مادر جنگل های اروپا در ایران چه می نماید؟ - بلاگ پو

ابوالقاسم محمدپور در گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد: اهمیت این سابقه طولانی زمانی آشکار می گردد که بدانیم همزمان با عصر یخبندان به غیر از جنگل های هیرکانی که به دلیل قرارگرفتن بین رشته کوه البرز و دریای خزر از اقلیم معتدل تری برخوردار بودند، تمامی جنگل های پهن برگ به جز تعداد محدودی نابود شدند و از همین رو است که جنگل های هیرکانی را مادر جنگل های جوان اروپا و شمال آمریکا می دانند.

مدیر محلی پروژه ثبت جهانی جنگل های هیرکانی اعلام نمود: مطالعات اجرا شده 5 تیپ کلان اقلیمی را در بهشت هیرکان شناسایی نموده اند که شامل اقلیم خیلی مرطوب، مرطوب، نیمه مرطوب، مدیترانه ای و خشک است، هرکدام از این اقلیم ها بر حسب فاکتورهای اقلیمی مانند تراکم جنگل های انبوه یا تنک، جهت شیب، نسبت فاصله با دریای خزر و دیگر فاکتورها، خود به خرده اقلیم های زیادی تقسیم می شوند که این مسئله موجب شده این جنگل ها در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد باشند و حفاظت از آن ها را به عنوان گنجینه ای ملی بر ما واجب نموده است.

محمدپور با بیان اینکه در جنگل های معتدل و آمیخته هیرکانی به دلیل حاصلخیزی خاک، تغییرات دما و بارندگی های متعدد که از حدود 600 میلیمتر در شرق (گرگان) تا 2000 میلیمتر در غرب (حوالی آستارا) نوسان دارد، تنوع گونه های گیاهی بسیار بالاست، گفت: بیش از 80 گونه درختی پهن برگ، سه گونه سوزنی برگ و 50 گونه درختچه ای تاکنون در این منطقه شناسایی شده است.

وی توضیح داد: از مهم ترین گونه های گیاهی در جنگل های هیرکانی در بین درختان می توان به واش، ممرز، بلوط، توسکا، انجیلی، افرا، نمدار، بارانک، نارون، زبان گنجشک، انجیر، لرگ و سرخدار، در میان گونه های درختچه ای به آلوچه وحشی، انار، شمشاد، ولیک، ازگیل، خاس، گالش انگور، سیاه تنگرس طبی و خرمندی، در بین گونه های جانوری می توان به پلنگ، خرس، کل، بز، گرگ،مارال، شوکا،گربه وحشی، روباه، شغال، سمور، سیاه گوش، خرگوش، موش جنگلی، راس، قوچ، سنجاب، و در میان پرندگان می توان به توکا، سنقر سفید، انواع پرندگان شکاری، دارکوب، سار، سینه سرخ، سسک، چرخ ریسک خزری، قرقاول، سهره، بلدرچین، قوش، دال (کرکس)، کبک، اردک نوک پهن و اردک اره، کبوتر جنگلی، عقاب و جغد اشاره نمود.

ثبت جنگل های هیرکانی در لیست میراث جهانی یونسکو

مدیر محلی پروژه ثبت جهانی جنگل های هیرکانی با اشاره به اینکه ثبت جنگل های هیرکانی در لیست میراث جهانی یونسکو که از مدت ها قبل مورد توجه دولت ایران بوده است به یکی از اولویت های ایران در سال 2017 تبدیل شد، بیان نمود: در مجموع تعداد 12 سایت در سه استان گیلان، مازندران، و گلستان با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، سازمان محیط زیست، سازمان جنگل ها و مراتع و دانشگاه تربیت مدرس برای ثبت در لیست میراث جهانی یونسکو پیشنهاد شده است.

وی ا اشاره به اینکه خشکه داران، چهارباغ و کجور سه سایت پیشنهادی غرب مازندران است، گفت: سایت کجور در قلب جنگل های هیرکانی، پوشیده از جنگل های انبوه، مراتع کوهستانی و دره های عمیق با شرایط بسیار مناسب برای رشد است، همچنین چهار باغ تکمیل کننده گرادیان ارتفاعی با اکوتون های کوهستانی و توده های انبوه راش است و خشکه داران تنها نماینده جنگله ای جلگه ای هیرکانی در لیست است.

خشکه داران تنها بازمانده جنگل های جلگه ای هیرکانی

مدیر محلی پروژه ثبت جهانی جنگل های هیرکانی اضافه نمود: اثر طبیعی - ملی خشکه داران با وسعتی معادل 253.56 هکتار در غرب استان مازندران و کیلومتر 12 جاده اصلی شهرستان تنکابن واقع است و از دیگر سایت های پیشنهادی برای ثبت جهانی است؛ این منطقه تقریبا مسطح بوده و حداقل ارتفاع آن در بخش شمالی 25 - متر و حداکثر ارتفاع آن در بخش جنوبی 20 - متر است.

محمدپور با بیان اینکه خشکه داران منطقه ای محصور شده در میان مزارع کشاورزی و تنها بازمانده جنگل های جلگه ای هیرکانی است، اضافه نمود: این منطقه دارای اقلیم معتدل مرطوب با متوسط بارندگی 1420 میلیمتر و متوسط دمای سالانه 4.15 سانتی گراد است؛ در مجموع حدود 18 گونه پستاندار، 89 گونه پرنده، 5 گونه خزنده و 3 گونه دوزیست در این منطقه شناسایی شده اند از این میان سنقر سفید در لیست قرمز IUCN قرار گرفته است، با وجود وسعت کم منطقه، حدود 18 گونه گیاهی اندمیک در این منطقه وجود دارد که نشان دهنده ارزش بالای آن در حفظ تنوع زیستی جنگل های هیرکانی است.

وی ادامه داد: فاصله این جنگل از دریا 120 متر بوده و یکی از مرطوب ترین مناطق جنگل های هیرکانی به شمار می رود که تفاوت چندانی میان میزان رطوبت نسبی زمستان و تابستان در آن وجود ندارد، گونه های آب دوست در ترکیب با گونه های نادر، اندمیک و در معرض خطر به همراه درختان کهنسال بلوط سیمای اصلی این منطقه را تشکیل می دهند.

چهارباغ منطقه ای بکر و دست نخورده

وی با اشاره به جنگل های چهارباغ نیز اظهار کرد: چهارباغ با مساحتی معادل 9833 هکتار در استان مازندران و در 35 کیلومتری جنوب شهر چالوس قرار گرفته است که از دیگر گزینه های پیشنهادی برای ثبت جهانی است؛ این سایت تقریبا کوهستانی بوده و رویشگاه های جنگلی، مرتعی، بیشه زار و صخره ای دارد و بخش وسیعی از آن دارای شیب بیش از 40 درصد است.

محمدپور اعلام نمود: حد ارتفاعی منطقه بین 915 تا 3395 متر بوده و اقلیم منطقه نیمه مرطوب سرد است، میانگین بارش سالیانه منطقه حدود 600 میلیمتر است که به علت اقلیم سرد منطقه و بارش های عمدتا برفی منطقه دارای منابع آبی فراوان است و رودخانه های این منطقه در واقع سرچشمه رودخانه چالوس هستند که به دریای خزر می ریزد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست چالوس اضافه نمود: سایت چهارباغ محل تقاطع دو رویشگاه هیرکانی و ایران و تورانی است و به دلیل تنوع ارتفاعی، پوشش گیاهی منطقه تنوع وسیعی از گونه های درختی، درختچه ای و علفی را تشکیل می دهند، مناطق بکر و دست نخورده و گونه های گیاهی و جانوری نادر از تعیینات بارز این منطقه است و از پستانداران می توان به مرال، خرس قهوه ای، پلنگ، گراز، گربه جنگلی، گرگ، کل و بز، روباه معمولی، شغال و انواع پرندگان مانند کبوتر جنگلی، جی جاغ، انواع سنگ چشم، انواع سارگپه و عقاب جنگلی اشاره نمود.

سایت کجور، قلب جنگل های هیرکانی

محمدپور در ادامه با بیان اینکه حوزه کجور در واقع بخشی از منطقه حفاظت شده البرز مرکزی است که در شمال ایران، بین چالوس و نور قرار گرفته است، اعلام نمود: سایت کجور جنگلی بوده و عموما دارای شیب بیش از 30 درصد با دامنه ارتفاعی متغیر بین 5 تا 2100 متر از سطح دریای آزاد است، اقلیم این منطقه گرم و مرطوب بوده و بارندگی سالیانه آن حدود 1300 میلیمتر، سرچشمه رودخانه سی سنگان در پایین دست حوزه در این سایت واقع شده است.

وی با اشاره به اینکه واقع شدن در بخش میانی جنگل های هیرکانی با پوششی انبوه تمام دره ها، کوه ها و دامنه های منطقه را فرا گرفته و با گونه های متنوع، درختان قطور و کهنسال، منابع آبی فراوان و توپوگرافی متنوع سیمای اصلی سایت کجور را تشکیل می دهد، ادامه داد: این منطقه پوشش گیاهی و جنگلی انبوه و دارا بودن دشت های مرتفع و علفزارها، دارای جانوران متنوعی مانند پلنگ، گوزن، خرس، بز کوهی، شوکا، مرال، وغیره همچنین پرندگانی همچون عقاب، شاهین، قرقاول، کبک، بلدرچین، دارکوب است.

مزایای ثبت جهانی مناطق دارای جنگل های هیرکانی

این مسئول در ادامه به آنالیز مزایای ثبت جهانی این مناطق پرداخت و گفت: این مزایا را به طور کلی می توان در قالب ارتقا و بهبود هشت گروه مشارکت علمی و عملی، سرمایه های اجتماعی، افتخار ملی، یاری های مالی و تسهیلات تعیین، حفاظت از آثار، آموزش، باز زنده سازی و اصالح شرایط موجود و گردشگری دسته بندی کرد.

وی عنوان نمود: در این راستا آگاهی رسانی و اطلاع رسانی به جامعه جهانی موجب افزایش فعالیت گردشگری، جذب منابع مالی و رونق اقتصاد محلی و عامه مردم می گردد، همچنین از یاری های بین المللی که برای کشورهای عضو کنوانسیون در پی دارد می توان به جذب همکاری های علمی از سایر کشورهای عضو کنوانسیون در زمینه هایی با تجارب مشابه، بهره گیری از همفکری فنی کمیته و هیئت های مشاور آن، اعزام کارشناسان متخصص به محوطه، در اختیار گذاردن تجهیزات غیرقابل تهیه برای کشورهای متقاضی، اعطای وامهای بلندمدت با بهره کم و اختصاص یاری های بلاعوض در موارد خاص از محل صندوق بین المللی میراث جهانی سالانه مبلغ چهار میلیون دلار که از جمع آوری حق مشارکت کشورهای عضو و یاری های داوطلبانه تأمین می گردد، اشاره نمود.

مدیر محلی پروژه ثبت جهانی جنگل های هیرکانی یادآور شد: ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی موجب می گردد علاوه بر محافظت، نگهداری و معرفی ارزش های آن، به عنوان هدف اصلی، نوعی تبلیغات برای مقصد محسوب گردد که به واسطه آن فعالیت های گردشگری در محوطه نیز افزایش می یابد.

محمدپور اعلام نمود: با سرریز شدن گردشگران برای بازدید از یک اثر که ثبت میراث جهانی شده ممکن است زیرساخت های مقصد نیز در ابعاد اقامتی، پذیرایی، ارتباطی، جاده ای و حمل و نقل زمینی یا هوایی بهبود یابد و کسب و کارهای کوچک و بزرگ محلی مرتبط با خدمات گردشگری به این واسطه شکل گیرد، افزایش اشتغال را به همراه داشته باشد و از این طریق می توان امیدوار بود با توزیع درآمد، بهبود کیفیت زندگی مقصد در جنبه های اقتصادی و بهداشتی ممکن گردد، از طرف دیگر با مشارکت جامعه محلی و توانمندسازی آنها با آموزش در فرآیند نظام عرضه گردشگری، مراقبت و نگهداری از آثار نیز به خوبی اجرایی می گردد.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

asiaro.ir: سفر به آسیا و کشورهای شرق آسیا، آسیای مرکزی و خاورمیانه

thailandro.ir: سفر به تایلند با همه خوشی ها و تفریحات هیجان انگیز