قرار نداشتن ایران در لیست کشورهای پیشرو ازنظر جمعیت متمایل به مهاجرت، آمارهای واقعی مهاجرت مغزها - بلاگ پو

به گزارش خبرنگاران، مهاجرت در سال های اخیر تبدیل به یکی از ابر روندهای دنیای شده، به گونه ای که بر اساس آمار سازمان بین المللی مهاجرت/ IOM، حدود 35 درصد کل مهاجران دنیا را مهاجران با مهارت بالا و دارای تحصیلات دانشگاهی تشکیل می دهند. بر اساس آمارهای دنیای تعداد مهاجران در سطح دنیای 75 میلیون نفر در سال 1960 بود که در سال 2018 به 250 میلیون نفر رسیده است و 4 کشور انگلیسی زبان آمریکا، کانادا، انگلیس و استرالیا مقاصد اولیه و اصلی مهاجران هستند.

در این راستا مطالعاتی به همت موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف با همکاری مرکز مطالعات اجتماعی دانشگاه مانهایم آلمان/ Mannheim و با نظرسنجی آنلاین از 425 ایرانی تحصیلنموده مهاجر اجرایی شد. هدف از انجام این نظرسنجی واکاوی دلایل مهاجرت، عوامل رانشی و کششی (push and pull factors) برای مهاجرت و بازگشت به کشور، رسیدن به راهکارهایی برای ترغیب بازگشت ایرانیان تحصیلنموده و ایجاد ارتباط و شبکه سازی با این افراد و انتقال آموخته های آنان و در نهایت ارائه این نتایج به تصمیم گیران کشور برای مداخله در سیاست های کلی مهاجرت و بازگشت به کشور است.

دکتر بهرام صلواتی در گفت وگو با خبرنگاران، با اشاره به مطالعات اجرا شده در گروه مهاجرت پژوهشکده سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه شریف در زمینه واقعیات مهاجرت ایرانیان به خارج، اظهار کرد: گزارش پرونده مهاجرت گیت ایران در راستای نورپراکنی بر روی شبهات شایع در حوزه مهاجرت کشور تهیه و تدوین شده است و هدف اصلی آن به هیچ وجه انکار وقوع مهاجرت در میان گروه های مختلف مهاجران اعم از جابجایی ­های دانشجویی، مهاجرت ­های کاری و پناهجویی و سایر موارد و یا نادیده انگاشتن اثرات و تبعات آن در کشور نیست.

وی با اشاره به بعضی گزارش ها که مدعی شدند در بین اتباع کشورهای مختلف، ایرانیان بیشترین متقاضی برای مهاجرت به استرالیا را دارند که سالانه ده ها نفر نیز جان خود را در این راه می دهند! گفت: این در حالی است که تعداد کل متقاضیان برای مهاجرت به استرالیا در هیچ یک از پایگاه داده های این کشور ثبت نمی گردد و تنها تعداد متقاضیان ویزای بشردوستانه به این کشور ثبت می گردد و ایرانیان نیز در زمره سه کشور اول متقاضی این کشور محسوب نمی شوند.

وی اضافه نمود: ولی از نظر تعداد خالص مهاجران ایرانی وارده شده به استرالیا بین سال های 2005 تا 2017، در هیچ سالی ایرانیان در بین 10 کشور اول وارد شده به استرالیا قرار ندارند. همچنین بر اساس آمار پایگاه داده اطلاعات مرزی استرالیا کشته شدگان مرزی ایرانی در استرالیا در سال 2017 و 2018 تعداد 3 نفر ثبت شده که به دلایلی غیر از غرق شدن در دریا بوده است.

آمارهای واقعی مهاجرت مغزها

صلواتی با اشاره به بعضی ادعاها در زمینه مهاجرت مغزها، شرح داد: در این گزارش ها این ادعای مضحک مطرح شده است که طبق آمار صندوق بین المللی پول، ایران از نظر مهاجرت مغزها در بین 91 کشور دنیا مقام اول را از آن خود نموده است! و طبق این آمار سالانه بین 150 تا 180 هزار ایرانی تحصیلنموده برای خروج از کشور اقدام می نمایند! این در حالی است که در گزارش سال 1998 صندوق بین المللی پول، ایران از نظر نرخ خروج تحصیلکردگان به مقصد کشورهای OECD (سازمان همکاری مالی و توسعه) با نرخ 25.6 درصد در صندلی یازدهم از 61 کشور مهاجر فرست به این حوزه نهاده شده است. در همین گزارش نیز اشاره شده است که در سال 1990 تعداد کل مهاجران تحصیلنموده ایرانی در آمریکا حدود 105 هزار نفر بوده است.

تعداد مهاجران ایرانی خارج از کشور و سهم آن در هر هزار نفر در سال های 1960 تا 2017

مدیر گروه مهاجرت پژوهشکده سیاستگذاری علم و فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف با رد این ادعا که سالانه تا 180 هزار نفر با تحصیلات عالیه از ایران مهاجرت می نمایند، اظهار کرد: طبق آخرین آمار، تعداد کل مهاجران ایرانی با تحصیلات دانشگاهی در کشورهای OECD ، تعداد 471 هزار نفر و حداکثر تعداد دانشجویان بین المللی ایرانی در خارج از کشور در سال های اخیر 52 هزار نفر بوده است.

رتبه بندی ایران در میان کشورهای فرستنده مهاجر

واقعیت مهاجرت ایرانیان به خارج

وی به بیان بعضی از آمارهای منتشر شده از سوی منابع مختلف پرداخت و یادآور شد: بعضی مدعی شدند که بر اساس نتایج آنالیز مهاجرت که از سوی سازمان ملل در مرداد سال 1344 اجرا شده بود، ایران از لحاظ مهاجرت اتباع به کشورهای دیگر در ردیف 5 کشور پایین جدول (نزدیک به صفر) نهاده شد و این در حالی است که با مراجعه به داده های بانک دنیای در حوزه مهاجران خارج از کشور در دهه 1960 میلادی (دهه 40 شمسی) ایران رتبه هفتاد و ششم در بین 232 کشور از نظر تعداد مهاجران در خارج از کشور را کسب نموده است.

صلواتی با بیان اینکه بر این اساس، به ازای هر هزار نفر جمعیت کشور، 7.8 نفر در خارج از کشور به سر می بردند، ادامه داد: همچنین ادعا شده است که در سال 1354 تغییری در رتبه ایران در زمینه مهاجرت به کشورهای دیگر حاصل نشده است و مهاجرت ایرانیان نزدیک به صفر بوده است؛ ولی داده های بانک دنیای در حوزه مهاجران خارج از کشور در دهه 1970 (دهه 50 شمسی)، ایران را در رتبه هفتاد و چهارم در بین 232 کشور قرار می دهد.

این استادیار دانشگاه صنعتی شریف با تاکید بر اینکه در دهه 50 شمسی به ازای هر هزار نفر جمعیت کشور، تعداد 8.1 نفر در خارج از کشور به سر می برده اند، ادامه داد: در سال 1357 تعداد ایرانیان مهاجرت نموده کمتر از 50 هزار نفر اعلام شد، در حالی که در دهه های 1960 و 1970 میلادی (دهه های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی)، تعداد ثبت شده مهاجران ایرانی به ترتیب 171 هزار و 478 نفر و 232 هزار و 811 نفر بوده که با توجه به جمعیت ایران در این سال ها رقم قابل توجهی بوده است.

صلواتی تاکید نمود: بر اساس داده های بانک دنیای در سال 2017، تعداد مهاجران ایرانی در دنیا 237 هزار و 344 نفر بوده و رتبه ایران در بین 232 کشور بر اساس این داده ها پنجاه و چهارم است که نسبت به دهه 70 میلادی، 22 پله افزایش یافته است؛ ولی هنوز تا صدر جدول فاصله زیادی دارد.

مدیرگروه مهاجرت پژوهشکده سیاستگذاری علم و فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف به گزارش پیمایش گالوپ در سال 2017 اشاره نمود و ادامه داد: بر خلاف ادعاهای اعلام شده که ایرانیان سومین مردمان در دنیا هستند که به دنبال مهاجرت هستند، بر اساس گزارش گالوپ، ایرانیان از نظر تعداد افراد متمایل به مهاجرت نسبت به جمعیت، جزو 20 کشور اول قرار ندارد.

وضعیت مهاجرت المپیادی ها و دانشجویان به خارج

صلواتی در مورد میزان مهاجرت دانش آموزان مدال آور المپیادی، گفت: در این زمینه اعلام شده است که 90 نفر از 125 دانش آموزی که در سه سال گذشته در المپیادهای دنیای رتبه کسب نموده اند، هم اکنون در دانشگاه های آمریکا تحصیل می نمایند؛ ولی طبق آنالیز های انجام شده هیچ منبع آماری و شواهدی برای ادعای مطرح شده در این زمینه نیافتیم.

عضو هیات علمی موسسه مطالعات جمعیتی وزارت علوم ادامه داد: در آماری که مستند به صندوق بین المللی پول بوده، اعلام شد که هم اکنون بیش از 250 هزار مهندس و پزشک ایرانی در آمریکا به سر می برند.

وی اضافه نمود: ولی صندوق بین المللی پول در هیچ گزارشی به این داده ها در مورد ایران اشاره ننموده است. تنها در گزارشی که در سال 1998 توسط این صندوق منتشر شد، تعداد ایرانیان با تحصیلات دانشگاهی در آمریکا 105 هزار نفر ذکر شده است.

صلواتی با اشاره به بعضی گفته ها که 308 نفر از دارندگان مدال المپیاد و 350 نفر از برترین های آزمون سراسری از سال 82 تا 86 به خارج مهاجرت نموده اند، اضافه نمود: این آمارها درحالی منتشر شده است که آمارهای رسمی در این زمینه معمولاً از سوی بنیاد ملی نخبگان منتشر نمی گردد و فقط در مصاحبه یکی از مسؤولین سابق بنیاد اشاره شده است که از تعداد 1020 نفر از دارندگان مدال های المپیادهای علمی از سال 82 تا 86 تعداد 712 نفر (70 درصد) در داخل کشور هستند و 308 نفر (30 درصد) از کشور خارج شدند.

وی اضافه نمود: این مسوول همچنین اعلام نموده است که در طی سال های 82 تا 86 تعداد 1403 نفر از برترین های آزمون سراسری (20درصد) در داخل کشور هستند و 350 نفر از کشور خارج شدند. ولی پژوهش های اخیر بنیاد ملی نخبگان حاکی از آن است که به طور متوسط فقط 15 درصد از رتبه های برتر آزمون های سراسری بین سال های 85 تا 94 مهاجرت نموده اند.

تعداد دانشجویان بین المللی ایران

مدیرگروه مهاجرت پژوهشکده سیاستگذاری علم و فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف، تعداد دانشجویان بین المللی ایرانی از سال 2012 تا 2017 را بین 49 تا 52 هزار نفر ذکر کرد و یادآور شد: ایران در هیچ یک از این سال ها از نظر تعداد دانشجویان بین المللی افزایش چشمگیری نداشته است و حتی در سال های اخیر روند کمی رو به کاهش را طی نموده است.

به گفته وی، ادعای تقاضای خروج رقمی معادل 3 برابر تعداد کل دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در خارج از کشور در عرض یک سال با واقعیت های آماری موجود همخوانی ندارد.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

turkeyro.ir: ترکیه: سفر بقه سرزمین زیبایی ها، استانبول، آنتالیا، آنکارا، کوش آداسی

pariha.ir: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.