مهر چغامیش سندی بر قدمت 6 هزارسال نوازندگی گروهی در ایران
به گزارش بلاگ پو، نشست درآمدی بر موسیقی نواحی(از تنبور تا تار)از سلسله نشست های تخصصی هم اندیشی رویکردهای پژوهشی در هنرهای سنتی ،برگزار گردید .

خبرنگاران: مازیار حیدری ،هنرمند،پژوهشگر ونویسنده حوزه موسیقی گفت: نغمه های دل انگیز موسیقی همزمان با خلقت بشر همراه بوده و در افسانه ها آمده است که فرشتگان به فرمان الهی با تنبور در مقام طرز نواهای ملکوتی را نواخته تا مستانه روح را در جسم خاکی برند.
او اضافه کرد:نواهای طبیعی همانند صدای قطرات آب در دل غارها و یا وزیدن باد در تنه خالی درختان و چه چه پرندگان خوش صدا الهام بخش ساخت و خلق ساز ها و نواها هستند.
این هنرمند اضافه کرد:در تاریخ، بشر به صورت غریزی با نوای آواز و صدای ساز به شور آمده چنانچه درغم و شادی، هنگامه کار، شکار، جنگ و …..از هر ابزاری که فراوری صدا می کرده در جهت تقویت خود و رسیدن به هدفش استفاده برده و در این راه به پیشرفتهایی دست یافت و توانست طیفی از ساز های مختلف نظیر سازهای بادی،کوبه ای و زهی را بیافریند.
حیدری گفت: هر ملتی به فراخور حیات، مذهب ، اقلیم ویا شرایط مختلف زندگی خود نوعی از ابزار موسیقی را ساخته و بوجود می آوردند که برخی آداب خاصی را برای آن قوم و ناحیه به همراه دارد یا در خدمت دین ، درمان بیماریها، دفع بلایای طبیعی ، بارش رحمت الهی و برخی دردستگاه حکومتی برای اعلان جنگ ، پیغام رسانی ، ویا …….. به کار گرفته شده است .
این پژوهگر و نویسنده گفت:بشر آموخته است که در پی حفظ و حراست از سرگذشت و تاریخ پیشینیان خود باشد،آن دسته از آداب و رسوم یا ابزارهایی را که در طول زمان دیگر استفاده نمی کند و یا کمتر مورد استفاده دارد را ثبت و ضبط کند چرا که یکی از ارکان اساسی و بنیادین حیات انسانها گذر از سه نقطه جاری از زمان به نام دیروز - امروز و فردا می باشد که سخت به هم پیوسته و تنیده است و قابل تفکیک از یکدیگر نیستند ودر پی هم شکل می گیرند و می گذرند.
وی اضافه کرد:در میان آفرینش های مختلف و ابداعات گوناگون وابزارهای فراوانی که انسانها در زمینه های متفاوت برای برطرف نیازهای خود ساخته اند بخشی نیز با روح و روان آدمی مرتبط بوده که ابزار و آلات موسیقی و خنیا است .
حیدری گفت:دلیل دشواری در ساختن و نواختن هر ابزار موسیقایی رفته رفته این کار به شکلی کار بردی در زیبایی شناختی درآمده و هرکس که در آن به کمال و زیبایی می رسیده را متفاوت با دیگران می کرده و از اینجا به بعد به شکلی خاص تبدیل به یک فن شده و در پی آن شاخه ای از هنر بوجود می آید که هنر خنیای ایرانی است.
وی گفت: واژه هنر مشهورتر و مفهو م تر از آن است که بخواهیم به تفصیل از ریشه و تبار آن سخن بگوییم چنانکه می دانیم این واژه در اصل اوستایی و پهلوی بوده و مرکب ازهو به معنای خوب، نیک، زیبا، بسیار، بسنده و رسا میباشد و نَرَ به معنای مرد که درمجموع به معنی نیک مرد یا انسانی با فضایل و خصایل پاک انسانی است.
او اضافه کرد:ایران و ایرانیان با داشتن بیش از شش هزار سال تاریخ کهن و فرهنگ ژرف در همه رشته های علمی و هنری سرآمد تمام اقوام و ملل دنیا بوده و می توان با شواهدی که در دست داریم وشهادت تاریخ نویسان شرق و غرب به این یقین رسید و با مطالعه و آنالیز بیشتر می توان ریشه و پایه اکثر ساز های موسیقی امروزی را در سراسر دنیا که مورد استفاده هنرمندان قرار گرفته است را به ایران نسبت داد .
این هنرمند گفت:از جمله این اسناد مهر (چغامیش) است که گواهی می دهد ایرانیان اولین فرم نوازندگی گروهی را حدود شش هزار سال پیش در دنیا داشته اند .
وی اعلام نمود:سندی دیگر در این خصوص حجاریهای طاق بستان است که در آن گروه های چنگ نواز را که در قایق نشسته و به خنیا مشغول هستند را به تصویر کشیده است.
او در ادامه بانگاهی گذرا به آنالیز ریشه شناسی وسیر تحول و تکامل و مشتقات تنبور که یکی از قدیمی ترین سازهای زهی مضرابی است پرداخت و گفت: تنبور رامی توان در سازهای زهی مضرابی دانست؛ این ساز کهن از چند جهت از دیر باز تا کنون مورد توجه بوده است .
لازم به ذکر است این نشست با اجرای موسیقی زنده توسط پیمان پور شکیبایی نوازده تار، مریم گودرزی نوازده دف ، مازیار حیدری نوازنده تنبور همراه بود.
منبع: چمدانکشتی کروز: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس