موفقیت در افزایش عملکرد گیاهان استویا
به گزارش بلاگ پو، محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی پیروز به افزایش فراوری برگ و ترکیبات شیرین کننده موجود در برگ گیاه استویا شدند که منبعی طبیعی برای فراوری شیرین کننده های جایگزین قند و شکر است.
به گزارش خبرگزاری مالی ایران به نقل از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر فواد مرادی عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری طرح گفت: منشا شیرینی برگ های استویا، وجود موادی موسوم به استویوزاید و ربودیوزاید آ است که شیرین نمایندگی آنها 200 تا 300 برابر شکر است و در عین حال بدون کالری بوده و مضرات قند و شکر را ندارند.
وی با اشاره به شیوع بالای دیابت در ایران اعلام نمود: ترکیبات گیاه استویا جایگزین مناسبی برای قند و شیرین نماینده های قندی در مبتلایان به دیابت و دیگر افراد دارای رژیم های بدون قند است.
مرادی با بیان این که گیاه استویا، بومی پاراگوئه و برزیل است و در گذشته های دور توسط بومیان این کشورها برای مصارف دارویی و شیرین کردن غذا استفاده می شده است، گفت: این گیاه پس از کشف توسط دانشمندان به اروپا و آسیا نیز منتقل شد. با این حال در سال های اخیر پیروز ترین کشور در کشت گیاه استویا کشور چین است که با دارا بودن کارخانه های پیشرفته سالانه مقدار زیادی شیرین نماینده استویا را خالص سازی می نمایند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که از سال 1395 تحقیقات در زمینه بهبود عملکرد و کیفیت این گیاه را در پژوهشگاه رهبری می نماید گفت: از مهمترین اهداف تحقیقات ما، افزایش فراوری برگ و افزایش شیرین نماینده های موجود در برگها است.
وی توضیح داد: سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) از سال 2008 مصرف شیرین نماینده های گیاه استویا را تایید نموده و بر این اساس این ترکیبات طبیعی، مکمل مناسبی برای چغندر قند و نیشکر محسوب شده و میتواند از لحاظ مالی، پزشکی و صنعتی، صرفه بسیار زیادی برای کشور داشته باشد.
مرادی با بیان این که مناطق گرم و دارای آب کافی مستعد کشت استویا هستند و لذا در ایران هم امکان کشت آن در سطح وسیع وجود دارد، توضیح داد: در حال حاضر استان های فارس، گیلان و گلستان بیشترین کشت استویا را به خود اختصاص داده اند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی درباره اهمیت تحقیقات اجرا شده برای افزایش فراوری ترکیبات شیرین نماینده استویا گفت: میزان ترکیبات شیرین نماینده ربودیوزاید و استویوزاید در ارقام استویا موجود در ایران تنها حدود 1-3 و 2-4 درصد است به طوری که اساسا مزه تلخی دارند.
وی گفت: از همین رو در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، با یاری راهکارهای نوین فیزولوژیک مانند استفاده از تنظیم نماینده های رشد طبیعی و تکنیک های نوآورانه دیگر پیروز به تغییر جهت فراوری و راهنمایی متابولیت های ثانویه حدواسط و غیر ضروری به سمت فراوری شیرین نماینده های هدف شده ایم به طوری که توانستیم میزان فراوری ربودیوزاید آ را به حدود 9 درصد و استویزاید کل گیاه را به 12 درصد افزایش دهیم. علاوه بر این، عملکرد برگ این گیاه به بیش از پنج تن در هکتار افزایش داده شد.
مرادی تاکید نمود: در پژوهش هایی که با راهنمایی وی و با همکاری دو تن از دانشجویان دکتری (نصیبه توکلی و حوریه توکلی) صورت گرفته غلظت و زمان مناسب استفاده از تنظیم نماینده های رشد طبیعی بدست آمد.
وی اعلام نمود: استخراج شیرین نماینده ها در چند مرحله انجام می گردد و از آنجا که این شیرین نماینده ها مصرف غذایی دارند طی استخراج آن ها به هیچ عنوان از مواد مضر استفاده نمی گردد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اضافه نمود: یکی دیگر از عوامل مهم افزایش هزینه فراوری این گیاه، استفاده از روش های کشت بافت و قلمه زدن در سطح وسیع است که با توجه به مسائل موجود در بذر آن تا به امروز در بیشتر مناطق از روش کشت بافت استفاده شده است. طی تحقیقات صورت گرفته در پژوهشگاه به دستاوردهای خوبی در زمینه افزایش توانایی جوانه زنی و استقرار بذر رسیده ایم که می تواند هزینه فراوری گیاه استویا را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
به گفته وی با توجه به پر سود بودن گیاه استویا به کار گیری هر روشی که بتواند حتی یک درصد میزان شیرین نماینده ها را افزایش دهد می تواند تاثیر بسزایی در درآمد کشاورزان و بهره وری فراوری در کارخانه داشته باشد.
مرادی درباره میزان استویای قابل برداشت در طول سال گفت: استویا، گیاهی چند ساله و حساس به سرماست و تعداد برداشت و چین بستگی به دمای منطقه دارد. هر چقدر منطقه در مدت زمان طولانی تری گرم باشد تعداد چین افزایش می یابد. در مناطقی با زمستان ملایم تا پنج سال گیاه در زمین باقی می ماند.
منبع: اقتصاد ایرانpariha.com: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.