پستی، اینترنتی یا سنتی؛ انتخابات ریاست جمهوری 1400 چگونه برگزار می گردد؟
به گزارش بلاگ پو، باید منتظر ماند و دید خرداد 1400 وبرگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کنار زندگی به سبک کرونا نهایتا چه تمهیدات و نوآوری ها یی را از سوی نهاد های اجرایی و نظارتی به دنبال خواهد داشت.
گروه سیاسی خبرنگاران، زهرا مهران راد؛ کرونا ویروس موجود شاخداری که این روز ها در آستانه تولد یکسالگی خود واقع شده است و با تمام کوچکی خود توانست تغییرات بزرگی درسبک زندگی ها ایجاد کند ویروسی که اجتماعات در سراسر دنیا به سوی انفعالات برد و بسیاری از شغل ها به سمت آنلان شدن صاحبانشان رفتند و آن دسته که امکان این تغییر بستر را نداشت؛ آمار بیکاری را بالا بردند و به این ترتیب دنیا در حال دست وپنجه نرم کردن با بحران های مالی در کنار بحران سلامت شد.
محدودیت های بیش از اندازه، بیکاری افراد، مسائل مالی و ترس از آینده سبب شد تا افراد شیوه جدیدی از زندگی را به سبک کرونایی تجربه نمایند. تعدادی پیروز شدند و توانستند این بحران زندگی را پشت سر بگذارند و به فرایند طبیعی زندگی خود ادامه دهند، اما عده ای هنوز با شیوه جدید زندگی و محدودیت هایی که در جهت شیوع ویروس کرونا وجود دارد، هماهنگ نشدند.
*روبروه کرونا این بار در برابر دموکراسی و سیاست
ویروسی که با چشم غیر مصلح قابل رویت نیست، اما سایه سنگینی دارد به حدی که دولت ها را حتی برای برگزاری بزرگترین میتینگ های سیاسی خود در دنیا از جمله برگزاری انتخابات با چالش های جدی روبرو نموده است و به بیان دیگر توانست بر سیاست و دموکراسی در کشور ها نیز تاثیرگذار باشد.
دراین بین کشور ها سیاست های مختلفی در روبروه دموکراسی و کرونا اتخاذ کردند. بعضی کشور ها مانند سریلانکا و میانمار انتخابات را برگزار نموده اند در حالی که مثلا هنگ کنگ اعلام نموده که انتخابات شورای قانونگذاری (مجلس) را به مدت یک سال به تعویق می اندازد.
* دو سوم کشور هایی که قرار بوده در سال 2020 انتخابات برگزار نمایند تصمیم به تعویق انتخابات گرفتند
نگرانی ها برای سلامتی و ایمنی یکی از عوامل اصلی در تصمیم گیری درباره برگزاری انتخابات یا به تعویق انداختن آن در زمان شیوع کرونا است. همانطور که گزارش دنیای موسسه اینترنشنال ایدیا International ADEA درباره تاثیر کرونا بر انتخابات نشان می دهد، دو سوم کشور هایی که قرار بوده در سال 2020 انتخابات برگزار نمایند، تصمیم به تعویق انتخابات گرفتند. از میان بیش از 50 کشوری که تصمیم به برگزاری انتخابات در شرایط کرونا گرفتند، 9 کشور در آسیا هستند.
موسسه اینترنشنال ایدیا برآورد کرد که شیوع بیماری سه نوع محدودیت مهم برای انتخابات ایجاد می نماید: محدودیت بر آزادی تردد و تجمع، خطرات مرتبط با سلامتی برای رای دهندگان و مسئولان برگزاری و پیچیدگی ها و تاخیر های عملیاتی. در همین ارتباط چالش هایی درباره اعتبار انتخابات در شرایط کرونا وجود دارد که باید به آن ها رسیدگی گردد. این چالش ها شامل مواردی از جمله محدودیت در کارزار انتخاباتی، موانع بر سر راه شفافیت فرایند انتخابات و ریسک برای مشروعیت نتیجه انتخابات می گردد. با توجه به الزامات فاصله گذاری اجتماعی در دوره شیوع بیماری، کارزار های انتخاباتی مانند گذشته قابل برگزاری نیست.
در این جهت کشور های برگزار نماینده انتخابات تغییر در شیوه سنتی را در دستور کار خود قرار دادند؛ مثلادولت مغولستان با تصویب مقرراتی اجرای تجمعات به شکل آنلاین را تشویق کرد. در شرایطی که برگزاری آنلاین امکان پذیر نباشد نیز مقرراتی مانند فاصله گذاری ایمن، چک کردن دمای بدن، تهویه هوای مناسب، ضد عفونی کردن محیط و الزام ماسک زدن مورد توجه قرار داشت.
در مغولستان در زمان انتخابات شمار موارد ابتلا به کرونا خیلی زیاد نبود و چنین حوزه های رای گیری خاص ایجاد نشد، اما پروتکل های خاصی برای برخورد با افراد دارای علائم کرونا در حوزه های رای گیری برقرار کرد که مطابق آن چنین افرادی به محض ورود به حوزه رای گیری قرنطینه می شدند. مالزی وسنگاپور هم تقریبا رویکرد مشابهی در پیش گرفتند.
کره جنوبی، اما در این زمینه نمونه ای بر جا گذاشت و حوزه های رای گیری خاصی برای بیماران کرونایی ایجاد کرد که مسئولان در آنجا تدابیر بهداشتی شدیدتری اجرا کردند.
* انتخابات ریاست جمهوری 1400 از جمله انتخابات های متولد کووید 19 خواهد بود
ایران نیز از جمله کشور هایی است که از قاعده دموکراسی در سایه کرونا مستثنی نیست؛ بر همین اساس انتخابات مجلس یازدهم را در روز های اول شیوع کرونا در کشوریعنی قبل از موج همه گیری و موارد ابتلای بالا به همان شیوه سنتی در 2 اسفند 98 برگزار کرد؛ اما انتخابات بعدی یعنی انتخابات ریاست جمهوری در خرداد 1400 طبیعتا از جمله انتخابات های متولد کووید 19 خواهد بود که نهاد های مجری و نظارتی برگزاری انتخابات در ایران از جمله وزارت کشور و شورای نگهبان باید تمهیداتی نو در خصوص برگزاری آن داشته باشند.
* جلسات مستمر در خصوص الکترونیکی شدن انتخابات با شورای نگهبان در حال برگزاری است
در این خصوص؛ موضوع برگزاری انتخابات الکترونیک که مدتهاست از سوی وزارت کشوردر دولتهای مختلف مطرح شده و در حال پیگیری از طرف شورای نگهبان است مجددا جان تازه ای گرفت و با جدیت بیشتری برسرزبان ها افتاد، امیر شجاعان، رئیس مرکز توسعه دولت الکترونیک فناوری اطلاعات و آمار وزارت کشور به خبرنگار سیاسی خبرنگاران در خصوص برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال 1400 به صورت الکترونیک گفت: جلسات با موضوع برگزاری انتخابات الکترونیک به صورت دائم با کارشناسان شورای نگهبان در حال برگزاری است.
وی ادامه داد: دوستان ما در شورای نگهبان در خصوص بعضی موضوعات، نظرات یا ابهاماتی داشته اند که ما در حال ارائه ادله و رایزنی در این خصوص هستیم و منتظر پاسخ نهایی از سوی کارشناسان شورای نگهبان خواهیم بود.
شجاعان جلسات برگزار شده با کارشناسان شورای نگهبان را مثبت و رو به جلو ارزیابی و ابراز امیدواری کرد که وزارت کشور و شورای نگهبان در این خصوص به نقطه قابل قبولی برسند.
بیشتر بخوانید؛
شجاعان: جلسات مستمر در خصوص الکترونیکی شدن انتخابات با شورای نگهبان / منتظر تأیید فنی هستیم
*برای برگزاری انتخابات به صورت پستی منتظر نظر شورای نگهبان هستیم
وی همچنین در مصاحبهی دیگری در پاسخ به خبرنگار ما در خصوص احتمال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به صورت اینترنتی مخاطرات این نوع انتخابات را بالا ارزیابی کرد و اضافه نمود: به دلیل مخاطراتی که برگزاری انتخابات به روش ریموت موتینگ یا انتخابات از راه دور وجود دارد ما هم مثل همه کشور ها به دنبال آن نخواهیم رفت.
شجاعان یکی دیگر از گزینه های مدنظر برای برگزاری انتخابات در خرداد 1400 به منظور جلوگیری از گسترش اپیدمی کرونا را برگزاری انتخابات به شکل پستی دانست و گفت: یکی از گزینه های مدنظر برگزاری انتخابات به شکل پستی است که منتظریم ببینیم در این خصوص با شورای نگهبان به چه نتایجی خواهیم رسید.
بییشتر بخوانید؛
احتمال جایگزینی کارت الکترونیکی به جای تعرفه کاغذی در انتخابات 1400 / آیا انتخابات ریاست جمهوری پستی برگزار می گردد؟
*طرح یا پیشنهادات دولت برای چگونگی برگزاری انتخابات باسد ه تصویب مجلس برسد
از سوی دیگر خبرنگار پارلمانی خبرنگاران با طرح سوال احتمال برگزار انتخابات به صورت پستی در انتخابات 1400 این بار به سراغ عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان رفت.
سخنگوی شورای نگهبان هم البته موافق وزارت کشور و موضوع برگزاری انتخابات به صورت غیر حضوری است. وی در این مصاحبه به کوشش های شورای نگهبان برای برگزاری انتخابات به صورت الکترونیک اشاره نموده و یاد آورشده است که: شورای نگهبان سالیان متمادی به دنبال الکترونیکی کردن انتخابات ها در کشور بوده و هست و حتی تمام سعی و کوششش را انجام داده است تا به وزارت کشور یاری کند که انتخابات ها به صورت الکترونیکی برگزار گردد. اما باید اشاره نمود که زیرساخت های اساسی این کار باید در کشور ایجاد گردد.
کدخدایی معتقد است: نحوه اخذ رای احتیاجمند قانون هست یعنی اگر قرار باشد اقدامی صورت بگیرد باید قانون انتخابات اصلاح یا قانون جدیدی وضع گردد یعنی اگر وزارت کشور و دولت پیشنهاد هایی برای چگونگی اخذ رای داشته باشند باید این پیشنهادات در قالب لایحه یا طرح در مجلس ارائه گردد تا به قانون تبدیل گردد.
بیشتر بخوانید؛
رأی پستی باید در مجلس به قانون تبدیل گردد / شورای نگهبان از روش های اخذ رای متفاوت استقبال می نماید
*برگزاری انتخابات به صورت پستی احتیاج به قانونی شدن و تصویب مجلس شورای اسلامی دارد
از سوی دیگر این هادی طحان نظیف، است یک عضو حقوقدان شورای نگهبان که بیشتر از سایراعضا پایه مصاحبه با رسانه هاست او نیز به خبرنگار پارلمانی دانشجو گفته است که اگر شرایط کرونایی در کشور ادامه دار باشد، باید هم مجریان و هم ناظرین انتخابات به فکر راه حل هایی باشند تا تضمین نماینده سلامت مردم در چنین شرایطی باشد.
وی درخصوص نظر شورای نگهبان در خصوص برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به صورت پستی نیز گفت: چنین اقدامی در ایالات متحده آمریکا صورت گرفت که اکنون به نقاط ضعف و قوت ورود نمی کنم، اما بالاخره یک اقدامی در روبروه با شرایط کرونایی بود و اگر در ایران بخواهد چنین راه حلی حتی برای یک بار در کشور اجرا گردد باید به صورت یک قانون در مجلس مصوب گردد.
بیشتر بخوانید؛
قانون فعلی انتخابات بر اساس رای دستی تنظیم شده است / برای اخذ آرا به صورت پستی باید قانون اصلاح گرددموضوع برگزاری انتخابات در سایه ویروس منحوس کرونا به اندازه ای مهم است که مسئولین ذیربط اعم از نهاد های اجرایی و نظارتی برآن شدند تا از نظر نخبگان علمی، سیاسی و دانشجویان در زمینه برگزاری هرچه بهتر انتخابات 1400 بهره بگیرند.
* فراخوان وزارت کشور درباره شیوه برگزاری انتخابات در شرایط کرونا
به همین دلیل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت کشور با توجه به برگزاری انتخابات مهم در خرداد 1400، در فراخوانی از دانشگاهیان، فعالان سیاسی، حزبی و رسانه ای دعوت کرد تا دیدگاه ها و پیشنهاد های خود را در ارتباط با تمهیدات حقوقی و اجرایی برگزاری انتخابات 1400 در شرایط شیوع ویروس کرونا ارائه نمایند.
در متن این فراخوان آمده است: آنالیز نقاط ضعف و قوت تجربه های موجود، نشان می دهد، استفاده از روش های جدید در برگزاری انتخابات، حتی می تواند تحولات مثبتی را در مشارکت سیاسی و نحوه حضور مردم در انتخابات فراهم سازد.
* برگزاری رقابت علمی ایده نگاری بحران کرونا و مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری 1400
از سوی دیگر پایگاه اطلاع رسانی شوری نگهبان نیز طی اطلاعیه ای خبر از رقابت علمی ایده نگاری بحران کرونا و مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری 1400داد و اعلام نمود به همت پژوهشکده شورای نگهبان و با همکاری بنیاد ملی نخبگان و مراکز علمی و پژوهشی کشور رقابتی علمی با موضوع ایده های نو برای برگزاری انتخابات 1400 برگزار خواهد شد
در این رقابت کوشش می گردد تا راه حل های ممانعت از تاثیر کرونا در مشارکت انتخابات ریاست جمهوری مورد ارزیابی قرار گیرد.
محور های اصلی و مشترک فراخوان هردو نهاد اجرایی و نظارتی یعنی وزارت کشور و شورای نگهبان شامل:
- ظرفیت های حقوقی انتخاباتی کشور برای برگزاری انتخابات در شرایط همه گیری کرونا
- تحول در شیوه ثبت نام داوطلبان انتخابات برای برگزاری انتخابات در شرایط همه گیری کرونا
- فرصت ها و چالش های برگزاری الکترونیک انتخابات در شرایط همه گیری کرونا
- تحول در رویکرد ها و روش های تبلیغات انتخابات برای رعایت پروتکل های مقابله کرونا
- سازوکار های مؤثر در افزایش مشارکت در انتخابات در شرایط همه گیری کرونا
- تحول در شیوه های اخذ آراء (رای گیری) و شمارش آرای انتخابات در شرایط همه گیری کرونا
- تحول در رویکرد ها و شیوه های بازرسی انتخابات در شرایط همه گیری کرونا بود.
به هرحال موضوع برگزاری انتخابات در شرایط بحران اپیدمی کرونا از اهمیت بالایی برخوردار است و دولت ها به دنبال ان هستند که سایه سنگین این بحران را در برگزاری انتخابات های خود به حداقل برسانند، جمهوری اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. حال باید منتظر ماند و دید خرداد 1400 وبرگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کنار زندگی به سبک کرونا نهایتا چه تمهیدات و نوآوری هایی را از سوی نهاد های اجرایی و نظارتی به دنبال خواهد داشت تا از یک سو سلامت جسم و جان مردم به خطر نیفتد و از سوی دیگر به اقتدار دموکراسی در کشور لطمه ای وارد نگردد و مهمتر از همه حضور حداکثری و استقبال مردم کرونا زده نگردد.
منبع: خبرگزاری دانشجو