شیرین کردن آب دریا یک امرحیاتی است - بلاگ پو

به گزارش گروه استان های خبرنگاران، محمدرضا رضایی، عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زابل گفت: موضوع انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان و شرین کردن آب، بخاطر شرایط و شرایط هشدار دهنده منابع آبی یک امر حیاتی تلقی می شود.

وی ادامه داد: آب بیش از 75 درصد از سطح زمین را پوشانده است و از این میزان بیش از 97.5 درصد منابع آب دنیا، شور هستند، بنابراین تنها 2.5 درصد از منابع آب دنیا جهت استفاده و مصرف در بخشهای مختلفی مانند مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی بکار می رود. بر اساس آخرین گزارش سالانه سازمان ملل (2021)، بیش از دو میلیارد نفر از مردم دنیا در کشورهایی زندگی می نمایند که دچار تنش آبی هستند. برای پاسخ به این احتیاج آبی گسترده، یافتن منابع آبی تازه اجتناب ناپذیر است.

وی ادامه داد: منابع آب پایدار و در دسترس از جمله مطلوبترین این منابع هستند و شیرین سازی آب دریا از راههایی است که می تواند احتیاج آبی بسیاری از کشورهایی که دسترسی به دریا دارند را مرتفع سازد و براین اساس، شش کشور حاشیه خلیج فارس شامل امارات متحده عربی، بحرین، کویت، قطر، عربستان سعودی و عمان در مجموع حدود پنجاه درصد آب شیرین کن های دنیا را در اختیار دارند.

دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زابل ادامه داد: تاسیسات آب شیرین ساز راس الخیر عربستان روزانه بیش از یک میلیون متر مکعب آب را شیرین سازی می نمایند، بنابراین منطقی است که کشور ما نیز از این موضوع را در دستور کار جدی خود قرار دهد زیرا تامین منابع آب پایدار بسیار موضوع مهمی است و مزیتهای سرزمینی استان و دسترسی به اقیانوس هند مهمترین نکته در تمایل به استقرار واحدهای شیرین نماینده اب می باشد.

دکتر رضایی اثرگذاری آب شیرین کن ها برمحیط زیست را به دوشیوه استفاده از مواد شیمیایی و شورابه و پساب حاصل از واحدهای آب شیرین و تخلیه آن به منابع محدود مطرح کرد و اضافه نمود: استفاده از موادشیمیایی در واحدهای آب شیرین ساز بدلایلی همانند جلوگیری از رشد ترکیبات بیولوژیکی بر روی غشاها،حذف آلاینده ها، ترکیبات تنظیم نماینده اسیدیته و قلیائیت آب و مواردی از این دست بکار می رود ولی شورابه و پساب خروجی از واحدهای آب شیرین کن که شامل ترکیبی از موادشیمیایی است که تخلیه آن به منابع محدود و ذخیره گاههای آب تاثیرجبران ناپذیری برمحیط زیست خواهد گذاشت.

وی ادامه داد: شورابه یک سیال است که حاوی غلظتهای بسیار زیاد نمک و سایر املاح معدنی است و به عنوان پساب خروجی شیرین نماینده های آب استفاده می شود، این سیال یا به وسیله لوله و یا به وسیله کانال ها دفع می شود، شورابه معمولا مستقیما وارد دریا ها و اقیانوس ها می شود، شورابه ها علاوه بر افزایش غلظت نمک می توانند زیست بوم دریا و اقیانوس ها را به وسیله فلزات سمی، دمای بالا و قلیاییت زیاد تحت تاثیر قرار دهند.

وی افزود: افزایش شوری آب اثرات مستقیمی بر توسعه گونه ها و فعالیت آنها، مراحل آغازین زندگی بسیاری از موجودات آبزی ، چگالی جمعیت و فراوری مثل گونه ها دارد.

عضو هیات علمی و دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زابل گفت: بعضی مطالعات نشان داده است که افزایش شوری زیست بومهای آبی در درجه اول بر روی گونه های متحرک مانند ماهی و پلانکتون ها اثر می گذارد اضافه بر اینها تاسیس واحدهای آب شیرین کن، به عنوان منبع تامین آب اثرات مستقیمی بر زیست بوم موجود در نزدیکی واحدها خواهد گذاشت.

رضایی ادامه داد: در فرایندهای اسمز معکوس پنجاه درصد آب قابل آشامیدن می شود و پنجاه درصد دیگر بصورت شورابه تبدیل می شوند، تخمین زده می شود میزان غلظت نمک تخلیه شده حدود دو برابر می شود که معضل اصلی در فرایندهای آب شیرین ساز است.، از طرفی محل استقرار واحد آب شیرین ساز، موقعیت های ورودی و خروجی واحد و نحوه انتقال و توزیع آب شیرین حاصل هر کدام بصورت جداگانه بر محیط زیست اثر می گذارد. ایجاد سر و صداهای زیاد ناشی از پمپها و توربین ها، فراوری گازهای گلخانه ای حاصل از منابع تامین الکتریسیته، افزایش دمای آب محل تخلیه شورابه و تاثیر بر زندگی موجودات در زیست بوم از اصلیترین اثرات زیست محیطی آب شیرین ساز هاست.

وی راهکارهای به حداقل رساندن معضلات زیست محیطی آب شیرین کن را، در نظر گرفتن مواردی مانند جهت و سرعت وزش باد، ارتفاع و سرعت موج و جزر و مد که اثر هرکدام یا مجموع اینها باعث اختلاط شورابه خروجی با آب دریا می شود و در نهایت باعث رقیق تر شدن پساب در دریا می شود که بهنوبه خود باعث کاهش مخاطرات زیست محیطی خواهد شد.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا شیرین شدن آب دریا باعث اثر سو بر سلامتی انسان می شود یا خیر؟، اضافه نمود: سازمان بهداشت دنیای اخیرا نگرانی هایی را درباره توسعه تاسیس واحدهای آب شیرین کن ابراز داشته است. هرچند با فرایندهای تصفیه مرسوم هیچگونه عوامل میکروبی در آب فراوری شده وجود ندارد ولی نکته مهم در نظر گرفتن حذف کامل املاح معدنی و عناصر مورد احتیاج بدن است که با توجه به نوع فرایند شیرین نماینده آب چه تبخیری و چه اسمز معکوس وچه فرایندهای هیبریدی، اتفاق می افتد. امید است که در نظر گرفتن این موارد و استفاده از تجربیات نهادهای بین المللی این معضلات و مسائل نیز به حداقل برسد چرا که استفاده از طعم شیرین آب دریا حق مردمان سختکوش استان است.