سفر به کلیساهای معروف و تاریخی شهر اصفهان
به گزارش بلاگ پو، کلیساهای تاریخی اصفهان از مجذوب کننده ترین جاهای دیدنی اصفهان هستند. اما تابه حال از خودتان پرسیده اید که چرا در اصفهان نسبت به سایر شهرها کلیساهای تاریخی بیشتری وجود دارد؟ برای پاسخ به این سؤال باید به سراغ کتاب های تاریخی برویم. بر اساس آنچه در این کتاب ها نوشته شده است؛ در دوران پادشاهی شاه عباس اول صفوی، گروهی از ارامنه باهدف پیشگیری از ویرانی حمله عثمانی (که در تعقیب شاه عباس صفوی به این منطقه ها رسیده بودند) به منطقه جلفای اصفهان مهاجرت کردند. باگذشت زمان این مهاجران ارمنی زندگی خودشان را در همین منطقه سر و سامان دادند و کلیساهای مختلفی را برای برگزاری مراسم های مذهبی خودشان برپا کردند که اکنون کلیساهای تاریخی و جلوه هایی بی نظیر از شهر اصفهان است.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
جاذبه ای از کلیساهای تاریخی اصفهان
کلیساها هم مانند سایر جاذبه های تاریخی داستان های زیادی را از زمان های گذشته در دل خود پنهان نموده اند. این روزها در قلب اصفهان کلیساهایی تاریخی آرام گرفته اند که زمانی پناهگاهی امن برای عده ای بوده اند که هر یک از این کلیساهای تاریخی داستانی متفاوت دارند.
کلیسای تاریخی و معروف وانک اصفهان
منطقه تاریخی جلفا را باید آشیانه میراث باستانی و گران بهای کشور دانست گوهرهای نایاب و خوش خط و خالی که با معماری باشکوه و تزیینات و نقاشی های تماشایی و دلربایشان، قلب اصفهان را به اسارت خود درآورده و بخشی از هویت تاریخی و جاهای دیدنی ایران را رقم زده اند. در میان تمامی این جاذبه های خوش نقش ونگار، باید گفت که کلیسای وانک بدون هیچ تردیدی گل سرسبد تمامی کلیساهای تاریخی جلفا اصفهان است. مرواریدی ارزشمند که داستانی شنیدنی و مجذوب کننده را در پس نام خود دارد و نه تنها از جایگاهی تاریخی و فرهنگی برای کشورمان برخوردار است، بلکه از نظر مذهبی نیز منزلتی ویژه برای ارمنیان کشورمان دارد.
تاریخچه کلیسای وانک
کلیسای وانک یکی از کلیساهای تاریخی ارامنه شهر اصفهان است. کلیسای وانک به دستور شاه عباس دوم و با کوشش ارامنه این شهر ساخته شده است. نام کلیسای وانک از روی کلیسایی در شهر نخجوان به نام امنا پرکیچ وانک غوغا گرفته شده است. به نجات دهنده کلیسای نجات دهنده مقدس نیز گفته می شود.
کلیسای وانک در ابتدا تنها یک ساختمان کوچک در بخش جنوب غربی سازه کنونی بوده که با نام کلیسای کوپ شناخته می شد. تقریباً بعد از گذشت 50 سال از ساخت این کلیسای کوچک، ساخت وسازهای جدیدی آغاز شد تا آنچه اکنون به عنوان کلیسای تاریخی وانک می شناسیم ساخته شود. بنای امروزی کلیسای وانک در سال 1655 میلادی ساخته شد.
برج های ناقوس کلیسای وانک
یکی از بخش های مجذوب کننده کلیسای تاریخی وانک اصفهان که بعد از ورود به این کلیسا در سمت راست مشاهده می کنید، برجی بلند است که با نام برج ناقوس اول یا برج ساعت خوانده می شود. این برج در سه طبقه ساخته شده است. بر بالای این برج درست در زیر طبقه سوم یک ساعت بسیار بزرگ را مشاهده می کنید. ساعت این برج حدوداً 38 سال بعد از ساخته شدن بنای اصلی کلیسای وانک، به آن اضافه شد. برج ناقوس اول به وسیله ماردیس هونتانیان، یکی از معماران ارمنی ساخته شده است.
برج ناقوس دوم: یکی دیگر از برج های ناقوس کلیسای تاریخی وانک، بر بالای بام این کلیسا، در میان دیوار غربی و گنبد کوچک نهاده شده است. برج ناقوس دوم فضای مربعی شکل دارد و مساحت آن به 8 مترمربع می رسد. در تقاطع اضلاع این برج مربعی شکل یک ستون آجری برافراشته شده که ارتفاع آن به 3 متر می رسد.
کتیبه های کلیسای وانک
در کلیسای تاریخی ارامنه شهر اصفهان (کلیسای وانک) 4 کتیبه در بخش های مختلف بنای این سازه تاریخی نهاده شده است. بر روی 3 عدد از این کتیبه ها متونی نوشته شده است.
کتیبه اول کلیسا: اولین کتیبه این کلیسای تاریخی را می توانید بر سردر آن مشاهده کنید. جمله ای بر روی این کتیبه نوشته شده است که از روی آن می توان به قدمت این کلیسا پی برد.
کتیبه دوم: کتیبه دیگر کلیسای تاریخی وانک را می توانید در سر در ورودی غربی این بنای تاریخی ببینید. این کتیبه از کاشی درست شده است و رنگ آن لاجوردی است. بر روی این کتیبه با خط طلایی رنگ متنی به یادگارمانده است. در این متن، زمان آغاز ساخت وساز کلیسا، سازنده آن و زمان خاتمه ساخت وساز کلیسای وانک را تعیین نموده است.
کتیبه سوم: سومین کتیبه کلیسای تاریخی وانک اصفهان را می توانید در بخش ورودی برج ناقوس اول ببینید. این کتیبه از سنگ مرمر درست شده است. بر روی این کتیبه نیز متنی درباره سازنده برج ساعت، زمان ساخت و دلیل ساخت را مشاهده می کنید.
کتیبه چهارم: چهارمین کتیبه این کلیسای تاریخی را می توانید در سمت راست برج ناقوس ببینید. این کتیبه آبی رنگ است و از سنگ های صلیبی پوشیده شده است. این سنگ ها به زبان ارمنی خاچ کلیم نام دارند. این تنها کتیبه کلیسای وانک است که بر روی آن متنی نوشته نشده است.
نقاشی های کلیسای تاریخی وانک
یکی از بخش های بسیار زیبا و مجذوب کننده کلیسای تاریخی وانک نقاشی های آن است. اگر اهل هنر و نقاشی باشید، به طور حتم جزئیات و ترکیب رنگ های نقاشی سقف و دیوارهای این کلیسا شما را مجذوب خود خواهد نمود. اگر هم صرفاً به هنر علاقه داشته باشید، باز هم زیبایی های نقاشی های دیواره داخلی کلیسای تاریخی وانک اصفهان آن قدر برایتان مجذوب کننده و زیبا خواهد بود که تا چند دقیقه محصور آن خواهید شد.
تقریباً در تمامی قسمت های این کلیسا می توانید نقاشی های زیبا و رنگارنگی را مشاهده کنید. این نقاشی ها بر روی دیوارها، بخش داخلی گنبد، طاق نماها و حتی بیرون از کلیسا وجود دارد. این نقاشی ها بر روی سنگ، تخته چوب، بوم، پارچه و دیوار کشیده شده اند. بسیاری از این نقاشی ها داستان هایی از کتاب مقدس مسیحیان را به تصویر کشیده اند. داستان هایی از بدو تولد عیسی مسیح تا عروج او، از برزخ تا بهشت و جهنم را می توانید در تصاویر زیبا و رنگارنگ دیوارها و سقف این کلیسای تاریخی مشاهده کنید.
مجذوب کننده ترین نقاشی کلیسای تاریخی وانک اصفهان
یکی از مجذوب کننده ترین نقاشی های موجود در کلیسای تاریخی وانک مربوط به نقاشی داستان گونه ای است که از اتاقک مخصوص اشیا کلیسا آغاز می شود و داستان های مختلفی را روایت می نماید و این تصاویر دورتادور کلیسا ادامه پیدا می نماید. در این نقاشی ها داستان میلاد حضرت مسیح، آخرین شام حضرت مسیح، به صلیب کشیده شدن او، دفن شدن او و چندین داستان مذهبی دیگر به تصویر کشیده شده است.
کلیسای تاریخی گئورگ اصفهان
کلیسای گئورگ مقدس اصفهان یکی از دیدنی ترین کلیساهای تاریخی این شهر است. بر اساس مستندات تاریخی به دست آمده از سنگ نوشته های موجود در کلیسا، این بنای تاریخی در سال 1611 میلادی به وسیله بازرگان معروف جلفا به نام خواجه نظر ساخته شد. به همین خاطر کلیسای گئورگ به کلیسای خواجه نیز معروفیت دارد.
روایتی از این کلیسای تاریخی
درباره این کلیسای تاریخی روایت می شود که: شاه عباس صفوی همیشه در کوشش بود تا ارمنیان را در اصفهان نگه دارد. او که از اعتقادات مذهبی ارامنه مطلع بود، دستور تخریب کلیسای اچمیادزین را صادر کرد. پس از تخریب کلیسای اچمیادزین (کلیسای مهم ارمنیان دنیا) چند قطعه سنگ از نقاط مختلف آن شامل محراب جدا شده و به کلیسای تاریخی کنونی گئورگ مقدس منتقل شد.
این سنگ ها در نقاط مختلف کلیسا یعنی جلوی محراب، صحن شمالی و… نهاده شد. پس از آن اتفاق کلیسای تاریخی گئورگ اصفهان به زیارتگاه ارمنیان ایران تبدیل شد. این کلیسای ارمنیان اصفهان در بین ارامنه جایگاه ویژه ای دارد. روایاتی که درباره معجزات گئورگ مقدس وجود دارد باعث شده تا این مکان یکی از زیارتگاه های مهم ارامنه باشد. این کلیسا تا کلیسای معروف وانک تنها پنج دقیقه (300 متر) پیاده فاصله دارد.
کلیسای تاریخی بیت لحم اصفهان
کلیسای بیت لحم یا بتقحم را می توان یکی از قدیمی ترین کلیساهای اصفهان دانست. کلیسای بیت لحم به وسیله تاجری معروف به نام خواجه پطرس ولیجانیان ساخته شده است و هم اکنون می توانید تصویر او را روی دیوار کلیسا ببینید.
معمولاً بیشتر اوقات نوای آواز کلیسا از فضای داخلی بیت لحم به گوش می رسد، همین امر نیز فضای این مکان را بیش ازپیش روح بخش و معنوی می نماید. نقاشی های کشیده شده روی گنبد و دیوارهای داخلی هریک برگرفته از وقایع کتاب مقدس هستند.
جالب است بدانید در حیاط این کلیسا خواجه پطرس ولیجانیان و چند تن از اعضای خانواده اش دفن هستند.
کلیسای تاریخی مریم و هاکوپ مقدس اصفهان
بر اساس مستندات تاریخی کلیسای هاکوپ (کلیسای یعقوب مقدس) لقب قدیمی ترین کلیسای تاریخی اصفهان را به خود اختصاص داده است. این کلیسا که قدمت آن به سال 1607 میلادی برمی شود با کلیسای مریم مقدس در یک مجموعه نهاده شده اند. کلیسای هاکوپ که نمایی کاهگلی دارد در سال 1607 نمایی صلیب شکل داشت. اما پس از تخریب قسمتی از کلیسا، طرح صلیبی آن از بین رفت. مردم برای کلیسای هاکوپ به عنوان اولین کلیسای ساخته شده در جلفا احترام و توجه خاصی قائل هستند.
کلیسای نسبتاً کوچک هاکوپ فضای کافی برای برگزاری مراسم های مذهبی نداشت به همین خاطر با به اوج رسیدن ساخت وسازهای صفویان در شهر اصفهان، کلیسای مریم مقدس، با یاری یکی از بزرگان ارامنه در نزدیکی کلیسای هاکوپ ساخته شد.
کلیسای تاریخی استپانوس اصفهان
کلیسای استپانوس یکی از بزرگ ترین کلیساهای تاریخی اصفهان است که در محله هاکوبجان اصفهان قرار گرفته است. دو گنبد کوچک در دو طرف گنبد اصلی این کلیسا نهاده شده اند و 8 نورگیر نیز در این کلیسا وجود دارد. این کلیسا برخلاف کلیساهایی مانند کلیسای مریم مقدس نقاشی چندانی ندارد. محراب کلیسای استپانوس در بخش شرقی، ناقوس خانه در بخش شمال شرقی و عبادتگاه ای به نام عبادتگاه مریم مقدس در حیاط جنوبی ساختمان نهاده شده است. در ساخت این بنای تاریخی مصالحی همانند خشت و آجر استفاده شده است. جالب است بدانید در آذربایجان نیز کلیسایی با همین نام (کلیسای سنت استپانوس) وجود دارد.
کلیسای تاریخی هوانس اصفهان
این کلیسا مانند بسیاری از کلیساهای تاریخی این شهر یادگاری از دوران صفوی است. نام زیبای این کلیسا برگرفته از نام یکی از حواریون حضرت عیسی (یوحنا) است. این کلیسا موقعیت جغرافیایی بسیار خوبی دارد به همین خاطر هر ساله میزبان گردشگران زیادی از سراسر دنیاست. خوشبختانه کلیسای هوانس مگردیج یا کلیسای یوحنا اصفهان یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان است که از آسیب های ناشی از گذر زمان مصون مانده به همین خاطر هنوز مانند سابق پر رفت وآمد است. طراحی و ساخت هنرمندانه این بنا را دو معمار فرانسوی و روسی انجام داده اند. البته کلیسای هوانس طی سال ها چندین بار مورد بازسازی و بازسازی نهاده شده است، به همین خاطر شاید ظاهر آن نسبت به ظاهر اولیه اش کمی تغییر نموده باشد.
کلیسای تاریخی نرسس اصفهان
کلیسای نرسس مقدس یا کلیسای سورپ یکی دیگر از کلیساهای تاریخی اصفهان است که در محله کوچر (کوچه سنگ تراش ها) قرار گرفته است. در حقیقت این کلیسا یاد بودی برای شخصی به نام اوتیک دیلانیان بود
اما پس از قرارگیری هدایایی منسوب به نرسس مقدس نام این کلیسای تاریخی به کلیسای نرسس مقدس تغییر پیدا کرد. کلیسای بغوس (کلیسای پروتستان اصفهان) و کلیسای کاتولیک مریم مقدس نیز در نزدیکی این کلیسا قرار دارند
کلیسای تاریخی کاتارینه اصفهان
کلیسای کاتارینه معروف به کلیسای کاتارینیان در سال 1623 میلادی به دستور تاجری معروف و ثروتمند به نام خواجه یغیازار لغزاریان ساخته شد. این کلیسا صومعه ای برای خواهران راهبه بود. در کلیسای کاتارینه بخش های مختلفی شامل آشپزخانه، سالن غذاخوری، کلاس درس و حجره های اقامتی وجود داشت.
با گذشت سال ها، این کلیسای تاریخی اصفهان مانند سایر بناهای تاریخی اصفهان احتیاج به بازسازی پیدا کرد تا اینکه در سال 1842 میلادی فردی به نام هاکوپ پطروسیان بازسازی این کلیسا را به عهده گرفت و تالاری بزرگ را به بنای اصلی اضافه نمود.
به طورکلی کلیساهای تاریخی زیادی در اصفهان وجود دارد به خصوص محله جلفا اصفهان کلیساهای زیادی وجود دارد که بیشتر آن ها در زمان حکومت صفویه ساخته شده اند. در حال حاضر درب های کلیساهایی مانند وانک هنوز مانند سابق به روی علاقه مندان باز است تا این افراد برای دعا و نیایش و بازدید به آنجا بروند.
منبع: الی گشت