آذربایجان غربی نگین ایران زمین، سفر نوروزی به دیار هزار و یک شب
به گزارش بلاگ پو، خبرنگاران- گروه استان ها: سکینه اسمی - این استان با یک هزار 517 اثر ثبت شده ملی، 58 منطقه نمونه و 13 جهت بکر گردشگری که براساس کاوش های باستان شناسی، میراث دار تمدن 8 هزار ساله ای است که در دل خود رمز ورازهای زیادی دارد، تمدنی بی نظیر که این روزها بی صبرانه به انتظار گردشگران نوروزی نشسته است.
استانی که به دلیل تاریخ و تمدن کهن در دل خود داستانها و خاطره های زیادی از گذشتگان به ارث دارد آثاری که شاید در اثر زمان گرد فراموشی روی آنها را پوشانده اما هنوز هم می توان در سفر به شهرها و روستاهای زیبا و تاریخی این دیار داستانهای زیادی از عشق و همدلی را روایت کرد داستانهای هزار و یک شبی که در دل خود رازهای سر به مهر زیادی به میراث دارند.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان آذربایجان غربی دارای 17 شهرستان، 36 بخش، 36 شهر، 109 دهستان و 3728 آبادی است و مرکز آن شهر تاریخی ارومیه است، در این میان خوی، ماکو، مهاباد، میاندوآب و نقده نیز از مهم ترین شهرستان های این استان به شمار می روند که در دل خود تاریخ و تمدن کهنی را به میراث دارند.
این استان در کنار جاذبه های گردشگری و آثار تاریخی به دلیل هم مرزی با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان غربی ضمن اینکه جهت ورود و خروج مسافران، گردشگران و میهمان داخلی و خارجی است بلکه به دلیل دارا بودن بازارجه های مرزی بی نظیر یکی از مقاصد جاذب برای مسافران و گردشگران نوروزی است.
بازارچه های مرزی سرو، پیرانشهر، سردشت، مهاباد و غیره که این روزها پر است از اقلام و وسایل مورد نیاز خانگی مردم که به دلیل استفاده از مزیت مرزی دارای وسایل خارجی و ایرانی است ضمن اینکه زمینه سفر گردشگران نوروزی است بلکه زمینه ای برای خریدهای نوروزی مردم سراسر کشور به شمار می رود.
مسافران نوروزی می توانند از 5 جهت گردشگری به آذربایجان غربی سفر کنند
با توجه به مرزی بودن و زندگی اقوام و ادیان مختلف در روستاهای آذربایجان غربی و وجود بناهای تاریخی و طبیعت بکر در اطراف آن ها، این مکان ها به نماد سنت ها و آداب و رسوم محلی تبدیل شده و جاذبه های بی نظیری در انتظار حضور علاقه مندان به طبیعت گردی در طول ایام نوروز هستند.
روستای سرخ با برده سور، روستای گردشگری بند، روستای زمزیران، روستای رند، پردانان پیرانشهر، جزایر و روستاهای اطراف دریاچه ارومیه، باغ های بزرگ سیب و انگور از مناطق روستایی بکر و دیدنی این دیار به شمار می روند.
با گذر از پنج جهت گردشگری آذربایجان غربی می توان بیشتر جاذبه های گردشگری و آثار و ابنیه های تاریخی و باستانی این استان را بازدید کرد، در این راستا با گذر از جهت ارومیه- اشنویه- پیرانشهر، مناظر طبیعی و اماکن تاریخی همچون دره شهدا، چشمه عین الروم، بازارچه مرزی، پردانان، هفت چشمه و آبگرم شیخ معروف را می توان مورد بازدید قرار داد.
جهت ارومیه- مهاباد- سردشت نیز غار سهولان، سدجزیره گردشگری مهاباد، مسجد جامع مهاباد، بازار سنتی، تالاب کانی برازان، حمام لج میرآباد، جنگل های سردشت، آبشار شلماش، رودخانه زاب و چشمه گراو را در معرض دید علاقمندان قرار می دهد.
رودخانه زرینه رود، موزه میاندوآب، تخت سلیمان، زندان سلیمان، آبگرم احمدآباد، چمن متحرک چملی، کوه بلقیس و غار کرفتو نیز از جاذبه های جهت گردشگری ارومیه- میاندوآب- تکاب در جنوب آذربایجان غربی بمشار می روند.
گذر از جهت گردشگری ارومیه- ماکو- پلدشت- مرز بازرگان نیز امکان بازدید از کاخ باغچه جوق، مسجد حضرت ابوالفضل (ع)، دخمه شیرین و فرهاد، دشت بورالان، منطقه عشایری، عمارت کلاه فرنگی، دامنه های آرارات، چشمه ثریا، تالاب آغ گل، سد ارس، رودخانه ارس، ساختمان شهربانی سابق بازرگان و سد بارون و ... را به گردشگران می دهد.
و بالاخره آخرین جهت گردشگری در شمال آذربایجان غربی از ارومیه- سلماس- خوی- قره ضیاءالدین تا چالدران، مسجد مطلب خان، بازار سنتی، دروازه سنگی، پل قطور، مرز رازی، تفرجگاه فیرورق، مزارع آفتاب گردان، آبشار خوی، کلیسای سورپ سرگیس، قلعه تاریخی بسطام، قره کلیسا، دشت تاریخی چالدران، مقبره سید صدرالدین، کلیسای زرزر و کتیبه خان تختی در مقابل دیدگان گردشگران نمایان می کند.
چهارفصل ایران نوروز در آذربایجان غربی تکرار می شود
آذربایجان غربی علاوه بر جایگاه تاریخی و فرهنگی به لحاظ آب و هوایی نیز دارای ویژگی های منحصر بفرد و چهار فصل تعیین است که در کمتر نقطه ای از دنیا دیده می شود، این استان نه تنها در بهار و تابستان چشم نواز و دل انگیز است بلکه در زمستان نیز با وجود سوز و سرما زیبایی های منحصر بفردی در دشت ها و کوه ها دارد که چشم هر بیننده تازه وارد را می نوازد.
به دلیل وجود ارتفاعات متعدد استان دارای آب و هوای کوهستانی است، کوه های زاگرس که در جهت شمال غرب به جنوب شرق امتداد دارند، مانع ورود کامل جریان های مرطوب اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه به این استان می شوند. ورود این جریان ها با سرمای شدید و بارش برف سنگین همراه است.
یکی دیگر از عامل تأثیرگذار در آب و هوای این استان، وجود دریاچه ارومیه است این دریاچه علاوه بر تأمین رطوبت منطقه، خود عامل تعدیل درجه حرارت در این ناحیه نیز است، گرم ترین ماههای سال در آذربایجان غربی تیر و مرداد است. با این وجود در مناطق ییلاقی این استان حتی در این ماه ها آب و هوایی خنک و مطبوعی وجود دارد، فرا رسیدن گرما و سرما در آذربایجان غربی ناگهانی است.
بارندگی مناسب در استان موجب شده تا نزدیک به 40 رودخانه دایمی و فصلی، 12 هزار چشمه و قنات، 31 تالاب بین المللی و عضو کنوانسیون رامسر در آن شکل بگیرد، کوهپایه ها و پستی و بلندی های سرسبز در بهار و پوشیده از برف در زمستان، دریاچه ارومیه با 102 جزیره کوچک و بزرگ، مزارع و باغات سیب و انگور، آبشار عظیم شلماش در سردشت، سد عظیم ارس در پلدشت و 12 دریاچه پشت سد، 110 هزار هکتار عرصه جنگلی در سردشت و پیرانشهر از جاذبه های طبیعی آذربایجان غربی است.
اما شرایط آب و هوایی آذربایجان غربی یک ویژگی منحصر به فرد دیگری هم دارد و آن اینکه در فصل بهار قرار نیست حتماً شرایط آب و هوایی بهاری باشد چون با توجه به شرایط اقلیمی این استان در وسط فصل بهار ممکن است یکباره با بارش شدید برف و تگرگ همراه شوید و یا نه با آفتاب گرم یک روز بهاری را در این استان سپری کنید به هرحال آب و هوای آذربایجان غربی تا حدی غیرقابل پیش بینی است.
این استان با بیش از یک هزار و 517 اثر تاریخی و جاذبه طبیعی ثبت شده ملی دارای دو اثر ثبت شده دنیای یکی از مقاصد مهم گردشگری کشور به شمار می رود از مهمترین جاذبه های گردشگری استان می توان به مجموعه دنیای تخت سلیمان تکاب، مجموعه دنیای قره کلیسای چالدران، مزار شمس تبریزی، غارسهولان، کاخ موزه باغچه جوق ماکو، سه گنبد و دریاچه ارومیه و... و. اشاره کرد.
تخت سلیمان تکاب مجموعه ای پررمز و راز دردل تاریخ
مجموعه دنیای تخت سلیمان و آثار باستانی آن یکی از مهم ترین و مشهورترین مراکز تاریخ و تمدن کشور ایران است که در کوهستان های غرب کشور و در محل بسیار مصفا و خوش آب و هوایی قرار گرفته است.
این مجموعه در زمان های قدیم دارای موقعیت سوق الجیشی حساس بوده است. بقایای این اثر تاریخی بر روی جبهه ای از سنگ در 48 کیلومتری شمال شرق تکاب قرار گرفته در میان انبوهی از آثار طبیعی و مصنوعی مانند دریاچه ها، آبگرم ها، قبور کهنسال و ابنیه تاریخی دیگر احاطه شده است.
تخت سلیمان یا شهر گنجک در یک دره سرسبز در بلندی سه هزار متری، سرشار از جاذبه های کم نظیر طبیعی- تاریخی واقع شده، این ناحیه همان شهر مشهوری است که بنا به نوشته های کهن، زادگاه زرتشت بوده و در نوشته های پهلوی به نام گنجک خوانده شده است.
برای رسیدن به مجموعه دنیای تخت سلیمان اسراز آمیز جهتهای متعددی از جمله دندی- زنجان - تکاب - تخت سلیمان، ارومیه - شاهین دژ- تکاب، جاده بیجار وجود دارد جهتهایی که در فصل بهار چشم انتظار گردشگران و میهمانان داخلی و خارجی است.
قره کلیسا قدیمی ترین کلیسای عالم مسیحیت
مجموعه دنیای قره کلیسا (کلیسای تاتائوس) در هفت کیلومتری جاده چالداران - قره ضیاءالدین و در دامنه کوه و روی تپه ˈماهورˈ واقع شده است.
این بنای تاریخی - مذهبی به سبب برخورداری از معماری بی نظیرش در تیر سال 87 به عنوان نهمین اثر ثبت شده کشور در سی و دومین نشست میراث دنیای یونسکو در کبک کانادا در فهرست آثار تاریخی دنیا قرار گرفت و ثبت دنیای شد.
اهمیت بنای تاریخی قره کلیسا علاوه بر قدمت و معماری کم نظیرش، به علت شهادت تاتائوس مقدس یکی از حواریون حضرت مسیح (ع) است که به دستور پادشاه ارمنستان به همراه پیروانی که به دین مسیحیت گرویده بودند در این منطقه به شهادت می رسد.
بعد از شهادت حواری حضرت مسیح (ع)، او را در محل کنونی کلیسا به خاک می سپارند، بعدها روی قبر او نمازخانه کوچکی می سازند و در قرن هفتم میلادی این نمازخانه به کلیسای بزرگی تبدیل می شود.
این کلیسا در بین ارامنه مقدس است و بسیاری از آنان فرزندان خود را برای غسل تعمید به این کلیسا می برند، در آنجا جشن می گیرند، گوسفند قربانی می کنند و از خدا و حضرت مسیح (ع) خواسته های خود را طلب می کنند.
سفرکاخ موزه باغچه جوق ماکو به یکی از رؤیایی ترین کاخ های ایران
کاخ موزه زیبای باغچه جوق در ماکو یکی از رؤیایی ترین کاخ های ایران که عمری بیش از 120 سال دارد این روزها برای بازدید گردشگران آماده شده است و دوستداران تاریخ معاصر و دوره قاجار را به خود می خواند.
قصر تاریخی باغچه جوق که از یک ساختمان دو طبقه تشکیل شده در داخل محوطه باغی به مساحت 11 هکتار قراردارد، معماری کاخ تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی، به ویژه معماری روسیه اواخر سده نوزدهم است.
خانواده سردار ماکویی تا سال 1353 در این کاخ زندگی می کردند و پس از مرمت و بازسازی محوطه و ساختمان آن از سال 1358 به منظور بازدید عموم افتتاح شد. این کاخ موزه در سال 1366 در اختیار میراث فرهنگی کشور قرار گرفت.
مسجد جامع ارومیه اوج هنر و معماری
مسجد تاریخی جامع ارومیه یکی از بناهای سده هفتم (ه. ق) اثر بی نظیر تاریخی است که قدمت آن به دوران سلجوقیان می رسد که در وسط بازار بزرگ و قدیمی ارومیه جاخوش نموده، صحن بزرگ و شبستان آجری وسیعی دارد که وسط آن با گنبد بلندی پوشیده شده است.
از خصوصیت های شاخص این مسجد شباهت قسمت قدیمی آن با کاخ ساسانی دامغان است و بنابر روایتی، ساخت مسجد پیش از این معبدی دوره ساسانی بوده است، هسته نخستین مسجد جامع ارومیه، شبستان گنبد داری در وسط است که ساختمان آن به دوران سلجوقیان و قرن ششم هجری قمری تعلق دارد و 40 ستون متصل به این شبستان گنبددار مربوط به دوران ایلخانی هستند.
حجره های اطراف صحن مسجد به اوایل دوره زندیه متعلق اند و سنگ نوشته موجود، زمان احداث آن را سال 1184 هجری قمری نشان می دهد، محراب مسجد سرتاسر پوشیده از کتیبه هایی به خط کوفی و ثلث است، در حاشیه بیرونی محراب، آیه 255 و قسمتی از آیه 256 سوره بقره به خط کوفی نوشته شده است.
مزار شمس تبریزی، میعادگاه نوروزی عاشقان عرفان
بارگاه شمس تبریزی عارف نامی کشور و دنیا همه ساله به ویژه در ایام نوروز خیل عاشقان عرفان اسلامی و ایرانی را به زیارت مزارش در شهرستان خوی می کشاند.
شمس الدین محمد تبریزی از جمله عرفای بزرگ و حکمای نامدار و شوریده ای است که تأثیر شگفت و شگرفش در تاریخ حکمت و عرفان اسلامی، با ظهور بی بدیل مردی از تبار عاشقان و عارفان یعنی مولانا محمد جلال الدین مولوی آشکار و اظهار می شود که مولانا خود از ملاقات او حیران و خیالی از خیالات او می داند.
برج شمس تبریزی روی مزاری منسوب به شمس تبریزی در دوره صفویان در شهر خوی ساخته شد، این بنا در محلهٔ امامزاده سید بهلول در شمال غربی شهر خوی در آذربایجان غربی واقع است.
سطح بیرونی این مناره با شاخ هایی از قوچ وحشی که شاه اسماعیل صفوی طی اقامت 40 روزه اش در کوه چله خانهٔ خوی شکار نموده بود، تزیین شده است، برج شمس تبریزی 3.40 متر قطر داشته و مساحت آن نیز 11 متر است.
غار سهولان، دنیایی شگفت انگیز در اعماق طبیعت مهاباد
غار سهولان مهاباد پس از غار علیصدر همدان بزرگ ترین و وسیع ترین غار آبی ایران اسلامی به شمار می رود و دنیایی شگفت انگیز در اعماق زمین است که سالانه پذیرای هزاران گردشگر نوروزی برای تماشای زیبایی های سحر انگیز است.
غار سهولان در 35 کیلومتری شهرستان مهاباد و جاده مهاباد - بوکان واقع شده و از چند حوضچه بزرگ که به وسیله دالانهای آبی به هم متصل شده اند تشکیل یافته است، ارتفاع سقف غار از سطح آب در حوضچه آخر 50 متر و عمق آب در حوضچه وسط به 35 متر می رسد.
این غار تا اندازه ای شبیه به غار علیصدر همدان است با این تفاوت که قسمت کشف شده آن در حال حاضر چندان طولانی نبوده و قندیل های بسیار زیبا و فراوان موجود در غار علیصدر را به صورت موردی می توان در این غار مشاهده کرد، غار سهولان دارای دو در اصلی است که به هم راه دارند و می توان از هر یک از آن ها وارد غار و از در دیگر خارج شد.
بعد از ورود به غار و پس از طی جهت پیاده با سوار شدن بر قایق می توان به دیدن جاذبه ها و شگفتی های نهفته در دل این غار پرداخت، هم اکنون به لطف نورپردازی محیط درونی غار که با انواع لامپ ها و نورافکن ها چراغانی شده، مناظر شگفت انگیزی را می توان مشاهده کرد. رسوبات داخل غار اشکال گوناگونی دارد: پای فیل، عروس دریایی، خفاش و... که به همراه قندیل های زیبای غار آنرا بسیار دیدنی نموده است.
بزرگ ترین تالاب آذربایجان غربی گردشگران را فرا می خواند
دریاچه ارومیه هر چقد هم خشک شده و در بحران به سر برد باز به عنوان بزرگ ترین تالاب آذربایجان غربی دارای مناظر و طبیعت بکر و زیبایی است که گردشگران و مسافران نوروزی را فرا می خواند.
آذربایجان غربی دریاچه ارومیه را به عنوان بزرگ ترین تالاب در خود جای داده است و در حال حاضر یکی از پدیده های طبیعی، اقتصادی و گردشگری مهم در منطقه محسوب می شود، این دریاچه در ارتفاع یک هزار و 267 متری از سطح دریا واقع شده، طول آن حدود 130 تا 140 کیلومتر و عرض آن بین 15 تا 50 کیلومتر متغیر است، عمق متوسط آن را 50 تا 60 متر تخمین زده اند.
آب دریاچه ارومیه بی نهایت شور بوده و به دلیل کم آبی و خشکسالی میزان نمک آن از حد طبیعی فراتر رفته است و این امر سبب عدم یخ زدگی این دریاچه شده است، قابلیت های گردشگری دریاچه ارومیه را می توان بر اساس وجود جزایر متعدد، پوشش های گیاهی مختلف و حیات وحش موجود در آن دانست چرا که این دریاچه دارای 102 جزیره و صخره سنگی بوده و چشم انتظار گردشگران و مسافران است.
جزایر کبودان، اشک، اسپیر، آرزو و اسلامی از جمله این جزایر است که پوشش گیاهی متنوع و حیات وحش را در خود جای داده است.
تپه حسنلو میراث دار تمدن 8 هزار ساله
تپه باستانی حسنلوی نقده، تمدنی هشت هزار ساله در قلب تاریخ باستانی آذربایجان غربی بوده که با وجود مزیت های مختلف برای ثبت در فهرست آثار دنیای هنوز این مهم محقق نشده است.
این اثر بی نظیر تاریخی از سال 1336 در پی کشف خرابه های شهر و دژی متعلق به دوره ماننا یعنی 8 هزار سال قبل، اهمیت فراوانی پیدا کرد که با کشف جام زرین نیز بر اهمیت باستانی و تاریخی این محوطه اضافه نموده شد.
باستان شناسان ایرانی و خارجی قدمت این تپه باستانی را 800 تا 1400 سال قبل از میلاد تخمین زده اند، حدس دیگر آن است که آثار مربوط به ویرانه های تپه حسنلو در 700 یا 650 سال قبل از میلاد به آتش کشیده شده که در هر صورت نشان دهنده جایگاه تاریخی این اثر بی نظیر است.
تپه باستانی حسنلو به همراه مهم ترین اثر مکشوفه آن یعنی جام زرین حسنلو با قدمتی بیش از هشت هزار سال قبل از میلاد مسیح در نقده استان آذربایجان غربی نمادی از تاریخ کهن ایران اسلامی است.
جشن نوروزگاه در اماکن تاریخی آذربایجان غربی برپا می شود
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی از برپایی سلسله جشن های نوروزگاه در اماکن تاریخی این استان خبر داد.
حسین امامی در مصاحبه با خبرنگاران در خصوص برنامه های استقبال از نوروز 96 در استان اظهارداشت: امسال ستاد اجرایی خدمات سفر کشور برای نوروز 96 چندین برنامه مهم را پیش بینی نموده که در قالب این برنامه ها ایجاد و راه اندازی جلسات منظم ستادهای استانی پیش بینی شده و در آذربایجان غربی به اجرای طرح نوروزگاه ها در سایت های تاریخی مانند قره کلیسا، که در این مکان ها جشن های سنتی نوروز که مختص استان آذربایجان غربی است توجه ویژه ای شده است.
وی اضافه نمود: در شهر ارومیه، مدرسه تاریخی 22 بهمن واقع در خیابان امام به عنوان محل جشن نوروزگاه انتخاب شده که این جشن از 25 اسفند سال 95 آغاز و تا 13 فروردین سال 96 ادامه دارد و در شهرهای سردشت، خوی، سلماس، تکاب و منطقه آزاد ماکو نیز انتخاب مکان بر عهده فرماندار این شهرهاست.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی گفت: در نوروزگاه های کل استان بازارچه های دائمی و موقت صنایع دستی ایجاد می شود که علاوه بر فروش صنایع دستی در این بازارچه ها به معرفی غذاها، سوغاتی ها و بازی های محلی استان پرداخته می شود.
به گفته وی در مکانهای تاریخی و گردشگری که تعداد مسافران زیاد باشد وای فای رایگان در اختیار مسافران قرار داده شده و مابین شهرهای استان استراحتگاه هایی ایجاد خواهد شد تا مسافران برای استراحت بین راهی مسئله ای نداشته باشند.
امامی اضافه نمود: امسال از جاذبه های گردشگری استان و مکان های تاریخی کلیپ هایی تهیه می شود تا در ترمینال و هر مکان دیگری که تعداد مسافر زیاد باشد نمایش داده می شود و علاوه ب آن در ورودی شهرها و داخل شهر نیز راهنمایان گردشگری برای معرفی جاذبه های گردشگری استقرار میابند و راه اندازی اتوبوس های گردشگری داخل شهری نیز در نظر گرفته شده است.
وی گفت: در لحظه تحویل سال در مکان های ورودی شهر و نقاطی از شهر که مسافر زیادی وجود دارد جشن سال نو برگزار می شود و به اولین مسافران خوش آمدگویی شده و علاوه بر آن تلفن 09629 برای بیان شکایات مسافران اختصاص داده شده است.
امامی یاد آور شد: امسال با هماهنگی که با همه سازمان های استان آذربایجان غربی انجام خواهیم داد، فقط یک بروشور در ورودی های شهر به مسافران تحویل داده شود نه اینکه هر سازمان خود به طور مستقل یک بروشور و یک نقشه به مسافر تحویل بدهد که سبب سردرگمی مسافر و دادن اطلاعات نادرست شود.
منبع: خبرگزاری مهرdorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری
batask.ir: ترجمه آنلاین و دارالترجمه آنلاین، ترجمه مقالات انگلیسی
thailandro.ir: سفر به تایلند با همه خوشی ها و تفریحات هیجان انگیز