مدرسه های به گل نشسته - بلاگ پو

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، مدرسه تا کمر در گِل فرو رفته، البته بعد از 6 ماه دیگر اسمش گِل نیست، کوه خاک است که گُله به گُله داخل کلاس ها سر به فلک کشیده و آنها را شبیه یک رشته کوه به هم پیوسته نموده است. از دل کوه ها جا به جا میز معلم و کتابخانه و پایه نیمکت دانش آموزان زده بیرون. روی یکی، دو تا کوه هم نقشه جغرافیای خاک گرفته و کتاب درسی نصف ونیمه و دفتر دیکته ناتمامی پا در هوا خشک شده اند. پنجره ها هم رنگ خاک گرفته اند. از پشت آن می گردد برگ های تک درخت بید مدرسه که گل بهشان آویزان است، را دید. شاخه های سنگین در باد گرم لرستان به خود می پیچد و می تابد. تخته ها ولی هنوز سبزند و روی شان پر است از وعده و وعیدهایی که این شرکت و فلان گروه امدادرسانی و آن سازمان معروف دولتی نوشته اند و قول بازسازی و آماده سازی دوباره را داده اند .

دبستان سر در ندارد اما اهالی می گویند اسمش شهید رجایی است. بچه ها رد ماشین غریبه ما را می گیرند و خودشان را می رسانند. دسته دسته می آیند و می ایستند توی حیاط مخروبه ای که دیوار ندارد و حالا مرغ وخروس ها در لجن زار وسط آن می چرخند و به آشغال هایی که آب با خودش آورده، نوک می زنند. فکر نموده اند از اداره آموزش و پرورش آمده ایم تا کوه های خاک را از مدرسه شان بیرون بکشیم و ببریم بچسبانیم شان به دل کوه های زاگرس؛ درست از همان جا که آمده اند و روستا و مدرسه آنها را به این روز انداخته اند.

با لهجه غلیظ لری حرف می زنند، یکی شان می پرسد: اومدین مدرسه مون رو برای هفته دیگه که اول مهره درست کنین؟ با ما توی رشته کلاس های گِل گرفته مدرسه شان می چرخند و شرح می دهند کجا کلاس شان بوده و کجا نیمکت شان و.... همانند باستان شناس های قهار که زمین را به حفارها نشان می دهند تا اثری باارزش را از دل آن بیرون بکشند، به این نقطه و آن نقطه اشاره می نمایند و منتظرند تا میز و نیمکت شان را از زیر خاک دربیاوریم. وقتی می فهمند از آموزش و پرورش نیستیم، برق خوشحالی از چشمان شان می پرد و می روند.

بچه ها و غصه بی مدرسه ماندن

روستای بابازید، دومین روستا در جاده پلدختر به معمولان است؛ درست در حاشیه رودی که محلی ها به آن می گویند کشکان رود. روستا 3 مدرسه داشته، دبستان، هدایت و دبیرستان، حالا هم دارد اما تل خاک دل شان را پر نموده و کسی نبوده و نیست که خالی اش کند. آسیه کرم پور، مادر 2 تا از بچه ها که خانه اش کنار مدرسه است، می گوید: 2 تا مدرسه هدایت و دبیرستان قدیمی هستن، اما دبستان رو 6سال پیش ساختن، 2ماه بعد از سیل یه بار اومدن هر 3 تا مدرسه رو دیدن، هفته بعدشم کامیون آوردن یه مشت آهن و چیزای به دردنخور از داخلش کشیدن بیرون و بردن، دیگه هم نیومدن. هر 3تا مدرسه 120تا دانش آموز داشت، حتی از روستاهای اطراف هم واسه هدایت و دبیرستان می اومدن، اما حالا یه مدرسه هم نداریم.

بچه ها رفتند کنار کشکان که پرآب ولی بی صدا به سمت پایین دست می رود؛ اما سه چهارتاشان همچنان زل زده اند به ما، شاید به دنبال معجزه. در چشم های شان امید و نا امیدی و انتظار با هم رخنه نموده. به حرف های آسیه خانم گوش می دهند: گفتن این مدرسه ها دیگه فایده نداره چون کنار روده، ولی خب وسط روستا هم نیومدن مدرسه بسازن. حتی یه زمین تعیین نکردن که چهار تا آهن بریزن و یه پی بزنن که حداقل دل بچه هامون خوش بشه که سال جاری که نه، سال دیگه مدرسه دارن. خودمون خونه عالم روستا رو تمیز کردیم، فرشش رو شستیم که لااقل اول مهر معلم بیاد اینجا کارش رو شروع کنه تا بچه ها بیشتر از این از درس و مشق عقب نمونن. درس های پارسالشونم نصفه موند.

الناز خواهر یکی از بچه ها که از وسط حرف ها رسیده، کانکس بالای روستا را نشان مان می دهد. فقط همین کانکس رو 4-3 روز پیش آوردن و گذاشتن اونجا؛ کانکس خالی، نه نیمکت داره، نه تخته داره، نه بخاری داره و نه هیچ چیز دیگه. گفتن اونجا مدرسه هر 3 پایه هدایته. شما بگو میشه؟ اصلا معلم چطوری می تونه درس بده؟هی اعلام می کنین سال جاری هم بارون زیاده چرا یه بخاری نیاوردین بذارین؟

شیروانی دبستان شهید رجایی افتاده حاشیه کشکان رود، حالا بچه ها نشسته اند رویش و به رودخانه نگاه می نمایند. از شیطنت و بازی خبری نیست، گهگاهی فقط سنگ ریزه ای پرت می نمایند در دل رود. بچه هامون از غصه بی مدرسه ای، از غصه اینکه همه روستا پر از خاک و کثافته و خیلی از دوستاشون رفتن پلدختر و معمولان و دیگه بر نمی گردن، حالشون بده. روحیه همه شون ضعیف شده، خیلی هاشون بازی نمی کنن و بچگی یادشون رفته، بعضی هاشون هم از یازدهم فروردین که سیل اومد زبونشون گرفته و کم حرف شدن.

2 کانکس به جای مدرسه های 2 روستا

کمی پایین تر از روستای بابا زید، آن سمت جاده، روستای خرسدر واقع شده است که سیل یازدهم فروردین آن را کاملا شسته و برده. هیچ اثری از روستا جز یک تابلوی خاکی نیست. آنها که دست شان به دهان شان می رسیده، از روستای آبا و اجدادی دل کنده و به پلدختر یا معمولان رفته اند. حالا فقط 21خانوار مانده اند که در چادرهای هلال احمر، کنار خانه های نیمه تمامی که خودشان مشغول ساختنش هستند، زندگی می نمایند. ابوالفضل 12سال دارد. سال جاری می رود ششم ابتدایی. کنار دست پدرش مشغول بنایی است، از او آدرس مدرسه را که می پرسم، با دستش تنها ساختمان مخروبه حاشیه کشکان رود را نشانم می دهد. همون جاست، سیل توش رو پر از گل نموده. با هم از دره ای که بین روستا و کشکان رود درست شده، پایین می رویم. همانجایی که قبلا خانه های روستای خرسدر بوده و حالا دیگر هیچ اثری از آن نیست. از دیوار مدرسه زباله و تنه بزرگ درخت های از ریشه جدا شده آویزان است. ابوالفضل می دود توی مدرسه کوچک که هر 3کلاس اش شکم بزرگی از شن و ماسه درآورده اند. اینجا کلاس اول و دوم بود، بغلی اش سوم و چهارم، اینم کلاس ما پنجمی ها و ششمی ها. اینجا هم میز من و دوستم یزدان بود. قرار گذاشته بودیم سال جاری که رفتیم ششم، دوتایی بریم اون میز جلو، نزدیک معلم بشینیم... ابوالفضل با ترس از سیل تعریف می نماید، از آن روزی که آب یزدان را داشت می برد و یکی از اهالی که روی پشت بام ایستاده بود، دستش را گرفته و نجاتش داده بعد سیل دو هفته، دو، سه تامون می رفتیم مدرسه روستای کناری که خراب نشده بود، اما بچه ها نمیذاشتن توی کلاس ها بشینیم، می گفتن نیاین. اینجا مدرسه ماست. خانوم شما می دونی مدرسه ما رو کی می سازن؟ میشه از رئیس آموزش و پرورش بپرسین؟

مادر ابوالفضل با یک پارچ پلاستیکی قرمز بزرگ آب یخ می آید در مدرسه. می گوید کل روستا را جابه جا کردند و برده اند بالادست کشکان که از رودخانه دور باشند و همه ساختمان های مخروبه قدیمی که در حریم رودخانه تخریب شده بود، را با لودر کامل تخریب کردند به جز همین ساختمان مدرسه. تکلیف زمین همه اهالی رو روشن کردن ولی اصلا نگفتن مدرسه جدید کجا قراره ساخته بشه. فقط هفته پیش یه کانکس آوردن گذاشتن روستای تازه آباد که بالا دست ماست، درش رو هم قفل زدن. بچه هامون تو مدرسه قدیمی هم اذیت می شدن و از سرما دست شون یخ می زد، چه برسه توی کانکس که آهنه و زود سرد میشه.

به تازه آباد که می رسیم، عصر شده و اهالی دم در خانه هایشان نشسته اند، چند مرد هم زیر سایه کانکسی که ابوالفضل می گوید مدرسه جدید است، دور هم ایستاده و مشغول صحبت اند. 2 کانکس کنار هم واقع شده است که توی یکی شان خالی خالی است و آن یکی چند میز و نیمکت نو، اما خاک گرفته روی هم شلخته ریخته شده و رفته اند. سلیمه مادربزرگ فاطمه که فکر نموده ما نیکوکار هستیم، آمده پیشوازمان.می گوید که صبح معلم آمد یک قفل به در کانکس زد و رفت. خانوم برای بچه هامون کیف و دفتر و مداد نیاوردین؟ معلم شون گفته قراره یه خانم خیری بیاد براشون این وسیله ها رو بیاره، شما نیستین؟ بچه ها چشم شان به دست ما خشک شده و دورو برمان می چرخند، ابوالفضل که به آنها می گوید خبرنگاریم، هر6تایشان می روند. یکی از مردها می گوید که همین کانکس هم به زور پیگیری اهالی آوردن و گذاشتن اینجا. رفتیم پلدختر، گفتیم تکلیف مدرسه بچه های ما چی شد؟ 15روز بیشتر به مدرسه نمونده و شما هیچ کاری نکردین. دیروز عصر اینو آوردن و انداختنش اینجا و چارتا میز و جایگاه ریختن توش و رفتن. مسئولان حاضرن دو روز، فقط دو روز بچه هاشون رو بفرستن همچین جایی؟

بارون! تو قشنگی ولی...

2 لودر کوچک و بزرگ در حیاط مدرسه قدیمی شهید کلانتری چم مهر مشغول خاکبرداری اند. میز و نیمکت های گِل گرفته را کپه نموده اند در حیاط مدرسه بغلی؛ یعنی مدرسه شهدای چم مهر که هفته پیش کلیپش در فضای مجازی پخش شد. همان مدرسه که دانش آموزانش از رئیس جمهور خواسته بودند زنگ مهر سال جاری را آنجا کنار آنها و در مدرسه مخروبه شان به صدا در بیاورد. سیل کلاس ها را پر از شن و ماسه و سنگ های ریز و درشت کف رودخانه نموده، زمین به سقف رسیده و پنجره ها، آهن دورشان زنگ زده، روی شیشه های خاکی اش عنکبوت، هزار پا و جک و جانورهای دیگر راه می روند. اگر نبود پرچم ایران روی بام و چند شعار تربیتی روی دیوار بیرونی، نمی شد فهمید که اینجا مدرسه است. رضا شاهمرادی، رئیس آموزش وپرورش پلدختر میان حیاط 2مدرسه در رفت وآمد است و مدام به راننده لودر و مسئول نظافت مدرسه و چند کارگر دیگر دستور می دهد سریع تر کار نمایند. کلیپ اینترنتی، اگرچه نتوانسته رئیس جمهور را به چم مهر بکشاند اما حداقل باعث شده مسئول آموزش وپرورش شهرستان بیاید و از نزدیک، کار آماده سازی مدرسه این روستا را پیگیری کند. عصبانی است و می گوید: مدرسه شهدای چم مهر 8سال است خالی افتاده و حکم تخریبش را دارند و فیلمی که منتشر شد دروغ است. می گوید: مدرسه بغل یعنی همان شهید کلانتری تا هفته آینده درست می گردد و احتیاجی به پخش این کلیپ و درخواست از رئیس جمهور نبود. خانم نظافتچی مدرسه با دو دخترش افتاده اند به جان کلاس های خالی مدرسه متوسطه اول شهید کلانتری و کوشش می نمایند با جارو گردوغبارشان را تمیز نمایند. چند کارگر هم انتهای راهروی مدرسه باعجله مشغول درست کردن سیمان اند برای کف یکی از کلاس ها که انگار نشست نموده. اینجا هم نه میزی در کلاس ها هست و نه نیمکتی و کتابخانه ای. همه اتاق ها خالی اند و خاک آلود در گردوغباری که لودرها پس می فرستند داخل ساختمان مدرسه، غرق شده اند .

چم مهر جزو آخرین روستاهای حاشیه کشکان رود است، روستایی که سیل فروردین همه آن را تخریب کرد. مدرسه ابتدایی روستا را که ابتدای چم مهر بوده کلا آب برده، مدرسه شهدای چم مهر هم به گفته شاهمرادی، رئیس آموزش وپرورش پلدختر، تخریبی است. می ماند مدرسه شهید کلانتری و خلیل طهماسبی که وسط روستاست. مدارس کوچکی که به گفته شاهمرادی، 56دانش آموز ابتدایی و 32دانش آموز متوسطه اول باید در آن درس بخوانند. او که آفتاب داغ کلافه اش نموده و تنهایی بین این حجم کار انباشته، این طرف و آن طرف می دود، می گوید: برای جبران مدرسه ابتدایی تخریب شده می خواهیم نوبت دوم مدرسه شهیدکلانتری را هم به تعدادی از بچه های ابتدایی بالادست روستا اختصاص دهیم. او چندبار تأکید می نماید که مدرسه طهماسبی که در وسط روستاست، آماده شده و این یکی مدرسه هم تا دوشنبه آماده می گردد.

با پژمان که کلاس دوم ابتدایی است و پدرش، به سمت مدرسه طهماسبی - که رئیس آموزش و پرورش پلدختر تأکید دارد حتما آن را ببینیم - می رویم. پژمان جلوتر از ما می دود توی کوچه بلند و باریکی که به مدرسه می رسد، فاضلاب چند خانه روستا، کل کوچه را گرفته و بوی تعفن اش همه جا را برداشته، پژمان خودش را باریک می نماید تا پایش توی گندآب نرود. در مدرسه بسته است و شخصی که از پلدختر به سفارش شاهمرادی کلید آورده، در را باز می نماید. حیاط و ساختمان مدرسه تمیز است اما توی کلاس ها مثل مدرسه های دیگری که دیدیم خالی خالی است. کلیددار می گوید: قرار است همین روزها از طرف آموزش و پرورش برای مدرسه میز و نیمکت و تخته بیاورند. کلاس ها با آن پنجره های کوتاه غبارگرفته، اصلا شبیه مدرسه های ابتدایی رنگارنگ و خوش بر و روی شهری نیست. پژمان دست پدر جوانش را محکم گرفته و همینطور به در و دیوار خالی مدرسه با تعجب نگاه می نماید. تلویزیون دائم فیلمِ باز شدن مدرسه ها و بچه هایی که لباس فرم تمیز پوشیدن و میرن مدرسه های شیک و قشنگ رو نشون میده. از این مدرسه ها که حیاطش زمین چمن داره و دیوار کلاس هایش پر از نقاشی و کار دستیه. دیروز پژمان می گفت بابا چرا مدرسه ما اینطوری نیست؟ منم دوست دارم از این عکسا که اول مهر بچه ها با روپوش قشنگ تو مدرسه شون می گیرن، داشته باشم. چی بگم به بچه؟ ای کاش به جای این همه بریز و بپاش تو شهرها، کمی به مدارس بچه های ما توی روستاها هم می رسیدن. والا قبل سیل هم مدرسه های بچه هامون چیزی نداشت، الان که دیگه صد پله بدتر. 6 ماه گذشته، تازه اومدن ببینن چه خبره؟

علی که همکلاسی پژمان است، توی حیاط خالی و کوچک مدرسه می دود. آبخوری مدرسه را نشان می دهد که شیر آب ندارد و از مدرسه بیرون می زند، به کوچه که می رسد سر آستینش را می گیرد روی بینی و دهانش و با احتیاط از کنار دیوار می رود. روی دیوار پشت مدرسه با اسپری بزرگ نوشته بارون قشنگی ولی...

دیوارهای نم آلود و پنجره های غبارگرفته

از روستای زورانتل که نزدیک به معمولان است، جز چند خانه نم دار و تعدادی ساختمان ویران لب رود، چیزی باقی نمانده. همه جای روستا، باغ های انجیری است که به خاطر سیل پر از لجن شده و انجیرشان شته زده. تنها ساخت وساز روستا، مسجدی است که دهیار و چند کارگر مشغول دیوارکشی آن هستند و 3 خانه که فقط پی اش را ریخته اند و به خاطر مسائل اقتصادی رهایش نموده اند. مدرسه دونوبته شهید خدا مراد عادلی و شهید سردار کرومند که تا کشکان رود خیلی فاصله دارد، جزو اندک ساختمان هایی است که چون روی بلندی قرار گرفته، سیل آسیب زیادی به آن نرسانده. تنها مدرسه ای که در این دو روز روستاگردی مان در مناطق سیل زده باز است و بنر کهنه و قدیمی تبریک شروع سال تحصیلی را دم در ورودی اش نصب نموده اند. مرد میانسال داخل مدرسه می گوید که مدیر آنجاست. مدرسه لوازم اولیه مثل میز و نیمکت و تخته را دارد، اما رنگ و روی کلاس ها و راهروی آن، از 6 ماه تعطیلی حکایت می نماید. هنوز 5روز به اول مهر مونده، درستش می کنیم. مدیر فقط به همین جمله اکتفا می نماید. ساختمان مدرسه قدیمی است، روی سردرش نوشته شده: تاسیس1373. از آجرهای سیل زده اش بوی نم بیرون می زند. مادر احمد که سال جاری سوم می رود، می ترسد دیوار نم کشیده کلاس بریزد روی سر بچه اش. سیل کم داغ نگذاشت روی دلمون، می ترسم این دیوارا خراب شه رو سر بچه هامون. ندیدم کسی بیاد یه نگاهی به ساختمونش بکنه. نگرانیم بفرستیم شون مدرسه. احمد دارد امتداد خط گچی را که اوستا بنّا، گرداگرد حیاط خانه شان برای دیوارکشی دوباره کشیده، با بیل و کلنگ می نماید. وقتی می پرسم دوست داری بری مدرسه یا نه؟ یک لبخند تمسخرآمیز روی صورتش نقش می بندد و می گوید نه.

مهاجرت به امید کارگری...

اَفرینه در جهت پلدختر به معمولان، آخرین روستاست. وارد روستا که می شویم آبشار زیبای چولهول جلوی چشم مان نمایان می گردد. پشت به زاگرس و پر سروصدا از ارتفاع نزدیک به 10متر می ریزد داخل رودخانه و به تازه واردها خوشامد می گوید. هر دو مدرسه افرینه در حاشیه همین رود و نزدیک آبشارند. جاده ارتباطی افرینه هنوز کامل بازسازی نشده و پل تاریخی ای که روی رود است را آسفالت ننموده اند. ماشین ها که رد می شوند، گردوخاک غلیظی از روی آن بلند می گردد .

دبستان روستا باز است، مدیر و هر دو معاونش هم آنجا هستند. مدرسه سالم است و بچه های خود روستا مشغول جابه جا کردن میز و نیمکت ها و تمیز کردن کلاس ها هستند. اما دبیرستان روستا که فاطمه زهرا(س) نام دارد، هنوز بسته است و امروز (4روز قبل از اول مهر) برای بازسازی دیوار فرو ریخته پایین آن- که چسبیده به رودخانه است - 2کارگر فرستاده اند. معاون مدرسه می گوید: بعید است دیوار به این زودی درست گردد و ممکن است تا هفته دوم مهر هم کار طول بکشد. تقصیر ما نیست. بهمون بودجه ندادن وگرنه ما از اول شهریور هر روز میایم مدرسه. او می گوید خیلی از مردم افرینه آمده اند پرونده بچه های شان را گرفته و رفته اند معمولان یا پلدختر. چون کشاورزی و دامداری شان نابود شده و دیگر نمی توانستند در روستا کار نمایند. اینا از شکم سیری نرفتن شهر، از سرفقر و نداری از افرینه رفتن، به امید کارگری میرن شهر ولی خیلی هاشون چون درآمدشون کم میشه و هزینه هاشون زیاد، نمی تونن بچه هاشون رو بفرستن مدرسه. خانم حیدری نگران دانش آموزانش است. او امروز هم پرونده یکی را تحویل داده. خانواده ها پول لباس بچه هاشون رو هم ندارن چه برسه به پول کتاب و دفتر. ما معلما خودمون پول می ذاریم رو هم و هزینه ثبت نام کتاباشون رو میدیم. ولی مگه چقدر حقوقمونه که چیزای دیگه هم براشون بخریم. فقر واقعا داره به درس و مشق این بچه ها آسیب می زنه. معاون مدرسه کنار رودخانه گریه اش می گیرد. سیل فروردین بدبختی آورده روی بدبختی دانش آموزانش و او نمی داند مشکل کدام یک از آنها را حل نماید. کشکان رود می خروشد و می رود که بریزد به کرخه. پسرها و دخترهای کوچک مدرسه افرینه با آب و تاب زیاد از اخبار هواشناسی که چند شب پیش گفته سال جاری بارش ها خیلی بیشتر است، حرف می زنند و توی چشم هایشان ترس لانه می نماید. پسرهای کوچک با هم میز و نیمکت های کلاسشان را مرتب می نمایند و دخترها رویشان را دستمال می کشند. سمیرا با عجله رفته از خانه یک دفتر، یک مداد سیاه و یک مداد قرمز آورده، می دهد دست من. خانوم می گردد این را بدهید به یکی از بچه های چم مهر، شنیدم آنجا سیل همه وسایل مدرسه شان را خراب نموده است.

مکث

رئیس آموزش و پرورش استان لرستان: مدارس سیل زده را بازسازی می کنیم

رضا زینی وند، رئیس آموزش و پرورش استان لرستان درباره آخرین وضعیت مدارس مناطق سیل زده این استان برای همشهری شرح داد: 130مدرسه ما به طور کامل تخریب شده اند، 310مدرسه هم آسیب جدی دیدند و تجهیزات 179مدرسه هم از بین رفته است. او به روند بازسازی این مدارس اشاره نمود و گفت: در همایش خیرین مدرسه ساز کل کشور که نهم اردیبهشت سال جاری برگزار گردید، نیکوکاران 214میلیارد تومان برای ساخت وساز مدارس کل کشور تعهد کردند که 90میلیارد آن به بازسازی و تجهیز مدارس استان لرستان اختصاص یافت. علاوه بر آن هم 30میلیارد تومان از اعتبارات ملی نوسازی دولت به این امر اختصاص داد و 57میلیارد تومان هم خود استان برای طرح ها و پروژه های نیمه تمام روی آن گذاشت. او ادامه داد: هدف ما این بود که اگر نتوانیم مدرسه ای را برای ابتدای مهر ماه آماده بکنیم حداقل پروژه های نیمه تمام را به انتها برسانیم. 2 یا 3 پروژه نیمه تمام در پلدختر و معمولان داشتیم که ظرفیت خوبی هم دارند که اعتبار خوبی به آنها اختصاص دادیم و تقریبا رو به اتمام هستند.

زینی وند گفت: از 310مدرسه آسیب دیده تاکنون نزدیک به 300مدرسه را تعمیر و بازسازی نموده ایم که آماده بهره برداری هستند. بقیه هم تا انتها شهریور تمام می گردد و تحویل می دهیم، اما چون این پروژه ها احتیاج به آزمایش خاک، انعقاد قرارداد و آماده شدن نقشه دارد، زمان بر است. البته با بعضی پیمانکاران بعد از سیل قرارداد بستیم که در حال اجرا کار هستند و ظرف یکی، دوماه دیگر تحویل می دهند و بعضی هم بیستم شهریور قراردادشان منعقد شده و کارشان را شروع نموده اند.

منبع:همشهری

بازگشت به صفحه رسانهها

dorezamin.com: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

chinaro.ir: چین: سفر به کشور پهناور و باستانی، پکن، شانگهای ،گوانجو و هانگزو

asiaro.ir: آسیا رو: سفر به آسیا، جنوب شرقی آسیا، آسای مرکزی و خاورمیانه