چین هنوز هم کارخانه دنیا است - بلاگ پو

اما امسال به دلیل همه گیری ویروس کرونا، نمایشگاه کانتون به صورت کاملاً آنلاین برگزار گردید و در روز 24 ژوئیه (چهارم تیرماه) پس از 10 روز به کار خود سرانجام داد. اگرچه این نمایشگاه مجازی نمی توانست جایگزینی برای نمایشگاه حضوری باشد، اما بار دیگر نشان داد که بخش فراوری چین تا چه حد قدرتمند است. نمایندگان حدود 25 هزار شرکت که اغلب آنها از کارخانه های خود به صورت پخش زنده محصولاتشان را معرفی می کردند، در این نمایشگاه مجازی با کسانی که مایل به خرید این محصولات بودند، مصاحبه نموده و اطلاعات لازم درباره محصولات را در اختیارشان می گذاشتند.

ون لی، مدیر فراوری جوانی که دستگاه چمن زنی خودکِششی Z-Green را به مشتریان معرفی می کرد، نماینده یکی از شرکت های حاضر در نمایشگاه مجازی کانتون بود. خانم جوی، فروشنده همکار شرکت PKCELL نیز در حالی که انواع مختلفی از باتری های لیتیومی قابل شارژ را در مقابل داشت، درباره 23 خط فراوری اتوماتیک این شرکت به مخاطبان شرح می داد.

شرکت های دیگری نیز این نمایشگاه محصولاتی همچون موتورسیکلت، خودروهای برقی دستگاه های قهوه ساز، اسباب بازی و ... را به مشتریان معرفی می کردند. این شرکت ها برای معرفی محصولات خود به وسیله پخش زنده، از تجهیزات آماتور استفاده نموده بودند و از طرفی ارائه کنندگان شرحات معمولاً زبان انگلیسی را روان صحبت نمی کردند و نور صحنه نیز ضعیف بود؛ اما نتیجه کار در نهایت بسیار خوب بود. در نمایشگاه کانتون معین شده که چین هنوز هم کارخانه دنیاست و حتی در بحبوحه بحران کرونا همچنان قدرت صنعتی خود را حفظ نموده است. سهم چین از فراوریات صنعتی دنیا اکنون 28 درصد است که این رقم با مجموع سهم کشورهای آمریکا، ژاپن و آلمان برابری می نماید.

چین به عنوان یک قدرت صنعتی، از دو مزیت عمده برخوردار است. اول اینکه عمق بخش صنعت چین با هیچ کشور دیگری قابل مقایسه نیست و طی سال های اخیر نیز همیشه در حال رشد بوده است. بر اساس آمارهای سازمان همکاری و توسعه مالی (OECD)، در سال 2005 سهم قطعات وارداتی در محصولات صادراتی چین حدود 26 درصد بود، اما این رقم در سال 2016 به 17 درصد رسید. به عبارت دیگر، اکنون بخش بیشتری از قطعات مورد استفاده در محصولات صادراتی چین، در کارخانه های خود این کشور ساخته می گردد.

مزیت دوم چین نیز به بازار وسیع این کشور مربوط می گردد. به همین دلیل است که شرکت های آمریکایی از دولت ترامپ می خواهند که در کشمکش های تجاری با دولت چین فقط تا آنجا پیش برود که فضای بیشتری در بازار چین برای آنها باز گردد، نه اینکه فرصت های تجاری آنها در چین به کلی از بین برود. مطالعات گروه تحقیقات مالی ریکانز رودیوم نشان می دهد که ارزش ادغام و خرید شرکت های خارجی فعال در چین طی 18 ماه اخیر به بیشترین میزان خود در یک دهه اخیر رسیده است. حداقل از این لحاظ می توان گفت که شرکت های بین المللی بیش از گذشته به چین وابسته شده اند.

همان طور که انتظار می رفت، رکود مالی اخیر به شرکت های چینی نیز آسیب وارد نموده است. صادرات این شرکت ها در پنج ماه نخست سال 2020 در مقایسه با دوره مشابه سال قبل 8 درصد کاهش نشان می دهد. با این حال، شرکت های چینی به لطف موفقیت های این کشور در مقابله با ویروس کرونا، در مقایسه با همتایان خود در اغلب کشورهای دنیا شرایط بهتری داشته اند. ازسرگیری زودتر فعالیت های فراوریی در چین (در مقایسه با سایر کشورهای دنیا) این امکان را برای صادرکنندگان چینی فراهم نموده است که سهم بیشتری را از بازارهای دنیای در اختیار بگیرند. در ماه می (12 اردیبهشت تا 11 خرداد) سهم کالاهای چینی از بازار کالاهای وارداتی به ژاپن و اروپا به سقف تاریخی خود رسید. 30 درصد از کالاهای وارداتی ژاپن در ماه می، کالاهای چینی بودند و در اروپا نیز سهم کالاهای چینی از کل کالاهای وارداتی 24 درصد بود.

اما در عین حال، دیگر کشورها که به خوبی از قدرت بخش فراوری چین مطلع هستند، معتقدند که وابستگی بیش از حد به چین باعث آسیب پذیری آنها در موقعیت های حساس می گردد. این نکته در اوایل امسال میلادی وقتی کشورها برای خرید ماسک و دستگاه های تنفس مصنوعی از چین به شدت با یکدیگر رقابت می کردند، آشکار شد. در این شرایط دولت های دیگر -از هند گرفته تا تایوان- سعی دارند با ارائه وام، زمین و سایر مزایا سرمایه گذاران خارجی را از چین به سمت خود بکشانند.

چنین کوشش هایی برای وسوسه سرمایه گذاران خارجی اگرچه در گذشته به ندرت جواب داده است، اما در شرایط کنونی به سه دلیل امکان موفقیت آنها بیش از گذشته است. اول اینکه صعود چین به بالادست زنجیره تأمین دنیای باعث شده است که شرکت های پایین دستی عملاً به کشورهای دیگر رانده شوند. بسیاری از فراوریکنندگان پوشاک از قبل دست کم بخشی از فعالیت های فراوریی خود را به کشورهای جنوب آسیا منتقل نموده اند. دوم اینکه تنش های تجاری بین آمریکا و چین بسیاری از شرکت ها را آشفته نموده است. شرکت اپل اگرچه هنوز هم بخش عمده قطعات گوشی های آیفون خود را در چین فراوری می نماید، اما در عین حال تأمین کنندگان خود را تشویق نموده است که فعالیت های فراوریی خود را در دیگر کشورها گسترش دهند. سومین دلیل نیز این است که تعطیل شدن کارخانه ها به دلیل شیوع کرونا بار دیگر خطر وابستگی به تنها یک کشور برای فعالیت های فراوریی را بیش از پیش معین کرد.

نشانه هایی از شروع موج خروج شرکت های خارجی از چین را می تواند در نظرسنجی اخیر بانک سوئیسی UBS از مدیران بیش از 1000 شرکت عظیم دنیا مشاهده کرد. مدیران 76 درصد از شرکت های آمریکایی، 85 درصد از شرکت های شمال شرق آسیا (ژاپن و کره جنوبی) و حتی مدیران 60 درصد از شرکت های چینی اعلام نموده اند که تا به امروز بخشی از فعالیت های فراوریی خود را از چین خارج نموده اند یا در حال برنامه ریزی برای این کار هستند.

کیت پارکر، استراتژیست ارشد بانک UBS، برآورد می نماید که احتمالاً در سال های آینده شرکت های خارجی 20 تا 30 درصد ظرفیت فراوریی خود در چین را به سایر کشورها منتقل خواهند کرد. این انتقال یک شبه رخ نخواهد داد، اما در هر صورت از شدت تسلط چین بر بخش فراوری دنیا خواهد کاست.

pariha.com: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.