخ شده از مواد شیرین شده با شیر که با ادویه ها طعم دار و روی آن ها آجیل ریخته می گردد.
• کاجو بارفی (Kajoo Barfi) شیر غلیظ شده که با شکر، ادویه های ملایم و پودر بادام هندی ترکیب می گردد.

با این حال، تمام خوراکی های دیوالی قند زیاد ندارند و بسیاری از تنقلات شور در خانه ها تهیه می شوند و در دکه های خیابانی در سراسر هند نیز موجودند. این ها شامل:

• سموسا (Samosa) خمیری که با گوشت چرخ نموده، سیب زمینی های ادویه دار، عدس و پیاز پر شده و سپس یا پخته یا سرخ می گردد.
• بمبئی میکس (Bombay mix) نخود خشک شده، عدس، نخودچی و رشته هایی که به شدت با ادویه ها و نمک طعم دار شده اند.
• پکوره (Pakora): سبزیجاتی که در خمیر آرد نخود غوطه ور شده و سپس سرخ می شوند.

جشن دیوالی و افسانه های متعدد

دیوالی، جشن بزرگی است که در هند برگزار می گردد و علاوه بر هندوها، در میان بودایی ها نیز جشن گرفته می گردد. این جشن داستان واحدی ندارد، چرا که هر دین روایت خاص خود را دارد، اما همگی در نهایت نماد پیروزی خیر بر شر هستند. در هندویسم، دیوالی در شمال هند به بازگشت پیروزمندانه شاهزاده راما از تبعید و نجات همسرش سیتا پس از ربوده شدن به وسیله راوانا اشاره دارد، در جنوب هند پیروزی لرد کریشنا بر ناراکاسورا جشن گرفته می گردد و در غرب هند جشن پیروزی ویشنو بر پادشاه بالی است. بعلاوه در میان بودایی ها، این روز به رسیدن لرد ماهاویرا به نیروانا و گرویدن امپراتور آشوکا به بودیسم تعلق دارد.

حقایقی درباره جشن دیوالی

• دیوالی جشنواره ای مذهبی و مهم است که در هند منشاء گرفته است. مردم معمولاً دیوالی را به عنوان جشن هندیان می شناسند، اما سایر ادیان نیز آن را جشن می گیرند.
• دیوالی هر ساله برگزار می گردد و پنج روز به طول می انجامد، که شروع سال نو هندی را علامت گذاری می نماید. تاریخ دقیق آن هر سال تغییر می نماید و بسته به موقعیت ماه مشخص می گردد، اما معمولاً بین اکتبر و نوامبر است.
• کلمه دیوالی (یا دیپاوالی که گاهی اوقات گفته می گردد) در زبان باستانی هند، سانسکریت (Sanskrit)، به معنای رشته ای از چراغ ها است. در این جشنواره، مردم خانه های خود را با چراغ ها و لامپ های روغنی که به آنها دیپا (Diyas) گفته می گردد، تزئین می نمایند.
• برای بسیاری از مردم، دیوالی به افتخار الهه ثروت هند، لاکشمی (Lakshmi)، برگزار می گردد. چراغ ها و لامپ ها گفته می گردد که به لاکشمی یاری می نمایند تا راه خود را به خانه ها پیدا کند و در سال آینده ثروت و رفاه بیاورد.
• دیوالی بعلاوه جشنی است برای پیروزی خوبی بر بدی و افسانه های مختلفی بر اساس این تم مرتبط با دیوالی وجود دارد. در شمال هند، هندوها بازگشت الهگان (خدایان) رام و سیتا به شهر ایودها (Ayodhya) پس از شکست پادشاه شیطانی راوانا (Ravana) را جشن می گیرند.
• در منطقه بنگال (Bengal) مردم الهه کالی (Kali) را که نیروی شیطانی را از بین می برد، پرستش می نمایند. در نپال (Nepal)، که کشوری هم مرز با شمال شرق هند است، مردم پیروزی لرد کریشنا (Lord Krishna) بر پادشاه شرور ناراکاسورا (Narakaasura) را جشن می گیرند.
• اما دیوالی فقط درباره چراغ ها و افسانه ها نیست، دیوالی زمان خوشگذرانی با دوستان و خانواده است! مردم هدایا و شیرینی ها را مبادله می نمایند، از جشن های لذت می برند، نمایش های آتش بازی دیدن می نمایند و لباس های نو می پوشند. بعلاوه زمان مناسبی است برای تمیز کردن و تزئین خانه.
• رنگولی (Rangoli) یکی از سنت های محبوب دیوالی است. الگوهای زیبا که با پودرهای رنگی و گل ها ساخته می گردد. مردم رنگولی را در کف خانه های خود و در ورودی ها می کشند تا خداوندان را خوش آمد بگویند و شانس بیاورند!
• امروزه، این جشنواره شگفت انگیز به وسیله هزاران نفر در کشورهای مختلف سراسر دنیا جشن گرفته می گردد. در طول دیوالی، هندوهای مقیم خارج از هند در مکان های عبادت به نام معبدها (Mandirs) گرد هم می آیند، به الهگان هدایا می دهند، نمایش های آتش بازی دیدن می نمایند و همراه با هم غذاهای لذیذ می خورند!
• شهر لستر (Leicester) در بریتانیا بزرگترین جشن های دیوالی را خارج از هند برگزار می نماید. هر ساله ده ها هزار نفر در خیابان ها جمع می شوند تا از نمایش های پرنور، موسیقی و پایکوبی های شاد لذت ببرند.

سخن پایانی
جشن دیوالی فراتر از یک رویداد مذهبی، جشنواره‌ای از نور، همبستگی و شادی است که در قلب میلیون‌ها نفر جای دارد. این جشن، علاوه بر ایجاد فضایی از شور و نشاط، فرصتی برای تأمل، بخشش و آغاز دوباره نیز به شمار می‌آید. چه در خیابان‌های نورانی هند باشید و چه در کشوری دور، جشن دیوالی این پیام را به همراه دارد که امید، شادی و نیکی همواره راهی برای غلبه بر تاریکی پیدا خواهند کرد.