بی نظمی چگونه بر سلامت روان ما تأثیر می گذارد؟ - بلاگ پو

ما در فرهنگی زندگی می کنیم که دائم به ما می گوید هر چه بیشتر داشته باشید راضی ترید. اما خرید کردن وسایل و لباس، فقط دور و اطراف ما را شلوغ تر می نماید و نامرتب شدن خانه، تأثیر ناخوشایندی روی سلامت روح و روان می گذارد. شلوغ بودن محیط اطراف، انرژی شما را می گیرد و استرس زیادی به زندگی شما اضافه می نماید.

خریدهای هیجانی و کنترل نشده، وابستگی روحی به برخی وسایل، یادگاری هایی که برایمان اهمیت دارند، ترس از دور انداختن وسایل، احتیاج به نگه داشتن گوشه ای از خاطرات قدیمی، تنها چند نمونه از دلایلی هستند که نشان می دهند وسایل و اشیای اطراف ما چطور روی روحیه و احساساتمان تأثیرگذارند.

گاهی اوقات دور انداختن وسایل برای ما دردناک می گردد و شاید برایمان به منزله دور انداختن گذشته و تسلیم شدن در برابر آینده است. وسایل زیادی را در اطراف مان نگه می داریم به این امید که یک روز به کار بیایند که معمولاً هم هرگز آن روز فرا نمی رسد و فقط محیط را نامنظم می نمایند و استرس ما را افزایش می دهند.

کتاب جادوی نظم: هنر ژاپنی مرتب کردن و سازمان دهی در سال 2014 به پرفروش ترین کتاب تبدیل شد و منجر به ساخت مجموعه ای محبوب به نام مرتب کردن با ماری کوندو در نتفلیکس شد. افراد زیادی در سراسر جهان در به همریختگی ها و بی نظمی های جهانی اطراف خود زندگی می نمایند بدون اینکه بدانند این بی نظمی، روی شادی، استرس و حتی افسردگی آن ها هم تأثیرگذار است.

تعریف به هم ریختگی

به هم ریختگی به معنای نداشتن نظم در وسایل و نامرتب بودن آن ها در گوشه و کنار محیط است. البته گاهی به هم ریختگی فقط به وسایل فیزیکی محدود نمی گردد و به هم ریختگی های روانی و احساسی هم می تواند به میزان به هم ریختگی فیزیکی، زندگی را بی نظم و مشکل ساز کند. مثلاً عادت های نادرست قدیمی، افکار منفی، روابط عجیب و بی هدف، بدهی های اقتصادی پرداخت نشده، کارهای ناتمام، لباس هایی که دیگر میزان نیستند یا هر چیزی که ضروری است به آن ها رسیدگی کنید و نظم و سامانی به آن ها بدهید.

از دیگر مثال ها و نشانه های به هم ریختگی می توان به این موارد اشاره نمود:

• دیگر جایی برای نگهداری وسایل یا حتی نشستن ندارید.
• وسیله ای خراب است یا احتیاج به تعمیر دارد ولی به آن رسیدگی نمی کنید.
• اطرافتان شلوغ است و وسایلتان را راحت پیدا نمی کنید.
• مرتب کردن خانه و تمیز کردن آن سخت شده است.

تأثیرات به هم ریختگی و بی نظمی در سلامت روان

تمام این آشفتگی های احساسی، فکری و فیزیکی می تواند باعث گردد که نتوانید به درستی فکر کنید، دچار استرس شوید و انرژی کم بیاورید. آشفتگی و به هم ریختگی انجام کارها را سخت تر می نماید، اجازه نمی دهد که احتیاجهای خود را درک کنید و آنچه واقعا لازم دارید در دسترس داشته باشید. اگر هر روز زمان زیادی را صرف جست وجوی وسایل کنید، خسته و آشفته می شوید و به مرور زمان، انرژی شما در طول روز منفی می گردد. گشتن دنبال وسایل و مرتب کردن هر روزه انبوهی از اشیاء شما را خسته می نماید و وقت زیادی از شما می گیرد. همین وقت را می توانید صرف کارهای بهتری کنید و برای آرامش خود وقت بگذارید.

بی نظمی بیش از میزان

هنگامی که به هم ریختگی های فیزیکی در محیط اطراف، بیش از حد گردد می تواند فرد را درگیر آشفتگی های روحی و جسمی در محیط های ناکارآمد خانه کند.

خانه باید پناهگاهی امن و آرام برای شما باشد؛ مکان امن و آرامش بخشی که می توانید برای دوری از آشفتگی های فکر و مسائل روزمره به آن پناه ببرید اما هنگامی که خانه پر از بی نظمی است، باعث می گردد احساس کنید که خانه به دشمنی تبدیل شده که آشفتگی فکری شما را بیشتر می نماید. در واقع بیشتر از اینکه محل آرامش باشد، روی روح و روان شما تأثیر منفی می گذارد.

بی نظمی و تأثیر منفی روی زندگی اجتماعی

وقتی خانه ای شلوغ و درهم وبرهم داشته باشید، در آن فرصت و آرامش لازم برای انجام کارهای مورد علاقه خود پیدا نمی کنید. ممکن است از اینکه مهمان دعوت کنید خجالت بکشید و همین مسئله هم باعث گردد که دایره روابط اجتماعی شما محدودتر گردد. این محدود شدن روابط و فعالیت ها باعث می گردد که احساس تنهایی و ناکافی بودن کنید.

اگر با دور انداختن وسایل اضافه مشکل دارید یا فکر می کنید انبوه وسایل و اشیای اضافه در اطراف، شما را خسته نموده، احتمالاً در زندگی مسائل دیگری هم دارید.

وقتی به هم ریختگی به انباشتن بی فایده وسایل منتهی می گردد

به هم ریختگی های فیزیکی اطراف می تواند کم کم به یک وسواس تبدیل گردد؛ وسواس خریدن وسایل نو برای پر کردن جاهای خالی. علاوه بر این گاهی اوقات ما با وسایل اطرافمان پیوند عمیق عاطفی برقرار می کنیم و به هیچ وجه دوست نداریم آن ها را از دست بدهیم حتی اگر خراب و بی استفاده شده باشند. برخی وسایل را برای این نگه می داریم که احساس می کنیم شاید در آینده به کار بیایند یا در آینده، داشتن آن ها به ما احساس رضایت و آرامش می دهد.

اختلال احتکار یا اختلال ذخیره سازی در واقع ناتوانی یک فرد در خلاص شدن از دست وسایل و اشیای متعلق به خود است؛ بدون توجه به ارزش آن ها. افرادی که مبتلا به اختلال ذخیره سازی هستند علاوه بر اینکه تمایل به نگه داشتن همه چیز دارند، در مرتب کردن و نظم دادن به وسایل خود هم مشکل دارند.

افراد مبتلا به اختلال ذخیره سازی، اشیاء و وسایل را کاملاً تصادفی، نگهداری می نمایند و معمولاً بدون هیچ نظم و ترتیبی در هر جایی که پیدا نمایند می گذارند. تا در نهایت به نقطه ای می رسند که ماندن در آن محیط شلوغ، غیرممکن می گردد.

در بیشتر موارد، افراد معمولاً وسایل و اشیایی را نگه می دارند که برای آن ها ارزش احساسی دارد یا چیزهایی که فکر می نمایند شاید در آینده به دردشان بخورد. این اختلال می تواند روی تمام جنبه های زندگی یک فرد تأثیر بگذارد حتی در روابط شخصی و عاطفی، احتیاجمندی های شغلی و روابط اجتماعی.

نتایج منفی ذخیره سازی

اختلال ذخیره سازی می تواند عواقب منفی زیادی داشته باشد و حتی به سلامت فرد لطمه بزند. مثلاً احتمال بروز حوادث خطرناک در خانه مثل آتش سوزی را افزایش می دهد. بعلاوه باعث ایجاد مسائلی در روابط افراد، ناتوانی در انجام وظایف روزانه مثلاً آشپزی و حتی حمام کردن می گردد.

کسانی که دچار این اختلال هستند ممکن است نشانه های زیر را تجربه نمایند:

• عدم توانایی در دور انداختن وسایل
• اضطراب شدید هنگام کوشش برای دور انداختن وسایل و اشیای پیرامون
• مشکل در سازمان دهی وسایل
• پریشانی یا خجالت درمورد تعداد دارایی های شخصی
• سوءظن در خصوص دست زدن افراد به وسایل
• ترس از تمام شدن یک چیز یا احتیاج به آن در آینده
• اختلالات عملکردی، از جمله از دست دادن فضای زندگی، انزوای اجتماعی، اختلافات خانوادگی یا زناشویی و مسائل اقتصادی

البته همه کسانی که خانه ای نامرتب دارند لزوماً به اختلال ذخیره سازی مبتلا نیستند ولی نمی توانیم از عواقب و تأثیرات منفی به هم ریختگی و بی نظمی صحبت کنیم اما اشاره ای به اختلال ذخیره سازی نکنیم.

حذف کردن به هم ریختگی ها از زندگی

ممکن است ساعت ها، روزها و حتی هفته ها وقتمان را برای تهیه کردن فهرست کارهایی که باید انجام دهیم و خرید نظم دهنده ها صرف کنیم تا بتوانیم با به هم ریختگی های زندگی و بی نظمی آن مقابله کنیم. اما ممکن است این راه ها نتیجه ای ندهد. علت اصلی نتیجه ندادن این روش ها این است که باید مشکل اصلی و زمینه ای را که باعث انباشتن وسایل در خانه می گردد، پیدا کنید. آیا احساسات منفی دارید؟ آیا سعی می کنید از این طریق خاطره ای را زنده نگه دارید؟ چرا برای نگه داشتن برخی وسایل اصرار دارید؟

قبل از حذف کردن هر وسیله اضافه باید از خودتان چند سؤال بپرسید و بر اساس پاسخ ها، در خصوص آن وسیله نتیجه گیری کنید.

سوال هایی که قبل از حذف به هم ریختگی ها باید بپرسید

در جریان فرایند نظم دهی به وسایل و اشیای خود و قبل از تصمیم گیری برای دور انداختن برخی وسایل، این سؤالات را از خودتان بپرسید:

• چه عاملی باعث می گردد که احساس خستگی و پریشانی کنید؟
• به هم ریختگی ها و بی نظمی های زندگی چطور مانع شما در رسیدن به اهداف تان شده؟
• آیا جنبه هایی از زندگی وجود دارد که در آن توانایی تصمیم گیری نداشته باشید؟
• آیا اشیاء و وسایلی در اطرافتان وجود که اصلاً از آن استفاده نمی کنید؟
• آیا تا به حال به این فکر نموده اید که سبک زندگی مینیمال را در پیش بگیرید و بیشتر وسایل اطرافتان را کم کنید؟
• به علت بی نظمی های زیاد آیا در خانه احساس اضطراب می کنید؟
• برای حذف این بی نظمی ها اولین قدیمی که می توانید بردارید چیست؟

با پاسخ دادن به این سؤال ها می توانید بفهمید که باید از کجا آغاز کنید و چطور در چندین مرحله، بی نظمی را از زندگی حذف کنید. برای اینکه ایده بگیرید، در ادامه چند قدم برای داشتن زندگی مرتب تر را مطرح می کنیم.

6 قدم برای حذف به هم ریختگی های فیزیکی در خانه

1. زباله ها را دور بریزید

در اتاق ها و در اطراف خانه دور بزنید و هر آنچه که اضافه و دورریختنی است جدا کنید و در سطح زباله بریزید یا برای بازیافت جدا کنید. کاغذها و رسیدهای اضافه که کناری گذاشته اید، لوازم آرایشی بی استفاده و تاریخ مصرف گذشته، وسایل خرابی که امکان تعمیر ندارند، لباس هایی که دیگر نمی پوشید و کهنه شده اند، مواد غذایی که تاریخ مصرف آن ها گذشته و… چیزهایی از این دست را جدا کنید و تکلیفشان را معین کنید. اگر وسیله ای دارید که سالم و قابل استفاده است ولی به درد شما نمی خورد، آن را به کسی که احتیاج دارد اهدا کنید. زباله های بازیافتی را هم جدا بگذارید و در اولین فرصت تمام این وسایل اضافه را از خانه دور کنید.

2. وسایل را کمتر کنید و بازیافت کنید

اگر لباسی دارید که دیگر میزان شما نیست، کفشی دارید که نمی پوشید، وسایلی دارید که جای زیادی در خانه گرفته اند و بی استفاده هستند یا هر چیز دیگری که هیچ ارزشی به زندگی شما اضافه نمی نماید و دیگران می توانند از آن استفاده نمایند جدا کنید و آن ها را به دیگران ببخشید یا بفروشید. یک قانونی کلی که در این مورد مطرح می گردد این است که اگر چیزی در کمد دارید که در یک سال اخیر از آن استفاده ننموده اید، باید آن را کنار بگذارید.

3. لباس های خود را بر اساس فصل مرتب کنید

یک کمد شلوغ و بی نظم می تواند استرس زا باشد و پیدا کردن فضا برای وسایل نو سخت می گردد. لباس ها را بر اساس فصل دسته بندی کنید و تعداد بیشتری لباس دم دست بگذارید تا برای انتخاب، دستتان باز باشد. موقع عوض شدن فصل، لباس ها را جابه جا کنید. لازم نیست تمام لباس هایی که دارید، هر روز جلوی چشمتان باشند.

4. از خرید چیزهای مختلف با هم بپرهیزید

آیا به بیشتر از یک جفت بوت زمستانی احتیاج دارید؟ آیا از ظرف و ظروف خانه 8 دست دارید در حالی که از بیشتر آن ها استفاده نمی گردد؟ وقتی در حال خرید کردن هستید، خریدن وسایل نو و کفش نو، لذت بخش است اما در واقعیت، به بیشتر چیزهایی که می خریم احتیاجی نداریم. لازم نیست هر بار چندین بسته دستمال کاغذی بخریم و انبار کنیم. برای پیشگیری از به هم ریختگی در خانه، با دقت خرید کنید.

علاوه بر این اگر قرار است یک وسیله قدیمی را جایگزین کنید، حتماً بعد از خرید وسیله نو، از شر وسیله قبلی راحت شوید تا فضای بیشتری برای خریدهای نو داشته باشید.

5. هر روز کمی خانه را مرتب کنید

سعی کنید که هر روز فقط 10 دقیقه را به مرتب کردن خانه اختصاص دهید. مثلاً می توانید یک اتاق را جارو بزنید، توالت را تمیز کنید و… به این ترتیب کارهای شما برای یک روز تعطیل تلنبار نمی گردد. بدون اینکه لازم باشد چندین ساعت را صرف تمیزکاری و مرتب کردن خانه کنید، همواره خانه ای مرتب خواهید داشت.

اینکه همواره خانه ای تمیز و مرتب داشته باشید باعث می گردد که بیشتر از قبل مشتاق پذیرش مهمان باشید. علاوه بر این، از تمیز بودن و مرتب بودن خانه لذت می برید و همین لذت باعث می گردد که اشتیاق بیشتری برای تمیز نگه داشتن آن داشته باشید.

6. از فنگ شویی استفاده کنید

طرز فکر و فلسفه فنگ شویی شامل مرتب کردن وسایل و اشیا در خانه، محل کار و محیط اطراف است به نحوی که جهانی طبیعی پیرامون ما را به تعادل برساند. هدف اصلی آن این است که بین شما و محیط اطراف تان، آرامش و سکونی را برقرار کند.

در این شیوه، موقعیت فرماندهی اتاق، نقطه کانونی اتاق یا محلی است که بیشتر وقت خود را در آن اتاق می گذرانید. به اسم مثال، موقعیت فرماندهی اتاق نشیمن، کاناپه است، موقعیت فرماندهی آشپزخانه اجاق گاز است و موقعیت فرماندهی اتاق خواب، تختخواب است.

هدف این است که وسایل را در موقعیت فرماندهی، دورترین نقطه از درب در موقعیت مورب قرار دهید. این سه قسمت از خانه، نمایشی مهم از زندگی شماست. تختخواب نمادی از خود شما، میز کار نشانی از حرفه شما و اجاق گاز نشان دهنده ثروت و سبک تغذیه شما است.

حذف آشفتگی ها و بی نظمی های فکری

برای اینکه سلامت کلی روحی شما بهبود پیدا کند باید آشفتگی ها و بی نظمی های فکری را هم از خودتان دور کنید. برای این منظور، روش های زیر را در نظر بگیرید:

1. سم زدایی دیجیتال انجام دهید

برای مدتی از شبکه های اجتماعی فاصله بگیرید. نوتیفیکشن گوشی را خاموش کنید، اپلیکیشن های غیرضروری را حذف کنید و مدت زمان استفاده از کامپیوتر و تلویزیون را محدود کنید و کمتر به صفحات نمایش خیره شوید.

2. یک شبکه حمایتی قوی تشکیل دهید

دوستان و اعضای خانواده را که از شما حمایت می نمایند، نزدیک خود نگه دارید و رابطه خود را با آن ها قوی تر کنید. اگر کسی در اطراف شما وجود دارد که انرژی منفی زیادی می دهد و شما را ناامید و افسرده می نماید، قید رابطه با او را بزنید. روابط سمی، یکی از مهم ترین عوامل ایجاد آشفتگی های فکری هستند.

3. سبک زندگی سالم داشته باشید

هر روز ورزش کنید، از مصرف قند و مواد غذایی تولید شده اجتناب کنید، زیاد آب بنوشید، مصرف الکل و کافئین را محدود کنید و یک برنامه خواب منظم داشته باشید.

لذت بردن از خرید بدون افزودن به بی نظمی ها

بسیاری از افراد از خرید کردن لذت می برند و این کار به خاطر ترشح دوپامین، لذت و سرخوشی خاصی به افراد می دهد که همین مسئله باعث شده به اسم روشی برای درمان مسائل روحی مطرح گردد. اما گاهی اوقات خرید کردن باعث می گردد که چیزهایی به خانه اضافه کنیم که داشتن آن ها ضرورتی ندارد. در نهایت این وسایل وارد قفسه ها و کمدهای خانه می شوند و فقط به هم ریختگی ها و تجمع وسایل را بیشتر می نمایند.

به جای خرید کردن برای خودمان، می توانیم لذت خرید کردن را با خرید برای دیگران تجربه کنیم. مثلاً می توانید برای عزیزان خود هدیه بخرید یا برای یاری به خیریه ها و افراد احتیاجمند، وسایل لازم را بخرید. به این ترتیب هم لذت خرید را تجربه می کنید و هم خانه خود را بیش از حد شلوغ نمی کنید.

خرید کردن و هدیه دادن به دیگران، روابط اجتماعی و خانوادگی شما را هم تقویت می نماید. برای اینکه خودمان شاد و راضی باشیم، باید اطرافیان و عزیزانمان هم شاد باشند. با هدیه دادن می توانید این حس شادی را تقسیم کنید.

جمع بندی

جهانی امروز باعث آشفتگی ها و بی نظمی های زیادی در زندگی می گردد. هر روز برای خرید وسایل نو از طرف تبلیغات تحت فشار هستیم و هر روز تعداد شبکه های اجتماعی که در آن فعالیت می کنیم بیشتر می گردد. این آشفتگی ها، بی نظمی ها و نامرتب بودن فیزیکی و روحی، تأثیرات مخربی روی سلامت جسم و روح دارد. با نکاتی که بالاتر اسم کردیم می توانید زندگی آرام تری را تجربه کنید.

منبع: Verywellmind

banima.ir: مجله گردشگری و مسافرتی بانیما

chinaro.ir: مجله گردشگری چین، سفر به پکن، شانگهای هانگزو