تغذیه و سر درد(2 - بلاگ پو

تغذیه و سر درد(2

نویسنده: دکتر سیدضیاء الدین مظهری

آنالیز نقش تغذیه در سردرد و میگرن

در مقاله قبل، در مورد عوامل مؤثر در بروز سردردهای میگرنی صحبت کردیم. در این مقاله هم در مورد مواد غذایی مفید و مضر مرتبط با این دردها مطالبی را تقدیم می کنیم:

ارتباط حساسیت و آلرژی به شیر با برخی از سردردها و میگرن

الف- عدم تحمل قند شیر یا لاکتوز

اغلب شما همراهان فرهیخته و دانش دوست در قبال عدم تحمل لاکتوز موجود در شیر اطلاعات کافی و تجربه وافی در خود یا در وابستگان دور و نزدیک داشته اید و بیشترین عوارض ناشی از عدم تحمل به شیر را در دستگاه گوارش در قالب نفخ، اسهال، دل درد و دل پیچه، دل به هم خوردگی، حالت تهوع و سر و صدای به گوش رسیده از کانال گوارش در فکر خود دارید، اما به موازات عوارض نام برده شده ممکن است در تعدادی از مردم عوارض دیگری در سیستم های تنفسی به صورت تنگی نفس، آسم، تورم مخاط مجاری تنفسی و حالاتی نظیر ابتلا به زکام و یا در بافت پوست لکه های مختلف توأم با خارش و یا تغییراتی مثل برخورد گزنه با پوست پدیدار گردد، البته عوارض دیگری که به عدم تحمل قند یا لاکتوز شیر نسبت داده شده است، عبارت می باشند از: سردرد، میگرن، سرگیجه و اختلال در تمرکز حواس.

ب- عدم تحمل به پروتئین های مختلف شیر

قبل از پرداختن به تشریح پروتئین های مختلف شیر و خواص فیزیکی و شیمیایی آنها از شما درخواست می نمایم جدول عوارض و علائم بالینی حساسیت به پروتئین شیر را در صفحه بعد ملاحظه فرمایید:

انواع پروتئین های شیر گاو و نقش آنها در ایجاد حساسیت:

پروتئین های موجود در شیر گاو عبارت می باشند از: 1- آلفالاکتالبومین 2- بتالاکتوگلوبولین 3- کازئین 4- لیپوپروتئین

آلفالاکتالبومین و گلوبولین، پروتئین های حساس به حرارت هستند و در 70 درجه سانتیگراد حرارت تجزیه شده و خطر آلرژی زایی خود را از دست می دهند، لذا نوشیدن شیرهای استرلیزه شده و حرارت دیده برای افراد مبتلا به حساسیت مسئله ای ایجاد نمی نماید، اما این افراد با مصرف شیرهای دوشیده شده حرارت ندیده یا پاستوریزه شده(که فقط 30 ثانیه بین 72 تا 75 درجه سانتیگراد حرارت داده می شوند تا عملکرد ارگانیسم های بیماری زا را از بین ببرند) قادر به تجزیه آلفالاکتالبومین نیستند، بنابراین به افراد دارای زمینه آلرژی به پروتئین شیر توصیه می گردد شیر تازه و پاستوریزه را حتماً قبل از میل کردن بجوشانند، البته ماست تهیه شده به دلیل تأثیر روش های به کار برده شده جهت ماست بندی، پروتئین را چنان تغییر می دهد که دیگر حساسیت برانگیز نخواهد بود. در مورد تهیه پنیر هم گر چه شیر جوشانده نمی گردد، ولی در فرایند تهیه پنیر به وسیله جداسازی آب از لخته پنیر از محصول جدا می گردد.

حساسیت به کازئین شیر گاو

برخلاف پروتئین های پیش گفت، کازئین بسیار مقاوم به حرارت است و تا 120 درجه سانتیگراد حرارت بدون تغییر باقی می ماند و به وسیله مصرف شیر جوشیده یا ماست تهیه شده و پنیر، می تواند افراد مبتلا به حساسیت به این پروتئین را دچار بروز آلرژی نموده و یک یا چند عارضه مندرج در جدول ارائه شده(از جمله سردرد و میگرن) را به وجود آورد.

در اینگونه حساسیت ها بهتر است جهت ریشه یابی و تعیین نمودن نوع مواد غذایی ایجاد کننده سردرد و میگرن، چند روز از مصرف شیر و لبنیات به طور مطلق خودداری گردد و در صورت فروکش نمودن حمله های بیماری و سردرد جهت تأمین ترکیبات مفید و حیات بخش شیر، جایگزین مناسبی برگزیده گردد.

در قبال تعدیل و یا پیشگیری از حمله های میگرنی چه باید کرد؟

طی تجربیات به عمل آمده و پژوهش های مختلف صورت گرفته به وسیله پژوهشگران عالی مقام در دانشگاه های مختلف دنیا، به این باور رسیده اند که بسیاری از سردردها در اثر مصرف مواد غذایی به وجود می آیند و یا عوامل محیطی زمینه ساز سردردها و میگرن به وسیله مصرف برخی مواد غذایی در حد بسیار زیادی تشدید می شوند، لذا توصیه و تأکید می گردد به منظور پیشگیری از بروز و تعدیل میگرن از میل کردن مواد غذایی نام برده شده در زیر خودداری کنید:

1- مواد غذایی حاوی آمین(مثل خرمای تازه)، اکتوپامین(مثل مرکبات، آناناس، آبمیوه)، فنیل اتیل آمین(در شکلات)، تیرامین(در بسیاری از فرآورده های شیر و لبنیات مخصوصاً پنیرها و غذاهای دودی، انجیر، فندق و بادام زمینی)

2- مواد حاوی کافئین(قهوه، چای و انواع کوکاکولا)

3- مواد غذایی حاوی نیترات و نیتریت، انواع کالباس و سوسیس و غذاهای حاوی این فرآورده ها مثل ساندویچ، پیتزا، هات داگ و برگرها

اگر شما یا یکی از بستگان نزدیک، به سردردهای مزمن یا میگرن مبتلا هستید، بهتر است فهرستی از غذاهایی که در اثر مصرف آنها بر شدت، حدت یا دفعات ابتلا به سردردهای معمولی یا میگرنی افزوده می گردد، تهیه نمایید و با حذف و یا جایگزینی آنها با مواد غذایی دیگر، اثر تحریکی و تشدید بیماری را از خود دور سازید و به مدت 2 هفته این پرهیز را ادامه بدهید. اگر نتیجه بخش شد، برای همیشه آنها را با مواد مشابه بی ضررتر جایگزین سازید.

در نظر داشته باشید که اثر برخی از غذاهای مصرفی فوراً ظاهر نمی گردد. گاهی 24 ساعت بعد از میل کردن یا دیرتر، اثرات مواد میل شده می تواند بروز نموده و مشاهده گردد. اگر مایل باشید از دفعات حمله های سردرد خود بکاهید و شدت آن را کم نمایید، مواد غذایی ناسازگار را از برنامه غذایی روزمره خود حذف کنید.

مواد غذایی و مکمل های مفید برای پیشگیری و تعدیل سردردها:

الف- به مدت شش یا هفت هفته از کپسول های روغن ماهی فاقد متیل مرکوری استفاده نمایید.

ب- روغن های اشباع شده حیوانی و گیاهی را محدود و حذف نموده و به جای آن از روغن های مایع حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده استفاده فرمایید(غیر از روغن های جوانه ذرت و تخم آفتابگردان).

ج- زنجبیل تازه یا خشک شده و پودر شده به میزان یک سوم قاشق چایخوری را در آب حل نموده و چهار بار در روز به محض بروز اولین علائم شروع میگرن یا سردرد میل نمایید. به این ترتیب، نه تنها از شدت گرفتن درد جلوگیری خواهد شد، بلکه به رفع نمودن دل به هم خوردگی شروع شده و تبدیل آن به حال تهوع و عق زدن یاری می نماید، اما در مورد زنجبیل تازه که مدتی است در همه شهرهای عظیم عرضه می گردد و همه افرادی که حساسیت به این گیاه ندارند از آن به صورت چاشنی با سالاد یا خوراکی های مورد علاقه روزمره استفاده می کنند، باید گفت که این گیاه عملنمودهای مفیدی را در سیستم های مختلف بدن ما به انجام می رساند و به تعدیل و تسکین عوارض بیماری در افرادی که پیوسته دچار میگرن می شوند یاری می نماید.

یادآوری مجدد:

1- ضمن رعایت تعادل، تنوع و تناسب در تغذیه روزمره خود و رعایت تبعیت از ساعت بیولوژیکی بدن که با طلوع و غروب آفتاب عملنمودها را تنظیم می نماید و هورمون های خاصی را بعد از طلوع و غروب آفتاب برای فعل و انفعالات متفاوت فعال می سازد، کمتر به شب زنده داری و دیرتر از ساعت ده، یازده شب خوابیدن و عدم بیداری در صبحگاهان قبل طلوع آفتاب بپردازید. دیرتر از خواب برخاستن و حذف صبحانه و میان وعده روز و عدم تحرک پیش از ظهر، عوارض بی شماری را در زمان حال و آینده افراد رقم می زند.

2- با کشف ناسازگاری های احتمالی در بین مواد مصرفی روزمره خود، فعلاً در مورد گنجانیدن و مصرف مواد غذایی نام برده شده در زیر امساک نمایید:

الف- قندهای مصنوعی ساخارین یا آسپارتام و مواد غذایی و نوشیدنی ها و دسرهای حاوی این دو ماده.

ب- فرآورده های گوشتی حاوی نیترات و نیتریت مثل سوسیس و کالباس، همبرگرهای حاضری، ماهی و گوشت های دودی شده.

ج- نوشیدنی های حاوی کافئین مانند انواع نوشابه های خانواده کولا و قهوه.

د- دسرهای حاوی خامه، شکلات، قهوه، رنگ ها و قندهای مصنوعی.

ه- بادام زمینی، فندق و پنیرهای تخمیر شده حاوی تیرامین.

و- شیر، ماست و فرآورده های لبنی، مخصوصاً برای افرادی که زمینه حساسیت به یکی از ترکیبات شیر دارند.

ز- مرکبات مانند پرتقال، لیموترش یا لیموشیرین، گریپ فروت، آناناس، موز، آلوی سیاه، آبمیوه های حاضری، خرمای تازه، انجیر و کشمش.

ح- برخی از مواد گیاهی، لوبیای سفید، آواکادو.

ط- کلیه مواد غذایی و فرآورده های حاوی مونوسدیم گلوتامات، فنیل اتیل آمین، کافئین و غیره.

به موازات رعایت اصول پیش گفت در مصرف انواع مواد غذایی، باید به حذف و تعدیل عوامل غیرخوراکی ایجاد و تشدید کننده بیماری هم بذل توجه گردد و تا آنجایی که امکان دارد نسبت به حذف یا تعدیل آنها هم اقدام لازم به عمل آید. در انتها بحث امید و آرزو داریم که همیشه مسائل خواسته یا ناخواسته ای که در زندگی همه ما رخ می دهند، با صبر و شکیبایی و با انگشت تدبیر گگردده شوند.

مسئله ای نیست که آسان نگردد

مرد آن است که هراسان نگردد

منبع:دنیای تغذیه، شماره 101.

/ج

abanhome.com: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای گردشگری و تجاری و آموزشی | مجری مستقیم و کارگزار سفرهای بین المللی خارجی

منبع: راسخون