درس مالی که شجریان به همه یاد داد! - بلاگ پو

در زمانه ای که قدرت و سیاست رسمی خواسته هایی داشت، کسانی از جمله مرحوم شجریان بر استقلال خود پافشاری کردند و هزینه اش را که ممنوعیت برگزاری کنسرت بود پرداخت کرد. البته این به آن معنا نیست که در خصوص مواضع سیاسی ایشان هیچ نقطه نقد یا اشکالی نباشد و کاملاً مورد تأیید باشد، ولی نفس کوشش برای مستقل ماندن از بدآیند ها و خوش آیند های اصحاب قدرت امر نیکویی است و بر عزت و اصالت فرد می افزاید.

یکی از عناصری که مقوم چنین عزت مندی و استقلال شخصیتی است، استقلال مالی است. یعنی اگر زندگی مالی فرد در شرایط استیصال باشد، اتخاذ و حفظ چنین موضع مستقلی کار بسیار سخت و مستبعدی خواهد بود.

سال ها قبل که نوجوان یا جوان بودم از اخبار شنیدم که مرحوم شجریان در نامه ای گلایه آمیز به صداوسیما، خواهان عدم پخش آثارش از این رسانه ملی شده بود (به استثنای ربنا). با خود می اندیشیدم که چرا او چنین نامه ای زده و چرا هنرمندان دیگر چنین درخواستی ندارند؟ پیگیری که کردم فهمیدم علت درخواست مرحوم شجریان عدم برقراری یک رابطه مالی بین صداوسیما و ایشان برای پخش آثار هنریشان است. در آن موقع چنین چیزی برایم عجیب می آمد و برایم سؤال بود که چرا این مسأله تا این اندازه برایش مهم است.

سال ها بعد که خودم اهل نوشتن شدم و کتاب منتشر کردم هر وقت می شنیدم کتابم غیرقانونی تکثیر شده یا در فضای مجازی گذاشته شده متأثر می شدم، زیرا می دیدم که کسانی به سادگی زحمت و وقتی که بابت تألیف گذرانده ام را لگدمال نموده و منافع مادی که انتظار داشتم بابت زحمتی که کشیده ام را از بین برده اند.

آن وقت به رمز نامه مرحوم شجریان پی بردم. صداوسیما انتظار داشت دیگران زحمت فراوری آثار فاخر موسیقی را بکشند، اما او بدون پرداخت هزینه، آن ها را برای مخاطبان خود پخش کند. این رویه نتیجه ای نداشت جز زیان مالی به هنرمندان به طور عام و مرحوم شجریان به طور خاص. ماکس و بر جمله ای دارد مبنی بر اینکه متخصص شدن تنها از راه ارتزاق از شغل تخصصی مورد علاقه ممکن می شود یعنی فرد باید تمام وقت و با تمام وجود به کاری متمرکز شود تا در آن زمینه بتواند محصولات (فکری یا هنری) خوبی فراوری کند.

برای این مقصود فرد باید درآمدش از جهت علاقه اش تأمین شود. معنای معین این امر آن است که هنرمندان باید تمام وقت کار هنری نمایند و درآمدش از جهت فروش محصول کوشش هایش حاصل شود. این انتظار بی جایی است که تصور شود در وقت آزاد می توان کار جدی و ممتاز خلق کرد. تأکید مرحوم شجریان بر انتفاع از فعالیت هنری امر درستی بود که زمینه استقلال مالی ایشان را فراهم می کرد و این استقلال مالی زمینه استقلال شخصیت را به وجود می آورد.

اگر خیر بلندمدت جامعه در داشتن افراد متخصص، هنرمند و اندیشمند مستقل و آزاد است که تابع جزر و مد سیاسی نباشند این امر تنها با صیانت حکومت از حقوق معنوی آن ها در خلق آثار هنری، فکری و عملی ممکن می شود. تا زمانی که مهم ترین وظیفه وزارت ارشاد از مجوز دادن به صیانت از حقوق معنوی خالقان آثار هنری و فکری تغییر نکند و لااقل این اولویت ها جابه جا نشوند، ظهور نخبگان کم و انگشت شمار خواهد بود و خیر بلندمدت جامعه محقق نخواهد شد.

abanhome.com: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای گردشگری و تجاری و آموزشی | مجری مستقیم و کارگزار سفرهای بین المللی خارجی