اسرار نهفته در تپه حسنلو، آیا مردگان این روستا روی طلا خوابیده اند؟ - بلاگ پو

به گزارش ، برای مردها، آن ها که در میدان خاکی ده زانو ها را به شکم کشیده اند و روی زمین چمباتمه زده اند و روز های بلند بیکاری را روی دیوار چوب خط می زنند، گنج یعنی اینکه بروند سر کار، پس حسابشان را همان اول از گنج یاب ها که به امید واهی رسیدن به خمره های پرازسکه طلا راهی حسنلو می شوند، جدا می نمایند. می گویند خیلی ها آمده اند، هنوز هم می آیند. همه شان دنبال گنج اند. ما کنار گنجیم و خودمان هیچ نصیبی نداریم.

گنج معروف یا همان جام طلای حسنلو را در آغوش سربازی پیدا نموده اند که روی سینه به زمین افتاده بوده و به پشتش خنجری فرو رفته و از سوی دیگر جام را شکافته بوده است؛ جامی که حالا سال هاست در موزه ایران باستان جا خوش نموده است.

وقتی رابرت دایسون امریکایی، 51 سال پیش جام زرین را کشف کرد، شاید به ذهنش هم خطور نمی کرد تا سال ها بعد کسانی به امید یافتن گنج خودشان را به تپه تاریخی که قدمتش به هفت هزار سال قبل از میلاد می رسد، برسانند و در سودای گنج شب و روز بگذرانند و سرآخر هم احتمالاً با دست خالی برگردند.

روستا هفت کیلومتری نقده و در جلگه سولدوز واقع شده. تپه درست مقابل گورستان ده قرار گرفته. گورستان بر بلندای تپه ای کوتاه است و میان گورستان ده و تپه حسنلو، جاده ای خاکی است که برای ورود به روستا باید از آن گذشت. فامیلی همه مردها، همان ها که در میدان اصلی ده کنار دیواری ردیف نشسته اند، پسوند حسنلویی دارد. یکی شان مثال می زند: مثلاً این مهدی حسن نژاد حسنلویی است و این یکی مسعود سعیدی حسنلویی.

شنیده ام اینجا چند وقت پیش در قبرستان کوزه پیدا شده. این را من می گویم. مرد ها به هم نگاه می نمایند و بعد یکی از بین خودشان را نشان می دهند: ایناهاش. مرحوم مادرش را آمدند دفن نمایند، چند تا کوزه بیرون آمد.

مرد، همان که در قبر مادرش کوزه پیدا شده، بهشان بُراق می گردد: این حرف های بی خود چیست که می گویید؟! و بعد رو می نماید به من و می گوید: بی خود شلوغش کردند، چند تا کوزه بود. صدبار رفتم پاسگاه و آمدم، چیزی نبود. مردی دیگر از میان جمع داد می زند: کوزه بود دیگر، چرا انکار می کنی؟ میراث فرهنگی بُرده. جمله آخر را خطاب به من می گوید؛ و بعد ادامه می دهد: اینجا کوزه شکسته زیاد است. به هوای همین کوزه شکسته ها می آیند. ما ندیدیم کسی چیز دیگری پیدا کند. سکه را مگر می گذارند اینجا بماند که من و شما بیاییم پیدایش کنیم؟!

مرد ها آغاز به پچ پچ می نمایند. یکی می گوید: کسی بود که مثلاً به اسم توریست آمده بود. یک جوری هم نشان می داد که خارج زندگی می نماید، اما دروغ بود. دور و بر تپه می گشت. عکس می گرفت. می گفتند گنجیاب داشته. یک روز هم غیبش زد. آخرش هم کسی نفهمید چیزی پیدا کرد یا نه، اما خیلی ها می گویند پیدا کرد. می دانی، رسم گنج پیدا کردن همین است؛ پیدایش که کردی، بی صدا غیب می شوی. اگر بخواهد دادار دودور راه بیندازد که کار خودش خراب می گردد. می آیند سراغش و به دردسر می افتد. ما که همواره عمرمان اینجا بودیم و هیچ نداشتیم. الان هم بیکاریم و دردمان همین است.

می پرسم اگر اینجا گنج داشته پس چرا اینقدر اوضاع شما بد است؟ مرد می خندد و می گوید: آفرین! گنج را امریکایی ها پیدا کردند و بردند. اینجا اسمش بزرگ است، خودش هیچ چیز ندارد. شهرتش در جهان معروف است، اما مردم خودش نصیب ندارند. از گنج که چیزی به ما نمی رسد، همه گنج ها می رود تهران.

حسنلو حدود 500 خانوار جمعیت دارد، نزدیک به 2 هزار نفر. شغل مردم کشاورزی و دامداری و باغداری است؛ بیشتر باغ سیب. روستا تا کلاس نهم مدرسه دارد. بچه ها برای دبیرستان باید بروند جای دیگر. اینجا بچه هایمان درسخوان هستند، پسر و دختر. دختر ها هم درس را ادامه می دهند و ترک تحصیلی نداریم زیاد. از اینجا چهار تا نماینده مجلس بیرون آمده. این را مردی از اهالی روستا می گوید که خودش سه تا دختر دارد و هرسه را برای دبیرستان فرستاده نقده و الان یکی از دخترهایش دانشجوست. می گوید دختر و پسر ندارد که دختر ها هم باید درس را تاجایی که می گردد ادامه دهند. مردم ما به تحصیل اهمیت می دهند. نان هم نداشته باشیم، بچه هایمان باید درس بخوانند.

دور تپه را حصار کشیده اند، نگهبان هم دارد، اما برای بازدید می گردد رفت. آفتاب روی تپه تاریخی می تابد و به پوشش گیاهی اندک آن نمایی طلایی می دهد. سکوت محض برقرار است. به سربازی فکر می کنم که لابد برای محافظت از جام، جانش را از دست داده. گورستان هم در سکوت فرو رفته و با اینکه روز تعطیل است، اثری از کسی دیده نمی گردد که برای زیارت قبری آمده باشد. قبر ها به شیوه گور های روستایی است، با سنگ های سیاه و قدیمی و سنگ های گرانیت مشکی که مال مرده های جدید است.

حسنلو همواره گردشگر داشته، اما مدتی است تعداد گردشگرانی که برای دیدن این روستای تاریخی می آیند، بیشتر شده. پرنده نگر ها هم هستند. حسنلو 17 تالاب دارد که بزرگترین و مهم ترینشان تالاب حسنلوست و حالا نزدیک دو ماه است پرنده نگر ها و عکاس ها به منطقه می آیند تا از فرصت استفاده نمایند. تنها اقامتگاه بومگردی روستا در کوچه ای منتهی به میدان اصلی است. دیوار کاهگلی با در و پنجره فیروزه ای که پس زمینه اش آسمان آبی پررنگی است که نظیرش را هرجایی نمی گردد دید.

اقامتگاه بهمن 97 افتتاح شده. فاطمه کرمی، مدیر داخلی اقامتگاه خودش اهل همین روستاست و در نقده زندگی می نماید. اقامتگاه مال پسرش است. در همان حال که حیاط و اتاق ها را که هرکدام به نامی مثل جام زرین و عشاق حسنلو نامگذاری شده، نشان می دهد. می گوید: قبلاً در حسنلو جایی برای اقامت مسافران نبود، هرکس می آمد می رفت ارومیه جا می گرفت. عید به خاطر سردی هوا خیلی استقبال نشد. اما اردیبهشت و خرداد استقبال خوب بود. الان هم یک تیم گردشگر داشتیم که تازه رفته اند. بیشتر از تهران می آیند. میهمان خارجی هم داشتیم. تور فرانسوی و ژاپنی داشتیم. ژاپنی ها البته فقط آمدند بازدید کردند و رفتند. آمده بودند تپه حسنلو را ببینند، ارومیه هتل گرفته بودند و خیلی تأسف خوردند که همینجا هماهنگ ننموده بودند بمانند. وقتی می آیند خیلی دوست دارند اینجا اقامت نمایند. به نظرم خیلی بهتر است گردشگر ها در شهر ها و روستا های کوچک اقامت نمایند تا گردشگری این مناطق رونق پیدا کند و فقط در انحصار مرکز استان و شهر های بزرگ نباشد.

فاطمه از غذا های محلی حسنلو می گوید: کوفته و دلمه و آش دوغ مخصوص خودمان را داریم و یک نوع کته که با گیاه محلی درست می کنیم. آش میوه هم داریم و یک رشته محلی هم هست که مثل پلو دم می کنیم و با عدس سرو می گردد و خیلی از این غذا استقبال می گردد.

در یکی از اتاق ها گرامافون و آپاراتی دیده می گردد که به گفته زن، مال امریکایی هایی است که جام زرین را پیدا کردند. وسایلی را که زمان کاوش تپه با خودشان آورده بودند در همان خانه ای که ساکن بودند گذاشتند و رفتند. وسیله ها دست روستاییان بود که از آن ها خریده شد و در نهایت در اقامتگاه جا گرفت. در همان اتاق تصویر رابرت دایسون هم دیده می گردد؛ جوانکی لاغراندام که جام زرین را با دست چپ بالا گرفته و می خندد. صنایع دستی مردم روستا را هم در اقامتگاه گذاشته اند تا گردشگران، ببینند و اگر دوست داشتند خرید نمایند.

حسنلو علاوه بر تپه و جام زرینش به بستنی مخصوصش هم معروف است. مرد های دور میدان می گویند بستنی نخورده از اینجا نروی. می گویند هیچ کجا بستنی حسنلو را ندارد. از شهر های اطراف می آیند بستنی حسنلو را بخورند و بروند که از شیر محلی همین روستا درست می گردد. می پرسم جریان بستنی تان چیست؟ می خندند و می گویند این بستنی مثل تپه حسنلو شهرتش زیاد است. هیچ کس نمی گوید چطوری درست می گردد. دستور تهیه اش مثل نقشه همان گنج است.

منبع:ایران

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

turkeyro.ir: ترکیه: سفر بقه سرزمین زیبایی ها، استانبول، آنتالیا، آنکارا، کوش آداسی

pariha.ir: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.