شکوه باستانی روم؛ سفری در دل تاریخ و معماری
به گزارش بلاگ پو، در گذر زمان و با تغییر قلههای تمدن، امپراتوری روم باستان همچنان با شکوه و عظمت خود لبریز از داستانهای پنهان و آثار بیبدیل باقی مانده است. این متن پنجرهای است به دنیایی که در آن هنر معماری، مهندسی و باورهای فرهنگی به هم تنیده شدهاند تا روایتی زنده از دوران پرفراز و نشیب تاریخ بشر را به نمایش بگذارند. از تئاترهای عظیم و آمفیتئاترهایی که هزاران تماشاگر را به خود جذب میکردند، تا طاقها و عبادتگاههایی که نماد پیروزیها و اعتقادات یک ملت بودند، هر یک از این بناها نه تنها شاهدی بر گذر زمان هستند بلکه یادآور دستاوردهای بینظیر تمدن رومی و تلاش بیوقفه انسان برای ساختن دنیایی پایدار و الهامبخش میباشند. در میان این آثار، سفری داریم که از فریاد صداهای تئاتر گرفته تا سکوت آرام دیوارهای شهری قدیمی؛ همه نشانگر مهرههای گمشده تاریخ هستند.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
تئاتر رومی مریدا | Roman Theatre of Merida
بر اساس یک کتیبه قدیمی، تئاتر رومی مریدا در قرن شانزدهم پیش از میلاد به وسیله حاکم زمان خود به نام آگریپا (Agrippa) ساخته شده است. او بعلاوه دوست امپراتور آگوستوس بوده است. این آمفی تئالتر باستانی می توانسته تا 6 هزار تماشاگر را در خود جای دهد. در قرن های بعدی این بنای تاریخ روم باستان چندین مرتبه مورد بازسازی قرار گرفته و طراحی های جدیدی از مععماری را به نمایش گذاشت. این بنا در دهه 1960 و 1970 به حال کنونی خود تغییر شکل داده است.
طاق کاراکالا در ولوبیلیس | Arch of Caracalla at Volubilis
طاق مرمری کاراکالا کاملا در وسط ولوبیلیس واقع شده و در سال 211 میلادی به افتخار امپراتور کاراکالا و مادرش جولیا دومنا بنا شده است. این طاق که از بناهای تاریخی روم باستان می باشد به وسیله یک ارابه برنزی بالای ستون های آن قرار گرفته است و تا به امروز به صورت یک بنای یادبود رومی برجای مانده است.
طاق کاراکالا در دمیلا | Arch of Caracalla at Djemila
طاق کاراکالا در سال 216 میلادی و به افتخار امپراتور کاراکالا و والدینش جولیا دومنا و سور سپتیما (Severe Septime) ساخته شده است. این طاق در سال 1839 به وسیله دوک اورلئان برداشته شده و آماده حمل به پاریس بوده است. اما زمانی که دوک 3 سال بعد از آن فوت کرد این پروژه رها شده و در نهایت طاق در سال 1922 بازسازی شد.
دیوارهای شهر لوگو | Lugo City Walls
شهر لوگو که در شمال غربی اسپانیا واقع شده است، تنها شهر در اروپا بوده که به وسیله دیواره های سالم و بناهای تاریخی روم باستان احاطه شده است. این دیواره ها با ارتفاع 10 تا 15 متر در امتداد یکدیگر قرار گرفته که به وسیله 71 برج به یکدیگر متصل شده اند. با قدم زدن بر روی این دیواره ها می توانید دور این شهر قدیمی قدم بزنید. این دیواره دارای ده دروازه می باشد.
آبراه لس فررس | Les Ferreres Aqueduct
آبراه لس فررس به پونت دل دیابل (Pont del Diable) نیز مشهور بوده و به معنی پل شیطان می باشد. این راستا برای آبرسانی از فرانکولی (Francoli) در 15 کیلومتری جنوب تا شهر تاراگونا کشیده شده است. این بناهای تاریخی روم باستان احتمالا در زمان آگوستوس به عنوان اولین امپراتوری روم ساخته شده است. این آبراه دارای حداکثر ارتفاع 27 متر و طولی برابر با 249 متر می باشد. 25 قوس در بخش بالایی آن و 11 قوس در قسمت پایین آن قرار گرفته اند.
عبادتگاه گارنی | Garni Temple
این عبادتگاه به هلیوس (Helios) یا همان خدای خورشید اختصاص داده شده است. این بناهای تاریخی رومیان باستان به وسیله پادشاه ارمنستان ترداتس اول (Trdates I) در قرن یکم میلادی ساخته شده است. احتمالا ساخت این بنا با هزینه پادشاهی نرو روم و در حمایت از امپرتوری اشکانی انجام شده است. بر خلاف دیگر عبادتگاه های یونانی رومی، این بنا از سنگ بازالت ساخته شده است. در سال 1679 میلادی یک زمین لرزه به طور کامل این بناهای تاریخی رومیان باستان را تخریب کرده و در سال های دهه 1970 ویرانه های آن مورد بازسازی نهاده شد.
عبادتگاه آگوستوس در پولا | Temple of Augustus in Pula
عبادتگاه آگوستوس تنها ساختار به جای مانده از دادگاه اصلی رومی در پولا می باشد. این بناهای تاریخی رومیان باستان به اولین امپراتور روم، آگوستوس اختصاص یافته بوده و احتمالا در سال دوم پیش از میلاد تا سال چهاردهم میلادی و در زمان مرگ او ساخته شده است. در حکومت بیزانس این عبادتگاه به کلیسا تبدیل شده و بعده ها نیز به عنوان انبار مورد استفاده نهاده شده است. در طول دوران جنگ جهانی دوم، این عبادتگاه مورد اصابت یک بمب هوایی نهاده شد. البته که از آن موقع تا به امروز بسیاری از ساختارهای آن مورد بازسازی نهاده شده است.
میدان مسابقه لپتیس مگنا | Leptis Magna Arena
آمفی تئاتر رومی و میدان مسابقه لپتیس مگنا در سال 56 میلادی ساخته شده و در فاصله حدود یک کیلومتری از شرق شهر نهاده شده است. این میدان مسابقه می توانسته در حدود 16 هزار تماشاچی را درون خود جای داده و بر خلاف بیشتر آمفی تئاترهای رومی در پایین تر از سطح زمین ساخته شده بود.
طاق هادریان در جراش | Arch of Hadrian at Jerash
جراش یک شهر باستانی بوده که به عنوان یکی از استان های امپراتوری روم در منطقه اعراب شناخته می شده است. رومی ها امنیت و صلح را در این منطقه تضمین می کرده تا مردم آن بتوانند به موفقیت های بزرگ دست یابند. امپراتور هادریان در سال های 129 و 130 میلادی از جراش بازدید نمود. طاق هادریان برای جشن گرفتن حضور او بنا گشت. این طاق پیروزی در زمان ساخت خود به عنوان دروازه جنوبی شهر در نظر گرفته شده بود اما برنامه های توسعه ای جراش هرگز تکمیل نگشت.
حمام رومی | Roman Baths
حمام رومی یکی از جاذبه های توریستی و بناهای تاریخی رومیان باستان بوده که در شهر انگلیسی Bath نهاده شده است. این عبادتگاه در سال های 60 تا 70 میلادی ساخته شده و مجموعه حمام های آن به وسیله چشمه های آب های معدنی انگلستان تامین می شده است. این مجموعه حمام ها در طول 300 سال ساخته شده اند. آبی که درون این حمام رومی جریان پیدا می نماید برای حمام کردن بسیار خطرناک می باشد. بخشی از این خطر به علت عبور آب از درون لوله های سربی است که هنوز نیز کار می نمایند و بخشی دیگر به علت بیماری های عفونی می باشد. در سال 1979 یک دختر بچه که در حال شنا کردن در آب های این حمام بود مقداری از این آب را بلعید و پنج روز پس از آن در اثر مننژیت آمیبی از جهان رفت.
طاق کنستانتین | Arch of Constantine
این بناهای تاریخی رومیان باستان در کنار کولسئوم نهاده شده است. طاق کنستانتین در سال 315 میلادی و به افتخار پیروزی امپراتور کنستانتین اول بر امپراتور ماکسنتیوس ساخته شده است. این نبرد باعث شد تا کنستانتین به مسیحیت گرایش پیدا کند. بر اساس نوشته های مورخان، کنستانتین تصور می کرد در صورتی که ارتش آن علامت صلیب را بر روی سپرهای خود قرار دهند خداوند آن ها را به پیروزی خواهد رساند.
پورتا نیگرا | Porta Nigra
پورتا نیگرا یک دروازه بزرگ رومی در شهر تریر (Trier) بوده است. این دروازه از جنس ماسه سنگ خاکستری بین سال های 186 تا 200 میلادی ساخته شده است. این بناهای تاریخی رومیان باستان بخشی از سیستم چهار دروازه ای شهر بوده که هر کدام از ان ها در یک سوی شهر مستطیلی شکل نهاده شده اند. نام پورتا نیگرا در قرون وسطی به علت رنگ تیره سنگ های مورد استفاده بر روی آن گذاشته شده است. نام رومی اصلی این بنا حفظ نشده و باقی نمانده است.
عبادتگاه انجمن اسبیتلا | Sbeitla Forum Temples
اسبیتلا یا سوفتولا (Sufetula) یک شهر رومی زیبا بوده که در حاشیه کشور تونس واقع شده است. این شهر دارای میدان های مسطح بسیاری بوده که با اسلب های سنگی و دیواره ها احاطه شده اند. این بناهای تاریخی رومیان باستان دارای یک دروازه در یک طرف و سه عبادتگاه رومی در سوی دیگر خود می باشد. در این مکان به جای اینکه یک عبادتگاه را به سه خدای رومی ژوپیتر، جونو و مینروا اختصاص دهند، ساکنان این منطقه برای هر کدام از ان ها عبادتگاه جداگانه ای را بنا کرده اند.
ساختمان گرد گالریوس | Rotunda of Galerius
ساختمان مدور گالریوس در حال حاضر یک کلیسای یونانی ارتدکس از آگیوس جورجیوس (Agios Georgios) می باشد که به عنوان کلیسای روتندا نیز شناخته می شود. ساختار استوانه ای این بناهای تاریخی رومیان باستان در سال 306 میلادی و به سفارش تترارک گالریوس ساخته شده است. این بنا در ابتدا قرار بوده به عنوان مقبره او و یا به عنوان یک عبادتگاه مورد استفاده قرار بگیرد. قطر این استوانه به 24.5 متر می رسد. جالب است بدانید که دیواره های این بنا بیش از 6 متر قطر داشته و این یکی از دلایلی است که ساختار آن توانسته در مقابل زلزله های تسالونیکی مقاومت نماید. گنبد آجری ان نیز مسطح بوده و در ارتفاع 30 متری نهاده شده تا ساختا ری استوانه ای شکل ایجاد نماید.
پل آلکانترا | Alcantara Bridge
بر روی رودخانه تاگوس (Tagus) در آلکانترا اسپانیا، پل آلکانترا نهاده شده که شاهکار ساخت یک پل باستانی رومی می باشد. این پل بین سال های 104 تا 106 میلادی و به وسیله امپراتور تراجان بنا شده است. یک طاق پیروزی در مرکز پل نهاده شده و در سوی دیگر آن یک عبادتگاه به افتخار امپراتور ساخته شده است. این پل که از بناهای تاریخی رومیان باستان می باشد بیشتر از آنکه در اثر عناصر طبیعی آسیب ببیند، در جنگ ها لطمه خورده است. مورس (Moors) کوچکترین قوس را در یک سوی پل از بین برده است، در حالی که قوس دوم در سوی دیگر پل به وسیله اسپانیایی ها برای جلوگیری از پیشروی پرتغالی ها نابود شده است.
تئاتر رومی نارنجی | Roman Theatre of Orange
تئاتر رومی نارنجی برای مشاهده برنامه ها در قرن اول میلادی ساخته شده است. بعد از اینکه امپراتوری روم از بین رفت، تئاتر به وسیله یک حکم رسمی در سال 391 میلادی بسته شد زیرا کلیسا با آنچه در این مکان برگزار می شد مخالف بود و آن را نوعی فعالیت غیر اخلاقی می دانست. این تئاتر باستانی در قرن نوزدهم میلادی بازسازی شده و امروزه جشنواره اپرای تابستانی در آن برگزار می شود.
طاق سپتیمیوس سوروس در روم | Arch of Septimius Severus in Rome
طاق سپتیمیوس سوروس که از سنگ مرمر سفید ساخته شده است در انتهای شمال شرقی دادگاه روم نهاده شده و در سال 203 میلادی ساخته شده است. این بنا به افتخار پیروزی امپراتور و دو فرزندش بر پیروان اشکانیان بنا شده است. پس از مرگ سوروس فرزندان او یعنی کاراکالا و گتا در ابتدا امپراتوری های مشترکی را داشته تا اینکه در سال 212 میلادی کاراکالا برادر خود گتا را به قتل رساند. او یادبودهای برادرش را از بین برده و کتیبه هایی که به وی اشاره می کردند را از روی طاق پیروزی حذف نمود.
اوستیا آنتیکا | Ostia Antica
اوستیا بندری بوده است که در دهانه رودخانه تیبر (Tiber) واقع شده بود. اما این بندر رومی به علت افت سطح آب دریا در حال حاضر 3 کیلومتر با سواحل فاصله دارد. این بندر برای ساختمان های قدیمی خود که به خوبی حفظ شده است مشهور می باشد. تمامی این ساختمان ها را می توان به صورت یک داستان در طبقات آن مورد آنالیز قرار داد. راه پله های باریک و راهروها که به اتاق های کوچکی در بالای آن منتهی می شوند. البته که خانه های زیباتری با دکوراسیون هایی از سنگ مرمر نیز در آن وجود دارند.
حمام کاراکالا | Baths of Caracalla
حمام کاراکالا، یک حمام عمومی رومی یا همان حمام گرمابی می باشد. این ساختار در سال های 212 تا 216 میلادی و در زمان سلطنت امپراتور کاراکالا بنا شده است. مجموعه این ساختمان ها مرکزی تفریحی بوده و چیزی فراتر از یک حمام بوده است. این مجموعه علاوه بر اینکه قادر به نگهداری حدود 1600 استحمام کننده بوده است، دارای یک کتابخانه عمومی و مدرسه کشتی نیز بوده است. این حمام تا قرن ششم مورد اسفاده قرار گرفته و پس از آن به وسیله استروگوتس (Ostrogoths) و در طول جنگ گوتیک غارت شده و تاسیسات هیدرولیک آن از بین رفته است.
آبراه والنس | Valens Aqueduct
آبراه والنس در سال 368 میلادی و در زمان سلطنت امپراتور روم شرقی ساخته شده است. این قسمت فقط یک نقطه از سیستم آبرسانی باستانی و مجموعه کانال های این منطقه بود که مجموع طول آن به 250 کیلومتر می رسیده است. آبراه والنس که از بناهای تاریخی روم باستان بوده است به وسیله چند سلطان عثمانی بازسازی شده و بعلاوه بزرگترین سیستم آبرسانی در قسطنطنیه در زمان قرون وسطی بوده است.
تئاتر رومی آمان | Roman Theatre of Amman
تئاتر رومی امان در دوران سلطنت مارکوس اورلیوس در قرن دوم میلادی ساخته شده است. این آمفی تئاتر درون دامنه کوه و رو به شمال تراشیده شده تا بتواند تماشاگران را از نور آفتاب دور نگه دارد. این بناهای تاریخی روم باستان در سه سطح ساخته شده بودند. حاکمان در نزدیکترین قسمت، ارتشی ها و نظامیان در قسمت وسط و عموم مردم در بالاترین بخش قرار می گرفتند. اگرچه که فاصله تا صحنه اجرای نمایش زیاد بود اما به علتی ساختار پلکانی آن صدا به خوبی شنیده می شده است.
طاق سپتیمیوس سوروس | Arch of Septimius Severus
لوسیوس سپتیموس سوروس (Lucius Septimius Severus) امپراتور روم بود که در لپتیس مگنا (Leptis Magna) متولد شده است. او از سال 193 تا 211 میلادی و زمان مرگش حکمرانی کرد. ساکنان لپتیس احتمالا بلافاصله پس از اینکه یکی از شهروندانشان به امپراتوری رسید ساخت و ساز را شروع نموده اند. صحنه های تصویر شده بر روی این طاق پیروزی امپراتور را در کنار پسرانش کاراکالا و گتا (Geta) نمایش می دهد. کاراکالا به صورت یک مرد جوان قد بلند ترسیم شده و این زمان تکمیل طاق پیروزی را در حدود سال های 200 میلادی نشان می دهد.
طاق تیتوس | Arch of Titus
طاق تیتوس در روم قرار داشته و به وسیله امپراتور آن موقع دومیتیان ساخته شده است. او بلافاصله پس از مرگ برادر بزرگترش تیتوس به افتخار پیروزی های او در اورشلیم در سال 70 میلادی، این طاق پیروزی را بنا نهاد. طاق تیتوس یکی از بناهای تاریخی روم باستان بوده که مدلی کلی و مبنایی برای تمامی طاق های پیروزی ساخته شده در دنیا بود که از قرن 16 میلادی ساخته شده است.
آمفی تئاتر ساید | Theatre of Side
در 25 سال پیش از میلاد، ساید به عنوان بخشی از استان گالاتا روم قرار گرفته و به وسیله تجارت در روغن زیتون و برده داری توانست رونق بسیاری پیدا کند. بناهای تاریخی روم باستان در منطقه ساید شامل عبادتگاه، دروازه شهر و تئاتر باستانی آن بوده که می توانسته بین 15 تا 20 هزار نفر را درون خود جای دهد.
طاق تیمگاد | Timgad Arch
تیمگاد یک شهر استعمار شده به وسیله رومیان در شمال آفریقا بوده است که به وسیله امپراتور تراجان در حدود سال های 100 میلادی ساخته شده است. در انتهای غربی شهر یک طاق 12 متری قرار گرفته که به طاق پیروزی تراجان مشهور می باشد. این بناهای تاریخی روم باستان در سال 1900 میلادی مورد بازسازی قرار گرفتند. مواد اصلی که در ساخت این طاق مورد استفاده قرار گرفته بود ماسه سنگ بوده است.
دوگا کاپیتول | Dougga Capitol
شهر دوگا را گاهی اوقات به عنوان شهر کوچک به جای مانده از رومیان در شمال آفریقا نیز می نامند. در میان معروفترین بناهای تاریخی روم باستان در این منطقه آرامگاه بزرگ پونیک لیبی (Punic-Libyan) و تئاتر و بعلاوه کاپیتول بسیار تعیین می باشند. کاپیتول یک عبادتگاه رومی به جای مانده از قرن دوم میلادی بوده که بیشتر متعلق به 3 خدای رومی به نام های ژوپیتر (Jupiter)، جونو (Juno) و میتروا (Minerva) منی باشد.
تئاتر سابراتا | Theatre of Sabratha
سابراتا حدود 500 سال پیش از میلاد به عنوان یکی از مراکز تجاری فنیقی ها مورد استفاده قرار می گرفته است. با توجه به قوانین رومی از این شهر به عنوان یک بندر ساحلی برای دریافت محصولات آفریقایی استفاده شده و موجب شد تا بسیار رونق پیدا کند. تئاتر سابراتا در قرن دوم میلادی ساخته شده است. ساختارهای این بناهای تاریخی روم باستان به علت بازسازی گسترده ای که به وسیله باستان شناسان در دهه 1930 صورت گرفت به خوبی به جای مانده است. این آمفی تئاتر 25 ورودی داشته و می توانسته حدود 5 هزار تماشاگر را درون خود جای دهد.
هرم سستیوس | Pyramid of Cestius
هرم سستیوس که در شهر رم قرار گرفته است از حدود 18 سال پیش از میلاد تا 12 سال پیش از میلاد ساخته شده و به عنوان یک آرامگاه برای گایوس سستیوس اپولو (Gaius Cestius Epulo) مورد استفاده قرار گرفته است. این بناهای تاریخی روم باستان با سنگ و آجر ساخته شده و روی آن با سنگ مرمر سفید پوشانده شده است. فرض بر این است که این بنای تاریخی بر اساس هرم های نوبیا (Nubia) و در زمان حمله روم در قرن بیست و سوم پیش از میلاد مدلسازی شده است. البته که این هرم پلکانی نبوده و نوک آن تیزتر می باشد.
سخن پایانی:
در پایان این سفر معنوی و تاریخی، هر کدام از این بناهای باستانی همچون قطعاتی از پازل بزرگ تمدن روم، داستانی فراتر از ساخت و ساز صرفاً فیزیکی را روایت میکنند. آنها همزمان حامل خاطرات پیروزیها، باورها و آرزوهای مردمان گذشته بوده و امروز به عنوان میراثی ارزشمند، پلی میان گذشته و حال عمل میکنند. این آثار نه تنها ما را به یاد ریشههای فرهنگی و هنری فراوان میاندازند، بلکه الهامبخش ما برای شناخت بهتر ارزشهای تاریخی و فرهنگی است. در نهایت، سفری که از میان این سازههای تاریخی به چشم میخورد، یادآور آن است که تاریخ، زبانی بیکران است که در هر سنگ و هر قوسش، قصهای جاودانه برای ما بازگو میشود.