وجود 200 تپه باستانی در لرستان
به گزارش بلاگ پو، فاطمه حافظی - الیگودرز- خبرنگار: شهرستان های ازنا و الیگودرز در شرق لرستان آثار تاریخی و فرهنگی متعددی دارند که بسیاری از آنها تاکنون آن گونه که باید و شاید معرفی نشده اند.

این 2 شهرستان از آثار ثبت ملی شده زیادی برخوردارند و یکی از ویژگی های منحصر به فرد آنها داشتن بیش از 200 تپه باستانی است که نشان از سکونت بشر طی قرن های دور در آنها دارد. تعداد زیاد تپه ها و محوطه های باستانی در این شهرستان ها موجب شده است لرستان از نظر آثار غیرمنقول تاریخی و فرهنگی همچون تپه های باستانی و محوطه های ثبت شده در فهرست ملی رتبه دوم کشور را به خود اختصاص دهد.
- وجود 163 اثر ثبت ملی شده در ازنا
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان های ازنا و الیگودرز به خبرنگار خبرنگاران می گوید: در شهرستان ازنا 163 اثر ثبت ملی شده وجود دارد که از این تعداد 160 مورد تپه باستانی و 3 مورد بناهای تاریخی هستند. عباس جمشیدوند ادامه می دهد: قدیمی ترین آثار این شهرستان تپه های تاریخی هستند که قدمت آنها به دوران پیش از تاریخ و عصر آهن می رسد. از 160 تپه باستانی و تاریخی موجود در شهرستان ازنا 28 مورد به دوران پیش از تاریخ تعلق دارند. وی بیان می نماید: 3 بنای تاریخی این شهرستان امامزاده قاسم(ع)، امامزاده ابراهیم(ع) و امامزاده تازران(ع) هستند که قدیمی ترین آنها بقعه امامزاده قاسم(ع) است که قدمت آن به قرن هشتم هجری قمری برمی گردد.
- احتیاج آثار تاریخی ازنا به مرمت
این مسئول در ادامه با بیان این که ابنیه تاریخی ازنا به مرمت احتیاج دارند، اظهار می نماید: سالانه حدود 50 میلیون تومان برای مرمت به این شهرستان تخصیص داده می گردد که فراخور این مبلغ کارهای مرمتی صورت می گیرد. جمشیدوند می افزاید: مهم ترین موضوع در خصوص تپه های باستانی حفاظت و حراست از آنهاست که باید از ایجاد خطر برای این تپه ها جلوگیری کرد.
وی می گوید: مواردی که برای تپه های باستانی ایجاد خطر می نمایند عبارتند از: ساخت جاده، عوامل طبیعی (سیل، زلزله) سدسازی، توسعه شهرها و روستاها و ... جمشیدوند بیان می نماید: برای پیگیری این موارد و ممانعت از تخریب این گونه تپه ها باید در وهله اول تپه ها ثبت ملی شده باشند و در وهله های بعد اداره میراث به عنوان متولی از آنها حراست کند.
- وجود 104 اثر ملی ثبت شده در الیگودرز
جمشیدوند در بخش دیگری از صحبت هایش به آثار تاریخی شهرستان الیگودرز نیز اشاره می نماید و می گوید: این شهرستان 104 اثر ثبت ملی شده دارد که 100 مورد آن تپه و سایت باستانی و 4 مورد بنای تاریخی شامل حمام موشله، سرداب موشله، حمام جوز و قلعه باجول هستند. وی ادامه می دهد: قدیمی ترین آثار تاریخی این شهرستان تپه های آن هستند. 25 تپه در الیگودرز به دوران پیش از تاریخ تعلق دارند.
به گفته جمشیدوند سرداب موشله، حمام جوز و حمام موشله متعلق به دوران معاصر هستند و قلعه باجول به دوران زندیه و اوایل قاجار تعلق دارد. مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان های ازنا و الیگودرز اظهار می نماید: 4 بنای تاریخی این شهرستان هم به مرمت احتیاج دارند و در صورت تامین اعتبار لازم کار مرمت آنها انجام می گردد. البته ناگفته نماند که مرمت سرداب موشله به اتمام رسیده است و تنها برای مرمت حمام موشله، حمام جوز و قلعه باجول به تخصیص اعتبار احتیاج داریم.
- وجود 200 تپه باستانی در ازنا و الیگودرز
مسئول باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان نیز به خبرنگاران می گوید: یکی از مهم ترین وظایف سازمان میراث فرهنگی ثبت آثار فرهنگی و تاریخی است. یک اثر وقتی ثبت ملی می گردد، به لحاظ حقوقی ارزش بیشتری پیدا می نماید و انجام وظایف راحت تر می گردد. محمدرضا محمدیان می افزاید: در شهرستان های ازنا و الیگودرز 200 تپه و سایت باستانی ثبت ملی شده وجود دارد که قدمت بیش از 50 مورد از آنها به دوران پیش از تاریخ برمی گردد. وی بیان می نماید: هر اثر تاریخی باید یک ویژگی های خاص داشته باشد تا ثبت گردد. مثلا ممکن است یک بنا ویژگی های هنری و معماری داشته باشد.
- اهمیت تپه ها از نظر علمی و پژوهشی
محمدیان می گوید: در شهرستان های ازنا و الیگودرز آثار شاخص تپه ها و سایت های باستانی هستند. این تپه ها سال های سال محل سکونت بشر بوده اند و همین موضوع مهم ترین ویژگی و شاخصه آنهاست. وی ادامه می دهد: این تپه ها، سایت ها و محوطه های باستانی از نظر علمی، پژوهشی و باستان شناسی حائز اهمیت هستند و صندلی تاریخی و پیشینه منطقه را روشن می نمایند. مسئول باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان اظهار می نماید: همین امر دلیلی است بر این که میراث فرهنگی باید آنها را در فهرست آثار ملی ثبت و از هرگونه دخل و تصرف در آنها جلوگیری کند و در زمان مناسب کارهای باستان شناسی و کاوش انجام دهد و پیشینه آنها را استخراج کند.
- رتبه لرستان در زمینه تپه ها و محوطه های باستانی
این مسئول می گوید: لرستان از نظر آثار غیرمنقول تاریخی و فرهنگی همچون تپه های باستانی و محوطه های ثبت شده در فهرست ملی رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است. وی اضافه می نماید: وجود تپه های باستانی در 2 شهرستان ارزنا و الیگودرز به دلیل موقعیت خاص منطقه است زیرا شرایط مساعد برای سکونت و زندگی داشته اند.
- آثار تاریخی در معرض خطر
محمدیان در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به این که قطعا تمام آثار در معرض خطر و تهدید قرار می گیرند، بیان می نماید: در لرستان بیشتر از 3 هزار اثر ثبت ملی شده وجود دارد که به دلیل پراکندگی در استان و کمبود نیرو و سخت بودن حفاظت از آنها در معرض خطرند. محمدیان می گوید: اما مهم ترین موضوع در پیشگیری از ایجاد خطر برای آثار تاریخی و باستانی، اطلاع رسانی به مردم است. آنها باید آگاهی های لازم را داشته باشند تا با یاری آنها بتوان از تخریب آثار تاریخی و باستانی جلوگیری کرد.
منبع: همشهری آنلاینbanima.ir: مجله گردشگری و مسافرتی بانیما
chinaro.ir: مجله گردشگری چین، سفر به پکن، شانگهای هانگزو